Τα κείμενά μου σε αυτή την σελίδα δημοσιεύθηκαν (ή προορίζονταν για δημοσίευση) σε
εφημερίδες,  περιοδικά και διάφορες ιστοσελίδες. Δεν αντανακλούν πάντα
τις προσωπικές μου απόψεις αλλά θεωρώ ότι έχουν ενδιαφέρον.


Σάββατο, 24 Μαϊος 2014 03:00

Επικίνδυνα σενάρια για Λιβύη και Αίγυπτο

Written by
Το 2011, όταν ο επί 42 χρόνια ηγέτης της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι αισθανόταν ότι πλησίαζε το τέλος του, φρόντισε να πάρει, προκαταβολικά, την εκδίκηση του. Άνοιξε τις στρατιωτικές αποθήκες και μοίρασε όπλα. Σήμερα, τρία χρόνια μετά τη πτώση του, η Λιβύη δίνει την πιο χαρακτηριστική εικόνα του εκφυλισμού της Αραβικής Άνοιξης, μιας χώρας σε αναρχία που ακολουθεί κατά πόδας τα βήματα της Αλγερίας, η οποία για τουλάχιστον 20 χρόνια αιματοκυλίστηκε από εμφύλιο.
Για πρώτη φορά από το 1967 η Μέση Ανατολή βρίσκεται αντιμέτωπη τόσο έντονα, με σενάρια επαναχάραξης συνόρων. Η μία «υποψήφια» προς διάσπαση, είναι η Συρία όπου πλέον μιλάμε για μια κατεστραμμένη χώρα. Η ομοσπονδοποίηση για τη Συρία φαντάζει μάλλον το ευνοϊκότερο σενάριο.
Προς έκπληξη όμως πολλών διεθνών παρατηρητών, σενάρια βίαιης απόσχισης ή και γενικευμένης πολεμικής σύρραξης έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν και για τη Λιβύη. Στα σενάρια αυτά εμπλέκουν μάλιστα και την Αίγυπτο που βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο, όπου το καθεστώτος Μουμπάρακ, αναβαπτισμένο πλέον, και αυταρχικότερο, έχει επανέλθει στην εξουσία εφαρμόζοντας πολιτική μηδενικής ανοχής για τους αντιπάλους του, εν προκειμένω τους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Μεθαύριο και την Τρίτη, η Αίγυπτος έχει προεδρικές εκλογές με τον επικεφαλής του κινήματος ανατροπής του Μοχάμεντ Μόρσι τον περασμένο Ιουλίο, στρατηγό Αλ Σίσι, να είναι το φαβορί. Ο Αλ Σίσι πριν από μερικές ημέρες υποσχέθηκε μάλιστα άμα τη εκλογή του, ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Αίγυπτο που θα βγάλει από τη φτώχεια τους πολίτες της και τα αποτελέσματά του θα είναι ορατά στα επόμενα δύο χρόνια.
Οι δηλώσεις Αλ Σίσι είναι προφανώς προς εσωτερική κατανάλωση, αν δεν πει ταυτόχρονα που θα βρει τα λεφτά. Και προς το παρόν δεν λέει. Η Αίγυπτος στηρίζεται οικονομικά στην βοήθεια που της παρέχουν οι χώρες του Κόλπου ενώ τα Αραβικά Εμιράτα έχουν δηλώσει ότι δεν σκοπεύουν να δώσουν άλλα χρήματα στην Αίγυπτο.
Το ερώτημα γίνεται ακόμη πιο έντονο από τη στιγμή που ο Αλ Σίσι δεν έχει ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς τους με τους Αδερφούς Μουσουλμάνους και στα ανατολικά του σύνορα βρίσκεται σε πόλεμο χαμηλής έντασης με ισλαμικές ομάδες.
Τους τελευταίους μήνες στη χερσόνησο του Σινά έχουν σκοτωθεί δεκάδες Αιγύπτιοι αστυνομικοί σε ενέδρες ισλαμιστών αναγκάζοντας την Αίγυπτο να αναπτύξει στρατό, παρά το γεγονός ότι το Σινά είναι αποστρατικοποιημένη ζώνη από το 1978.

Ο Αλ Σίσι όμως έχει να αντιμετωπίσει μία ακόμη πρόκληση. Έναν πόλεμο σε εξέλιξη πέρα από τα δυτικά του σύνορα. Οι αψιμαχίες, οι τραμπουκισμοί, και οι σποραδικές μάχες ήταν μια γενικευμένη κατάσταση μέχρι τώρα στην Λιβύη της μετά Καντάφι εποχής. Η χώρα μπορεί να έκανε εκλογές το 2012 αλλά δεν έχει καταφέρει ακόμη να κάνει στρατό και όποιος πρωθυπουργός αναλάμβανε, έμενε ελάχιστα στην κυβέρνηση. Τους δύο τελευταίους μήνες η χώρα έχει αλλάξει τρεις πρωθυπουργούς
Επιπλέον υπάρχουν 250.000 ένοπλοι χωρισμένοι σε ομάδες που κάθε μία έχει στήσει το δικό της «βιλαέτι» και όλες μαζί διεκδικούν μερίδιο από τα έσοδα του πετρελαίου.
Αυτή την εβδομάδα ο απόστρατος στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ ανέτρεψε την φιλοϊσλαμική κυβέρνηση που υποστηριζόταν από τους Αδερφούς Μουσουλμάνους, ενώ στην ανατολική Λιβύη και προπύργιο των ισλαμιστών, έχει επιβληθεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων και οι μάχες μεταξύ ενόπλων ομάδων είναι καθημερινότητα.
Ναυαρχίδες του διεθνούς συντηρητικού τύπου εκφράζουν την ανησυχία τους αλλά και την «αγανάκτησή τους» για το πώς είναι δυνατό να αφήνεται σε αυτό το χάος η Λιβύη μια χώρα που θα μπορούσε να γίνει ο βασικός προμηθευτής πετρελαίου της Δύσης, σε μια στιγμή που γίνονται προσπάθειες για απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Το χάος στη Λιβύη έχει πλήξει και την πετρελαϊκή βιομηχανία της. Η χώρα παράγει σήμερα μόλις 300.000 βαρέλια πετρελαίου τη στιγμή που το μάξιμουμ των δυνατοτήτων της είναι 1,6 εκατομμύρια βαρέλια.

Σε αυτό το σκηνικό κάποιοι φαίνεται ότι απεργάζονται επικίνδυνα σενάρια για τη Λιβύη, στα οποία εμπλέκουν και την Αίγυπτο. Ισραηλινή ιστοσελίδα επικαλούμενη αξιωματούχους των αρχών ασφαλείας, δημοσίευσε ρεπορτάζ στο οποίο κάνει λόγο για επέμβαση της Αιγύπτου στη Λιβύη με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας στη σύνορα. Τα στοιχεία αυτά υπάρχουν σύμφωνα με την ιστοσελίδα σε αμερικανική έκθεση και η δημοσίευση του ρεπορτάζ συμπίπτει με αλλεπάλληλα δημοσιεύματα στον αιγυπτιακό τύπο που λένε ότι ο «Αιγυπτιακός Ελεύθερος Στρατός» (δηλαδή οι ισλαμιστές ένοπλοι που δρουν στο Σινά) έχει παρουσία στην ανατολική Λιβύη. Η ισραηλινή ιστοσελίδα τονίζει λέγοντας ότι ο Αλ Σίσι έχει σκοπό να λύσει τα οικονομικά προβλήματα της χώρας του, σε βάρος της Λιβύης.
Πρόσφατα επισκέφτηκε την Ουάσιγκτον ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Αιγύπτου και παρέδωσε λεπτομερή έκθεση για τις απειλές που δέχεται η χώρα από τρομοκρατικές ομάδες στο Σινά και στα σύνορα με τη Λιβύη.
Ακόμη παραπέρα πάει η αμερικανική εφημερίδα και ειδική σε διεθνή θέματα World Tribune η οποία υποστηρίζει ότι ο Αλ Σίσι έχει ήδη πάρει το πράσινο φώς από την Ουάσιγκτον να επέμβει στη Λιβύη και να εξαφανίσει τις ισλαμικές ομάδες. Την ίδια ώρα δύο γνωστοί Αιγύπτιοι δημοσιογράφοι με στενές σχέσεις με το καθεστώς, έγραψαν, ο μεν πρώτος ότι ο «Αιγυπτιακός Ελεύθερος Στρατός» βρίσκεται στη Λιβύη και ο δεύτερος ότι πήγε στη Λιβύη ο αρχηγός της Αλ Κάιντα Αϊμάν Άλ Ζαουάχρι. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι όλα αυτά είναι συμπτώσεις αλλά στα μεσανατολικά θέματα σπάνια υπάρχουν συμπτώσεις.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 24-5-2014
 
Read 1729 times