Αν αναρωτιέστε γιατί, αρκεί να πούμε ότι ήδη έχει κατατεθεί και συζητείται σχέδιο ιδιωτικοποίησης των ισπανικών σιδηροδρόμων.
Η Ισπανία αυτή την εβδομάδα έζησε τη χειρότερη σιδηροδρομική τραγωδία των τελευταίων 40 ετών. Το τρένο που εκτροχιάσθηκε το βράδυ της Τετάρτης λίγο πριν το σταθμό Φερόλ στη Γαλικία παρέσυρε στο θάνατο 80 επιβάτες και βύθισε στο πένθος ολόκληρη την χώρα.
Στην Ισπανία της κρίσης και τη δραστικής περικοπής δαπανών, τις επόμενες ημέρες θα χυθεί πολύ μελάνι για τις ευθύνες και τα μέτρα ασφαλείας του σιδηροδρομικού δικτύου. Ήδη το συνδικάτο των μηχανοδηγών επεσήμανε ότι στο συγκεκριμένο σημείο για λόγους που δεν γνωρίζει δεν είχε τεθεί σε λειτουργία το σύστημα ασφάλειας ΕRTMS, το οποίο μπορεί αυτόματα να μειώσει την ταχύτητα του τρένου.
Η δικαιοσύνη και το υπουργείο Δημοσίων Έργων (που δηλώνει πως λειτουργούσε το σύστημα που ειδοποιεί το μηχανοδηγό για τη ταχύτητα) ξεκίνησαν έρευνες για τα αίτια της τραγωδίας, κατ΄ εντολή του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, και τις επόμενες ημέρες αναμένονται τα πορίσματα.
Πριν μερικές εβδομάδες η εφημερίδα El Pais αναρωτιόταν αν πλησιάζει το «τέλος των ισπανικών σιδηροδρόμων». Η αναφορά ήταν φυσικά για το σχέδιο ιδιωτικοποίησης των σιδηροδρόμων που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα λιτότητας της ισπανικής κυβέρνησης. Είναι σαφές ότι το τρομερό δυστύχημα θα χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι στο προσεχές διάστημα τόσο από την πλευρά της κυβέρνησης για να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων όσο και από τους πολέμιους του σχεδίου που θα φέρουν ως επιχείρημα τους βρετανικούς σιδηροδρόμους που από τότε που ιδιωτικοποιήθηκαν έχουν όπως λένε, εκτός των αρκετών ατυχημάτων, ιδιαίτερα χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες
Οι ισπανικοί σιδηρόδρομοι είναι χωρισμένοι σε τρείς εταιρίες οι οποίες απασχολούν 29.000 εργαζόμενους. Η πρόθεση της κυβέρνησης Ραχόι είναι ξεκάθαρη. Να γλυτώσει από τον κρατικό προϋπολογισμό 86 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Πώς; Σύμφωνα με την στρατηγικό σχέδιο που κατάρτισε η ιδιωτική εταιρία Ineco και η οποία στο παρελθόν έχει προτείνει σε αρκετές περιπτώσεις ιδιωτικοποίηση δημοσίων υπηρεσιών, θα πρέπει να κοπούν 48 σιδηροδρομικές γραμμές και να μειωθεί η συχνότητα 127 δρομολογίων.
Οι πρωτεύουσες των περιφερειών που έχουν αεροπορική σύνδεση είναι αυτές που θα πληγούν λιγότερο αλλά οι πιο απομακρυσμένες περιοχές θα εξυπηρετούνται μόνο από τους αυτοκινητοδρόμους, μετακίνηση που είναι και πιο ακριβή και πιο επικίνδυνη.
Οι πολέμιοι του σχεδίου θεωρούν ότι αυτές οι περιοχές θα μετατραπούν σε πόλεις φαντάσματα και οι κάτοικοι τους αργά η γρήγορα θα μεταναστεύσουν σε μεγαλύτερα αστικά κέντρα.
Οι 48 γραμμές που προτείνει η Ineco να κοπούν έχουν σύμφωνα με στοιχεία 10% πληρότητα και τα έσοδά του καλύπτουν μόλις το 30% των εξόδων τους. Με λίγα λόγια ναι μεν το κράτος επιδοτεί αυτές τις γραμμές αλλά οι τρένα επιτελούν κοινωνικό έργο παρέχοντας φθηνή και ασφαλή μετακίνηση. Τα τρένα με πληρότητα 15% δεν θα κοπούν αλλά θα μειωθούν κατά 40% τα δρομολόγιά τους. Τα τρένα που έχουν πληρότητα μεταξύ 15%και 20% θα έχουν μείωση των δρομολογίων τους κατά 50%. Και οι τρεις παραπάνω κατηγορίες σιδηροδρομικών γραμμών εξυπηρετούν ετησίων πάνω από 1,5 εκατομμύριο επιβάτες. Ακόμη και αν γίνουν όλα αυτά οι σιδηρόδρομοι θα συνεχίσουν να έχουν έλλειμμα περίπου 80 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Σε δεύτερη φάση, η κυβέρνηση Ραχόι θα ανοίξει τους σιδηροδρόμους στους ξένους επενδυτές γεγονός που έχει προκαλέσει την οργή των συνδικάτων. Το σχέδιο προβλέπει τη διάσπαση της Renfe της κύριας σιδηροδρομικής εταιρίες σε τέσσερις μικρότερες, ώστε να πουληθούν ευκολότερα. Αν το σχέδιο του Ραχόι προχωρήσει η Ισπανία της ανεργίας του 27% θα έχει σύντομα άλλους 10.000 νέους άνεργους.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 28-7-2013