Υποτίθεται ότι εφέτος, Κίνα και Ιαπωνία θα γιόρταζαν τα 40 χρόνια από την αποκατάσταση των διπλωματικών τους σχέσεων. Αντ’ αυτού οι δύο χώρες δύο χώρες ζουν μια πρωτοφανή στα μεταπολεμικά χρονικά ένταση που έχει αρχίσει να προβληματίζει πολιτικές ηγεσίες, μεγάλες επιχειρήσεις, επενδυτές και την Ουάσιγκτον.
Αφορμή για την κρίση το σύμπλεγμα νησιών Σενκάκου (για την Ιαπωνία) ή Ντιαογού (για την Κίνα) στην ανατολική θάλασσα της Κίνας που και οι δύο χώρες θεωρούν έδαφός τους. Το ενδιαφέρον της όλης υπόθεσης είναι ότι η κρίση έχει ξεσπάσει παραμονές του 18ου εθνικού συνεδρίου του Κομουνιστικού Κόμματος που θα σηματοδοτήσει μια μεγάλη αλλαγή τουλάχιστον σε επίπεδο προσώπων για την πολιτική ηγεσία. Επτά από τα εννέα μέλη του πανίσχυρου πολιτικού γραφείου του ΚΚΚ του ανώτερου πολιτικού οργάνου της χώρας και ο πρόεδρος Χού Τζιντάο θα αποχωρήσουν για να δώσουν τη θέση τους στους δελφίνους του κόμματος που διαγκωνίζονται για μια θέση στα νέα όργανα.
Το σκάνδαλο Μπο Σιλάι - του πρώην γραμματέα του κόμματος στην επαρχία Τσονγκίνγκ-πέρα από την ποινική του διάσταση, αφού η σύζυγος του καταδικάστηκε για τη δολοφονία του Βρετανού επιχειρηματία Νιλ Χέιγουντ, σχετίζεται σύμφωνα με ανθρώπους που έχουν εσωτερική πληροφόρηση για ότι συμβαίνει στο κόμμα, με την μάχη εξουσίας και τις φιλοδοξίες του κ. Μπο.
Ο πρώην γραμματέας που καθαιρέθηκε με την κατηγορία της κατάχρησης εξουσίας και βρίσκεται κοντά στο να του αποδοθούν και ποινικές ευθύνες για τη υπόθεση Χέιγουντ. Πολλοί στο Πεκίνο σίγουρα να νιώθουν ανακούφιση που ο Μπο βγήκε από τη μέση καθώς ήταν ένα από τα στελέχη του polit burο με τη μεγαλύτερη επιρροή.
Πριν λίγες εβδομάδες μια ακόμη μυστήρια υπόθεση με ανώτατο στέλεχος και μάλιστα όχι οποιοδήποτε, τον Σι Ζινγπίνγκ τον άνθρωπο που θεωρείται φαβορί για να αντικαταστήσει τον Χου Τζιντάο, ήρθε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Για εβδομάδες κανείς δεν ήξερε που βρίσκεται ο κ Σι ενώ όταν μάλιστα ακυρώθηκε και η προγραμματισμένη συνάντησή του με την Αμερικανίδα υπουργό εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον κυκλοφόρησαν φήμες ακόμη και για τη ζωή του.
Ο κ. Σι τελικά εμφανίστηκε ξανά στις κάμερες και είχε και συνάντηση με τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας Λέο Πανέτα που βρέθηκε αυτή την εβδομάδα στο Πεκίνο αναζητώντας μεγαλύτερη συνεργασία με την Κίνα στον στρατιωτικό τομέα αλλά και για να καθησυχάσει τις ανησυχίες των Κινέζων για την αντιπυραυλική ασπίδα που οι ΗΠΑ φτιάχνουν στην Ιαπωνία και που επίσημα έχει στόχο την αποτροπή επιθέσεων από τη Βόρειο Κορέα.
Η εναλλακτική πρόταση για τη διαδοχή του κ. Τζιντάο είναι ο 57χρονος Λι Κεκιάνγκ, σημερινός αναπληρωτής πρωθυπουργός.

Η επανεμφάνιση του Σι ερμηνεύθηκε από αρκετούς ως ένα μήνυμα στην κομματική νομενκλατούρα ότι τα πάντα έχουν ξεκαθαρίσει για την διαδοχή. Ο Λι αναμένεται να αναλάβει την πρωθυπουργία στη θέση του Γουέν Τζιαμπάο και με αυτό τον τρόπο και οι δύο κύριες φράξιες στο κομμουνιστικό κόμμα θα είναι ευχαριστημένες.
Ο Σι προέρχεται από την «αριστοκρατία» των κομματικών στελεχών που πήραν την εξουσία το 1949 και η επικράτησή του που θεωρείται πιθανότερη θα συνοδευτεί -εκτιμούν αναλυτές στο Χονκ Κόγκ- από κάποιες οικονομικές μεταρρυθμίσεις και μεγαλύτερη πολιτική ευελιξία.

Ο κ. Λι προέρχεται από φτωχή οικογένεια, ασκεί μεγαλύτερη επιρροή στην Νεολαία του Κομμουνιστικού Κόμματος και έμμεσος στηρίζεται από τον σημερινό πρόεδρο Χου Τζιντάο. Θεωρείται άνθρωπος της παλιάς σχολής συγκεντρωτικός, ενώ τον καταδιώκει ένα σοβαρό σκάνδαλο όταν ήταν γραμματέας του κόμματος στην επαρχία Χενάν από το 1998 έως το 2004 όταν με ευθύνη του αποκρύφτηκε ο θάνατος πολλών αγροτών που μολύνθηκαν από HIV μετά από μετάγγιση αίματος.

Η κρίση με την Ιαπωνία ήταν για πολλούς αναλυτές μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να φύγουν τα φώτα της δημοσιότητας από την εσωκομματική διαμάχη. Ωστόσο η κρίση είναι πραγματική και ήδη έχει αρχίσει να προκαλεί πονοκέφαλο στις δύο πλευρές και τεράστια οικονομική αιμορραγία.

Αυτή την εβδομάδα η ένταση πήρε τεράστιες διαστάσεις και απειλήθηκε μέχρι και θερμό επεισόδιο.
Δύο Ιάπωνες έφτασαν με φουσκωτό σκάφος στα νησιά όπου έμειναν για λίγη ώρα πριν αποχωρήσουν ενώ στη συνέχεια έντεκα κινεζικά σκάφη περιπολικά και αλιευτικά έφτασαν στην περιοχή. Σύμφωνα με τα ιαπωνικά μέσα ένα από τα αλιευτικά εξέπεμψε σήμα με το οποίο ανακήρυξε κινεζικό έδαφος τα νησιά και καλούσε την ιαπωνική ακτοφυλακή να απομακρυνθεί. Τα νησιά μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες ανήκαν σε Ιάπωνα ιδιώτη από τον οποία τα αγόρασε η ιαπωνική κυβέρνηση έναντι 26,4 εκατομμυρίων δολάρια.
Στην Κίνα η κλιμάκωση της έντασης συνέπεσε με την επέτειο της ιαπωνικής εισβολής στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και χιλιάδες διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους και σε κάποιες περιπτώσεις σημειώθηκαν επιθέσεις σε ιαπωνικών συμφερόντων επιχειρήσεις.
Η ιαπωνική αλυσίδα λιανεμπορίου Aeon έκλεισε στην Κίνα χθες 30 καταστήματα ενώ έκλεισαν και 42 καταστήματα της εταιρίας ρούχων Uniqlo. Το διμερές εμπόριο αγγίζει τα 340 δισεκατομμύρια δολάρια και δύο πλευρές έχουν αμοιβαίες απώλειες.
Η Κίνα ειδικότερα επιδιώκει να μην διαταράξει τη ροή ιαπωνικών επενδύσεων οι οποίες πέρυσι αυξήθηκαν κατά 50% φτάνοντας τα 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια
Οι κινεζικές επενδύσεις στην Ιαπωνία μπορεί να είναι ακόμη χαμηλές αλλά αυξάνουν ραγδαία. Το 2010 τετραπλασιάστηκαν φτάνοντας τα 338 εκατομμύρια δολάρια.
Η αυτοκινητοβιομηχανία Toyota διέκοψε ένα μέρος της παραγωγής της στην Κίνα όπως και οι Nissan, Panasonic και Canon. Καθίζηση υπέστησαν και οι μετοχές μεγάλων ιαπωνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Κίνα με τη Nissan να χάνει σχεδόν 5%, ενώ ακυρώθηκαν σχεδόν 19.000 αεροπορικά εισιτήρια από και προς τις δύο χώρες.

Αυτό πάντως που έχει προβληματίσει το Τόκιο είναι οι απόψεις που εκφράζονται από Κινέζους αξιωματούχους και που καλούν το Πακίνο να κάνει οικονομικό πόλεμο στην Ιαπωνία ασκώντας πιέσεις στην αγορά ομολόγων της.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος δανειστής της Ιαπωνίας διαθέτοντας ομόλογα αξίας 230 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εφημερίδες του Χονγκ Κόνγκ ανέφεραν επίσης ότι η Κίνα σχεδιάζει να παγώσει τις εξαγωγές πολύτιμων μετάλλων στην Ιαπωνία τα οποία χρησιμοποιούντα για την κατασκευή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Αν η κρίση κλιμακωθεί ιαπωνικοί κολοσσοί απειλούνται με οικονομική καταστροφή καθώς η Κίνα αποτελεί τη βασική τους αγορά.