Ευρώπη – Λατινική Αμερική, βίοι αντίθετοι. Τη στιγμή που στη γηραιά ήπειρο ο φονταμενταλισμός των αγορών με την πρόφαση του χρέους τσακίζει εργασιακά δικαιώματα και κοινωνικό κράτος, στη Λατινική Αμερική και μάλιστα σε χώρες που τις τελευταίες δεκαετίες κυριαρχούν οι δεξιές κυβερνήσεις, το νεοφιλελεύθερο μοντέλο αμφισβητείται και προκαλεί μεγάλες εξεγέρσεις.
Μετά τη φοιτητική εξέγερση στη Χιλή που διανύει ήδη τον πέμπτο μήνα της σειρά παίρνει η Κολομβία. Αυτή την εβδομάδα 500.000 φοιτητές των δημόσιων Πανεπιστημίων προχώρησαν σε αποχή από τα μαθήματά τους με αίτημα να μην περάσει ο νόμος για τη μεταρρύθμιση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που προβλέπει είσοδο του ιδιωτικού κεφαλαίου.

Τα μάτια της διεθνούς κοινότητας ωστόσο εξακολουθούν να είναι στραμμένα στη Χιλή. Πριν από ένα χρόνο η κυβέρνηση του συντηρητικού Σεμπαστιάν Πινέρα έμοιαζε παντοδύναμη. Η διάσωση των ανθρακωρύχων που είχαν εγκλωβιστεί για μήνες σε βάθος 700 μέτρων είχε φέρει στη χώρα εθνική ανάταση και είχε δώσει διεθνώς στη Χιλή την εικόνα μιας χώρας ανεπτυγμένης και σταθερή πολιτικά και οικονομικά χώρας. Ένα χρόνο μετά η εικόνα αυτή έχει καταρρεύσει.

Η εξέγερση στη Χιλή έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά είναι τα «τρομερά κορίτσια» της και δεν μιλάμε φυσικά για την πανέμορφη “Comandante Camila”  γνωστή ως Καμίλα Βαγιέχο την πρόεδρο της Ομοσπονδίας Φοιτητών της Χιλής.
Τα κορίτσια πρωτοστατούν στο εξέγερση και είναι σχεδόν πάντα στην πρώτη γραμμή των συγκρούσεων. Ιδιαίτερη θέση στον αγών των μαθητών και φοιτητών έχει το Λύκειο «Καρμέλα Καρβαχάλ» το ακριβότερο και πιο διάσημο σχολείο θηλέων στη χώρα.
Οι μαθήτριες έχουν καταλάβει το σχολείο ζώντας στην πράξη τι σημαίνει αυτοοργάνωση των μαζών, σε μια εμπειρία πρωτόγνωρη. Έχουν στήσει ένα εκπληκτικό δίκτυο επικοινωνίας μέσω των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης και κάθε φορά που η αστυνομία πλησιάζει τις εγκαταστάσεις κινητοποιούν άμεσα χιλιάδες κόσμου που σπεύδει για βοήθεια.
Έχουν οργανώσει τη διαβίωση τους με στρατιωτική πειθαρχία χωρίς να κάνουν καταστροφές και απαγορεύουν ρητά στο χώρο τους  τρία πράγματα. «Αγόρια, σεξ και αλκοόλ».
Με το που ξέσπασαν οι ταραχές και κατέλαβαν το σχολείο το πρώτο που έκαναν ήταν να συγκαλέσουν γενική συνέλευση και να ψηφίσουν. Από τις 1800 μαθήτριες προσήλθαν οι μισές και ψήφισαν για κατάληψη με αναλογία 10 προς μία.
Οι μαθήτριες κατάφεραν κάτι εντυπωσιακό. Συνεχίζουν κανονικά τα μαθήματά τους με καθηγητές που έρχονται και παρέχουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους και πέρα από το κανονικό πρόγραμμα διοργανώνουν μαθήματα γιόγκα και χορού. Τα σαββατοκύριακα οργανώνουν συναυλίες με  χαμηλό εισιτήριο για να μπορούν να αυτοχρηματοδοτούνται.
Στη Χιλή τα σχολεία και τα πανεπιστήμια στην πλειονότητα τους είναι ιδιωτικά –μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις- απομεινάρι της δικτατορίας του Πινοτσέτ και τις νεοφιλελεύθερης λαίλαπας που ακολούθησε το πραξικόπημά του.

. Τα δίδακτρα σήμερα για ένα σχολείο είναι τρεις φορές περισσότερα από έναν ετήσιο βασικό μισθό και τα φοιτητικά δάνεια δίνονται με τόκο 7%. Τώρα οι νέοι θέλουν να βάλουν τέλος σ αυτό ζητώντας να αναγνωριστεί η δωρεάν εκπαίδευση ως δικαίωμα για όλους τους πολίτες.

Εμβληματική μορφή του κινήματος έχει αναδειχθεί η Καμίλα Βαγγιέχο. Η 23χρονη φοιτήτρια γεωγραφίας, είναι και μέλος του κομμουνιστικού κόμματος της Χιλής. Μέσα σε μερικούς μήνες έγινε πασίγνωστη –κι όχι μόνο για την εντυπωσιακή της εμφάνιση- για τον τρόπο που καθοδήγησε το κίνημα. Ο λογαριασμός της στο twitter έχει πάνω από 300.000 φίλους
Αυτό που ξεκίνησε όμως σαν μια φοιτητική εξέγερση για δωρεάν παιδεία έχει καταλήξει να είναι μια διαμαρτυρία κατά του πολιτικού συστήματος συνολικά
Μέχρι στιγμής έχουν γίνει πάνω από 35 διαδηλώσεις που έχουν βγάλει στο δρόμο τουλάχιστον 200.000 φοιτητές κάθε φορά στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που βλέπει η χώρα από την εποχή του Πινοτσέτ 35 χρόνια πριν. . Στο κίνημα έχουν ήδη μπει και τα συνδικάτα. Δημοκοπήσεις δείχνουν ότι το 70% των πολτών εγκρίνει τα αιτήματα των φοιτητών ενώ ή δημοτικότητα της κυβέρνηση έχει υποχωρήσει κάτω από το 30%/..

Αυτή την εβδομάδα οι φοιτητές ανανεώνουν το ραντεβού τους στους δρόμους έχοντας προαναγγείλει διήμερες διαδηλώσεις στις οποίες θα συμμετέχουν και τα συνδικάτα. Ο διάλογος φοιτητών κυβέρνησης που ξεκίνησε την προηγούμενη εβδομάδα διακόπηκε σχεδόν αμέσως καθώς οι δύο πλευρές δεν βρήκαν κοινό σημείο. Η κυβέρνηση πάντως έχει κάνει ένα βήμα πίσω υποσχόμενη να αυξήσει  τον προυπολογισμό για την παιδεί κατά 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι προτάσεις απορρίφθηκαν και η ηγεσία του κινήματος κάλεσε φοιτητές μαθητές και εκπαιδευτικούς μα μην επιστρέψουν στις αίθουσες διδασκαλίας.

Την ίδια στιγμή στην Κολομβία ανεβαίνει το θερμόμετρο καθώς οι φοιτητές φαίνονται αποφασισμένοι να σταματήσουν το νέο νόμο για τα δημόσια πανεπιστήμια.
Ο νόμος προβλέπει την χρηματοδότησή τους από ιδιωτικές επιχειρήσεις καθώς η κυβέρνηση διατείνεται ότι χρειάζεται τουλάχιστον άλλα 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια για να χρηματοδοτήσει τα ιδρύματα.
Οι φοιτητές καταγελούν ότι κάτι τέτοιο βάζει σε ρίσκο την ποιότητα τη εκπαίδευση καθώς οι εταιρίες θα έχουν λόγο στα προγράμματα σπουδών.
Οι διαδηλώσεις αυτής της εβδομάδας έβγαλαν στο δρόμο πάνω από 500,000 φοιτητές και όπως δείχνουν τα πράγματα έπεται συνέχεια.

Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 16-10-2011