Ένα αιώνα πριν, ο Αντόνι Γκαουντί έλεγε ότι «στη φύση δεν υπάρχουν ευθείες γραμμές. Γι αυτό και τα αρχιτεκτονικά μου σχέδια μου στερούνται ευθειών». Όποιος έχει δει έστω και ένα από τα δημιουργήματα του μεγάλου Καταλανού αρχιτέκτονα καταλαβαίνει πολύ καλά τι εννοούσε.
Στις μέρες μας δυο Ισπανοί αρχιτέκτονες, εμπνεόμενοι επίσης από τη φύση είναι έτοιμοι να γράψουν ιστορία δημιουργώντας την πρώτη «όρθια πόλη», μεγαλύτερη αδερφή των γνωστών μας ουρανοξυστών. Μια μεταμοντέρνα κατασκευή που και μόνο στο άκουσμα του ύψους της σε πιάνει ίλιγγος.
«Ο βιονικός πύργος», ύψους 1228 μέτρων, που προορίζεται για τη Σαγκάη παρουσιάσθηκε στους Κινέζους για πρώτη φορά λίγο πριν της τραγωδία των διδύμων πύργων στη Νέα Υόρκη και όπως ήταν αναμενόμενο το σχέδιο κατασκευής του πάγωσε. Το 2008 όμως το δημιούργημα των Χαβιέ Πιόθ και Ρόσα Θερβέρο θα ξαναζωντανέψει σε δύο εκθέσεις σε Σαγκάη και Πεκίνο, δύο πόλεις που είναι καταδικασμένες να εξαπλωθούν, όχι πια σε μήκος αλλά σε ύψος.
«Οι σημερινοί ουρανοξύστες δεν προσφέρουν τις συνθήκες για μια ανθρώπινη ζωή» θα πει ο κ. Χαβιέ Πιοθ μιλώντας στον ΕΤ. «Στόχος μας είναι να κατασκευάσουμε ένα κτίριο στο οποίο θα μπορεί κανείς να ζήσει καλύτερα και ταυτόχρονα να δώσουμε λύση στο πρόβλημα του υπερπληθυσμού που αντιμετωπίζουν πολλές μεγάλες πόλεις σήμερα και που στο μέλλον θα γίνουν περισσότερες».
Κατασκευαστικά είναι εφικτό; «Ο πύργος μοιάζει με ανθρώπινο σώμα. Οι κάθετες οδοί που θα μεταφέρουν ανθρώπους, νερό και ενέργεια με φλέβες, ενώ τα υλικά μιμούνται τα εύκαμπτα οστά των πουλιών εξασφαλίζοντας στατικότητα. Βέβαια για εμάς αποτελεί μια πρόκληση καθώς δεν έχει δοκιμαστεί μέχρι τώρα κάτι παρόμοιο».
Η κατασκευή θα στηρίζεται σε μία βάση διαστάσεων 260 Χ 160 μέτρων, θα έχει 300 ορόφους χωρισμένους σε 12 επίπεδα και θα μπορεί να φιλοξενήσει 100.000 ανθρώπους. Τα θεμέλια του δεν θα είναι κάθετα άλλα θα απλώνονται σαν ρίζες στο έδαφος στηρίζοντας την κατασκευή. Το κόστος του θα είναι γύρω στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ και αν ακούγεται υπερβολικό ας σκεφτούμε ότι μιλάμε για ωφέλιμο χώρο 2 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων.
Η Σαγκάη φαντάζει η ιδανική πόλη για ένα τέτοια κτίριο. Με πληθυσμό 15 εκατομμύρια- αριθμός που αυξάνει διαρκώς- και εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο έχει ανάγκη από περισσότερο χώρο. «Σε λίγα χρόνια θα πρέπει να χτίσουμε αρκετούς από αυτούς τους πύργους» είχε πει ο δήμαρχος της Σαγκάης στον κ. Πιοθ το 2000.
«Και είναι φυσικό λέει σήμερα ο Ισπανός αρχιτέκτονας. Σε 25 χρόνια ο μισός πληθυσμός της γης υπολογίζεται ότι θα ζει σε ουρανοξύστες».
Όσο για το θέμα της ασφάλειας που αναμφίβολα προκύπτει ο κ. Πιόθ επισημαίνει ότι «Σε κάποιες πόλεις το να ζεις σε ένα τέτοιο κτίριο είναι επιλογή. Σε κάποιες άλλες όμως θα είναι ανάγκη, αν όχι υποχρέωση».
Ωστόσο δεν συμμερίζονται όλοι τις απόψεις του κ. Πιόθ. Ο συμπατριώτης του Ραφαέλ Μονέο, που είχε σχεδιάσει τον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου Πράδο της Μαδρίτης και υπογράφει και την πρόσφατη επέκτασή του, σχολιάζοντας το σχέδιο των Πιόθ και Θερβέρα στην El Pais, επισημαίνει ότι «το να ζεις κοντά στο έδαφος είναι βολικότερο απ’ όλες τις απόψεις. Τα κριτήρια για την κατασκευή τέτοιων κτιρίων είναι οικονομικά γεγονός που οδηγεί σε τυχοδιωκτισμό»
Για τον κ. Πιόθ όμως είναι μια εναλλακτική πρόταση για ένα μοντέλο που, όπως λέει, έτσι κι αλλιώς πρέπει να αλλάξει. Και πολύ πιθανό η αρχή να γίνει στη Σαγκάη.
Δημοσιεύθηκε στον Ελεύθερο Τύπο11-11-2007