Ποια θα είναι η επόμενη κύρια βιομηχανική ζώνη του πλανήτη; Αναρωτιούνται οι διεθνείς αναλυτές. Με το παραγωγικό μοντέλο της Κίνας που βασιζόταν στο φθηνά μεροκάματα να φθίνει οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να βολιδοσκοπούν τις χώρες που θα την αντικαταστήσουν. Παρά το γεγονός ότι ο χρηματιστικός καπιταλισμός έχει γιγαντωθεί αποτελεί μόνο την μία όψη του νομίσματος. Ή άλλη όψη είναι ο καπιταλισμός της παραγωγής ο οποίος δεν μπορεί να ξεφύγει από τον νόμο της υπεραξίας.
Και αφού η υπεραξία που παράγει η εργασία είναι η βάση για τη παραγωγή κέρδους οι επιχειρήσεις αναζητούν τις επόμενες χώρες που είναι διαθετημένες να «πουλήσουν τη φτώχεια τους».
Το τέλος της εποχής των χαμηλών μισθών στην Κίνα έδωσε τη θέση του σε ένα μοντέλο που βασίστηκε στην πίστωση, στις κατασκευές και στην εσωτερική κατανάλωση. Ωστόσο η Κίνα θα συνεχίσει να ευημερεί πουλώντας προϊόντα αιχμής γιατί πλέον έχει αποκτήσει την υποδομή και έναν καλά εκπαιδευμένο στρατό εργαζομένων που μπορεί να συναρμολογεί από τηλέφωνα μέχρι δορυφόρους.
Το να προσδιοριστούν οι χώρες που θα πάρουν τη θέση της Κίνας δεν είναι εύκολο σημειώνει σε πρόσφατο άρθρο του το Ινστιτούτο Stratfor ωστόσο έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται μια ομάδα 16 χωρών που πληρούν της προϋποθέσεις για να αντικαταστήσουν το παραγωγικό μοντέλο της Κίνας. Η Ινδονησία και το Βιετνάμ βρίσκονται μεταξύ αυτών αν και η αλλαγή σε αυτές τις χώρες έχει αρχίσει εδώ και χρόνια. Τουλάχιστον μια δεκαετία τώρα μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές βιομηχανίες έχουν εγκαταστήσει μονάδες παραγωγής στο Βιετνάμ και στην Ινδονησία.
Αυτό που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι η μεταφορά δραστηριοτήτων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε αυτές τις αναπτυσσόμενες χώρες με κύριο στόχο να μπορέσουν να ξεφύγουν από τους πλέον μη ανταγωνιστικούς μισθούς της Κίνας. Οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν ακολουθούν ακόμη καθώς είναι πιο δυσκίνητες και γιατί το εργατικό δυναμικό αυτών τω χωρών είναι ανειδίκευτο. Γι αυτό και δεν μετακινούνται εταιρίες υψηλής τεχνολογίας. Το Μπανγκλαντές για παράδειγμα έχει γίνει το νέο Ελντοράντο για τις εταιρίες παραγωγής ρούχων και παπουτσιών προϊόντα που δεν απαιτούν μεγάλες επενδύσεις και υψηλής ειδίκευσης προσωπικό. Αυτές οι χώρες προορισμοί όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι ευάλωτες στη νομισματική πολιτική των αναπτυγμένων χωρών . Για παράδειγμα το σενάριο –που τελικά δεν επαληθεύτηκε – του περιορισμού αγοράς αμερικανικών ομολόγων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είχε προκαλέσει εκροές κεφαλαίων και πτώση των χρηματιστηρίων στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Όπως σημειώνει το Stratfor η Κίνα δεν μπορεί να αντικατασταθεί από μία μόνο χώρα. Αυτό σημαίνει ότι τη θέση της θα πάρουν αρκετές χώρες που βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο ανάπτυξης. Η πλειοψηφία των χωρών είναι από την Αφρική και την Ασία και τέσσερις χώρες από τη Λατινική Αμερική (Μεξικό, Περού, Δομινικανή Δημοκρατία, Νικαράγουα) με τη μεγαλύτερη κινητικότητα να παρουσιάζεται στη λεκάνη του Ινδικού Ωκεανού. Την16άδα συμπληρώνουν οι Τανζανία, Ουγκάντα, Κένυα, Αιθιοπία, Σρι Λάνκα, Μιανμάρ, Καμπότζη, Λάος, Φιλιππίνες. Κάποιοι άλλοι αναλυτές προσθέτουν σε αυτές, τις Νιγηρία, Κογκό και Ουκρανία σημειώνοντας ωστόσο ότι η πολιτική κατάσταση σ αυτέ τις χώρες είναι λιγότερο προβλέψιμη.
Μεξικό
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του Μεξικού. Για χρόνια παράδεισος των «μακιλαδόρας» (εργοστάσια αμερικανικών κυρίως συμφερόντων σε πόλεις των βόρειων συνόρων) είναι η 14η οικονομία στον κόσμο, έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, σταθερά αυξανόμενο πληθυσμό, χαμηλό έλλειμμα και υψηλά επιτόκια. Επιπλέον αναφορικά με τις ΗΠΑ, ότι χάνει το Μεξικό σε ανταγωνιστικότητα σε σχέση με την Κίνα, στο κόστος εργασίας, το κερδίζει σε φθηνότερη μεταφορικά, φιλικό περιβάλλον και ευκολότερη συνεννόηση λόγω γλώσσας.
Η Αφρική είναι μια από τις πλέον δυναμικές αναπτυσσόμενες οικονομίες με εξαγωγικό προσανατολισμό. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το 2013 οι χώρες με το χαμηλότερο εισόδημα θα έχουν ανάπτυξη 6,6% από 5,25% το 2012
Στις αφρικανικές χώρες περιλαμβάνονται στους 16, παρατηρείται μια έντονη κινητικότητα σε εταιρίες ένδυσης υπόδησης ακόμη και συναρμολόγησης κινητών τηλεφώνων. Το ενδιαφέρον, σημειώνει το Stratfor είναι ότι τέσσερις αυτές χώρες βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού Ωκεανού - όπως και οι περισσότερες ασιατικές χώρες στην ομάδα των 16 - η οποία θα είναι ίσως η επόμενη βιομηχανική ζώνη του πλανήτη.
Και αφού η υπεραξία που παράγει η εργασία είναι η βάση για τη παραγωγή κέρδους οι επιχειρήσεις αναζητούν τις επόμενες χώρες που είναι διαθετημένες να «πουλήσουν τη φτώχεια τους».
Το τέλος της εποχής των χαμηλών μισθών στην Κίνα έδωσε τη θέση του σε ένα μοντέλο που βασίστηκε στην πίστωση, στις κατασκευές και στην εσωτερική κατανάλωση. Ωστόσο η Κίνα θα συνεχίσει να ευημερεί πουλώντας προϊόντα αιχμής γιατί πλέον έχει αποκτήσει την υποδομή και έναν καλά εκπαιδευμένο στρατό εργαζομένων που μπορεί να συναρμολογεί από τηλέφωνα μέχρι δορυφόρους.
Το να προσδιοριστούν οι χώρες που θα πάρουν τη θέση της Κίνας δεν είναι εύκολο σημειώνει σε πρόσφατο άρθρο του το Ινστιτούτο Stratfor ωστόσο έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται μια ομάδα 16 χωρών που πληρούν της προϋποθέσεις για να αντικαταστήσουν το παραγωγικό μοντέλο της Κίνας. Η Ινδονησία και το Βιετνάμ βρίσκονται μεταξύ αυτών αν και η αλλαγή σε αυτές τις χώρες έχει αρχίσει εδώ και χρόνια. Τουλάχιστον μια δεκαετία τώρα μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές βιομηχανίες έχουν εγκαταστήσει μονάδες παραγωγής στο Βιετνάμ και στην Ινδονησία.
Αυτό που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι η μεταφορά δραστηριοτήτων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε αυτές τις αναπτυσσόμενες χώρες με κύριο στόχο να μπορέσουν να ξεφύγουν από τους πλέον μη ανταγωνιστικούς μισθούς της Κίνας. Οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν ακολουθούν ακόμη καθώς είναι πιο δυσκίνητες και γιατί το εργατικό δυναμικό αυτών τω χωρών είναι ανειδίκευτο. Γι αυτό και δεν μετακινούνται εταιρίες υψηλής τεχνολογίας. Το Μπανγκλαντές για παράδειγμα έχει γίνει το νέο Ελντοράντο για τις εταιρίες παραγωγής ρούχων και παπουτσιών προϊόντα που δεν απαιτούν μεγάλες επενδύσεις και υψηλής ειδίκευσης προσωπικό. Αυτές οι χώρες προορισμοί όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι ευάλωτες στη νομισματική πολιτική των αναπτυγμένων χωρών . Για παράδειγμα το σενάριο –που τελικά δεν επαληθεύτηκε – του περιορισμού αγοράς αμερικανικών ομολόγων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είχε προκαλέσει εκροές κεφαλαίων και πτώση των χρηματιστηρίων στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Όπως σημειώνει το Stratfor η Κίνα δεν μπορεί να αντικατασταθεί από μία μόνο χώρα. Αυτό σημαίνει ότι τη θέση της θα πάρουν αρκετές χώρες που βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο ανάπτυξης. Η πλειοψηφία των χωρών είναι από την Αφρική και την Ασία και τέσσερις χώρες από τη Λατινική Αμερική (Μεξικό, Περού, Δομινικανή Δημοκρατία, Νικαράγουα) με τη μεγαλύτερη κινητικότητα να παρουσιάζεται στη λεκάνη του Ινδικού Ωκεανού. Την16άδα συμπληρώνουν οι Τανζανία, Ουγκάντα, Κένυα, Αιθιοπία, Σρι Λάνκα, Μιανμάρ, Καμπότζη, Λάος, Φιλιππίνες. Κάποιοι άλλοι αναλυτές προσθέτουν σε αυτές, τις Νιγηρία, Κογκό και Ουκρανία σημειώνοντας ωστόσο ότι η πολιτική κατάσταση σ αυτέ τις χώρες είναι λιγότερο προβλέψιμη.
Μεξικό
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του Μεξικού. Για χρόνια παράδεισος των «μακιλαδόρας» (εργοστάσια αμερικανικών κυρίως συμφερόντων σε πόλεις των βόρειων συνόρων) είναι η 14η οικονομία στον κόσμο, έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, σταθερά αυξανόμενο πληθυσμό, χαμηλό έλλειμμα και υψηλά επιτόκια. Επιπλέον αναφορικά με τις ΗΠΑ, ότι χάνει το Μεξικό σε ανταγωνιστικότητα σε σχέση με την Κίνα, στο κόστος εργασίας, το κερδίζει σε φθηνότερη μεταφορικά, φιλικό περιβάλλον και ευκολότερη συνεννόηση λόγω γλώσσας.
Η Αφρική είναι μια από τις πλέον δυναμικές αναπτυσσόμενες οικονομίες με εξαγωγικό προσανατολισμό. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το 2013 οι χώρες με το χαμηλότερο εισόδημα θα έχουν ανάπτυξη 6,6% από 5,25% το 2012
Στις αφρικανικές χώρες περιλαμβάνονται στους 16, παρατηρείται μια έντονη κινητικότητα σε εταιρίες ένδυσης υπόδησης ακόμη και συναρμολόγησης κινητών τηλεφώνων. Το ενδιαφέρον, σημειώνει το Stratfor είναι ότι τέσσερις αυτές χώρες βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού Ωκεανού - όπως και οι περισσότερες ασιατικές χώρες στην ομάδα των 16 - η οποία θα είναι ίσως η επόμενη βιομηχανική ζώνη του πλανήτη.
(Πηγή: Stratfor) Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 29-9-2013