Υπάρχουν δύο τρόποι για να αυξηθεί η παραγωγή τροφίμων. Ο ένας είναι με τη βοήθεια της βιοτεχνολογίας και τις βελτίωσης των μεθόδων καλλιέργειας.
Ο δεύτερος είναι με την αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Και επειδή η βιοτεχνολογία έχει φτάσει στο όριό της όσων αφορά την ποσότητα των τροφίμων που μπορούν να παραχθούν με τη χρήση της αλλά και λόγω της εντεινόμενης αμφισβήτησης που αντιμετωπίζει από περιβαλλοντικές οργανώσεις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και κράτη επιλέγουν τη δεύτερη μέθοδο για να εξασφαλίσουν επάρκεια τροφίμων.
Η Αφρική συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των ξένων εταιριών και κρατικών επιχειρήσεων αφού διαθέτει το 60% των εκτάσεων του πλανήτη που αν και έχουν τη δυνατότητα δεν καλλιεργούνται.
Εδώ και χρόνια η Αφρική τροφοδοτεί με τρόφιμα και βιοκαύσιμα τις υπόλοιπες ηπείρους με μια επιθετική πολιτική που μόνο με την περίοδο της αποικιοκρατίας θα μπορούσε να παρομοιασθεί και μάλιστα τη στιγμή που αφρικανικοί λαοί λιμοκτονούν.
Κινεζική επέλαση
Οι Κινέζοι πρωτοστατούν σε αυτόν τον αγροιμπεριαλισμό με εκατοντάδες συμβόλαια την τελευταία πενταετία. Την περίοδο 2005-2010 μόνο, οι Κινέζει αποκτήσαν τον έλεγχο 25 εκατομμυρίων στρεμμάτων γης στην Αφρική με κόστος ενοικίασης περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια.
Οι χώρες του Κόλπου είναι από τους πιο επιθετικούς αγοραστές γης κι ακολουθούν οι Νοτιοκορεάτες.
Η κυβέρνηση του Σουδάν έχει νοικιάσει τη μεγαλύτερη έκταση γης από τις υπόλοιπες Αφρικανικές χώρες, σε χώρες του Κόλπου την Αίγυπτο τις ΗΠΑ, και την Νότια Κορέα για 99 χρόνια. Το παράδοξο είναι ότι το Σουδάν είναι από τις χώρες που δέχονται τη μεγαλύτερη βοήθεια σε τρόφιμα από το εξωτερικό και η επιβίωση 5,9 εκατομμυρίων πολιτών του εξαρτάται από τα επισιτιστικά προγράμματα του ΟΗΕ.
Το Μπαγκλαντές που καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για να ταϊσει τα 150 εκατομμύρια των πολιτών του έχει συμφωνίες στην Ουγκάντα και στην Τανζανία.
Μέχρι πριν από μερικά χρόνια αυτές οι συμφωνίες γίνονταν δεκτές χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις από τον τοπικό πληθυσμό. Δημιουργούσαν θέσεις εργασίας, γίνονται επενδύσεις και ανακούφιζαν τις τοπικές κοινωνίες. Ωστόσο «το παρτι» δεν κράτησε πολύ και γρήγορα έγινε αντιληπτό ότι τα τρόφιμα που παράγοντα δεν προορίζονται για τις τοπικές κοινωνίες η γη δεσμεύεται για δεκαετίες και οι μισθοί είναι καθηλωμένοι στο ελάχιστο δυνατό.
Μεγάλη συμφωνία του Μπανγκαλντές με την Γκάμπια, χάλασε πρόσφατα λόγω αντιδράσεων πυροδοτούμενων από ανάλογες αντιδράσεις για πώληση γης στη γειτονική Σενεγάλη. Πριν δυο χρόνια είχαν σκοτωθεί δύο άνθρωποι σε κινητοποιήσεις για την ακύρωση συμφωνίας που προέβλεπε την πώληση 200.000 στρεμμάτων για παραγωγή βιοκαυσίμων.
Η πιο τρανταχτή περίπτωση προσπάθειας «αρπαγής» γής ήταν πριν δύο χρονια όταν η Νοτιοκορεατική Daewoo προσπάθησε να νοικιάσει για 100 χρόνια δέκα εκατομμύρια στρέμματα γης στη Μαδαγασκάρη, δηλαδή τις μισές σχεδόν καλλιεργήσιμες εκτάσεις της χώρας για την παραγωγή καλαμποκιού και φοινικέλαιου.
Στη Μαδαγασκάρη σημειωτέον, το 70% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και τουλάχιστον μισό εκατομμύριο άνθρωποι λαμβάνουν βοήθεια από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ. Η συμφωνία «κλείδωσε» χωρίς να μελετηθούν οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και το μέλλον της νομαδικής φυλής Σακαλάβα. Οι Νοτιοκορεάτες όμως δεν τα υπολόγισαν καλά. Οι αντιδράσεις του ντόπιου πληθυσμού ανέτρεψαν στην κυβέρνηση και το πραξικόπημα που ακολούθησε ακύρωσε τη συμφωνία.
Τα συμπεράσματα 30 μελετών σε όλο τον κόσμο για τις επενδύσεις στην αγροτική παραγωγή κατέδειξαν ότι μεγάλος αριθμός από αυτές απέτυχαν λόγω κακής ποιότητας του εδάφους, ή διάφορων οικονομικών δυσχερειών.
Στη Μοζαμβίκη και στην Τανζανία για παράδειγμα μεγάλα σχέδια για παραγωγή βιοκαυσίμων εγκαταλείφτηκαν.
Ταυτόχρονα ο αριθμός των νέων θέσεων εργασίας μετά την πρώτη αύξηση, καθηλώθηκε, οι μισθοί το ίδιο και το κράτος είχε ελάχιστα φορολογικά έσοδα λογω φοροαπαλλαγών που θέσπισε για να προσελκύσει επενδυτές. Με λίγα λόγια η όλη διαδικασία ούτε στην αντιμετώπιση της φτώχειας βοήθησε.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 24-06-2012