Το καλοκαίρι που μας πέρασε είδαμε να χτυπά την πόρτα της χώρας η απειλή της λειψυδρίας. Νησιά κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ενώ στους ταμιευτήρες από τους οποίους υδροδοτείται η Αττική η στάθμη υποχώρησε κατά 30% σε σχέση με πριν δυο χρόνια. Τι θα γίνει με το νερό στο άμεσο μέλλον; Θα έχουμε επάρκεια; Θα χρειαστεί μήπως να το πληρώσουμε ακριβότερα; Θα έχουν νερό τα νησιά και οι αγρότες; Σε τι κατάσταση είναι τα δίκτυα και ποιες οι παθογένειες του συστήματος διαχείρισης των υδάτων στη χώρας μας;
Το newsbomb.gr συνομίλησε με τον καθ’ ύλην αρμόδιο για θέματα νερού στη χώρας μας, τον γενικό γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρο Βαρελίδη. Σε μια συνέντευξη που μας παραχώρησε δίνει μια πλήρη εικόνα των προβλημάτων και των προσπαθειών για την επίλυσή τους.
Ερ: Κύριε Βαρελίδη ήρθα εδώ σήμερα να μιλήσουμε για το νερό και θα ήθελα να σας δείξω μία φωτογραφία από το Μόρνο πριν από μερικές μέρες όπου η στάθμη της λίμνης έχει πέσει πάνω από δέκα μέτραΠέτρος Βαρελίδης: Το ίδιο φαινόμενο είχε συμβεί και το 2008 περίπου.
Ερ: Μας λέτε δηλαδή να μην ανησυχούμε.
Πέτρος Βαρελίδης: To υδροδοτικό δίκτυο της ΕYΔΑΠ είναι φτιαγμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να παίρνει κατά προτεραιότητα νερό από τον Εύηνο και το Μόρνο, γιατί αυτοί ταμιευτήρες έχουν νερό εξαιρετικής ποιότητας αφού έρχεται από την Πίνδο, είναι πιο ψηλά και επομένως το νερό κυλά με τη βαρύτητα και κατεβαίνει στο Μαραθώνα και στην Υλίκη και από εκεί υδροδοτείται η Αττική. Άρα είναι βαρυτικό το σύστημα, προκειμένου να είναι χαμηλό το ενεργειακό κόστος. Γι αυτό βλέπουμε ότι όταν έχουμε μείωση των αποθεμάτων, πρώτα μειώνεται η στάθμη στον Εύηνο, μετά στο Μόρνο και τώρα είμαστε σε μια φάση που έχει μειωθεί τόσο, ώστε να έχουν τεθεί σε λειτουργία και η Υλίκη και οι γεωτρήσεις από τη Μαυροσουβάλα και από το βοιωτικό Κηφισό.
Ερ: Επειδή το τελευταίο διάστημα, από το καλοκαίρι και μετά ειδικά, στο δημόσιο διάλογο έχει ανέβει πολύ ψηλά το ζήτημα του νερού, υπάρχει μια ανησυχία για την επάρκεια και μια άλλη ανησυχία ότι προετοιμάζουμε την κοινή γνώμη για αύξηση των τιμολογίων. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Πέτρος Βαρελίδης: Δεν υπάρχει καμία κυβέρνηση που να θέλει να αυξήσει τα τιμολόγια. Ακόμα και τα τιμολόγια για τα οποία δεν είναι υπεύθυνη η ίδια. Γιατί τα τιμολόγια του νερού καθορίζονται από τους παρόχους οι οποίοι στην Ελλάδα είναι 280 και πλέον. Άρα καταλαβαίνετε ότι καμία κυβέρνηση, όχι η παρούσα μόνο, οποιαδήποτε κυβέρνηση, δεν μπορεί να είναι υπεύθυνη για τα τιμολόγια. Η κυβέρνηση είναι κατά νόμο αρμόδια αυτή τη στιγμή για να εγκρίνει τα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, τα οποία είναι σταθερά, εδώ και αρκετά χρόνια. Φυσικά, μετά τη λειτουργία της ΡΑΑΕΥ, είναι πλέον αυτή αρμόδια. Επομένως δεν υπάρχει καμία πρόθεση να προετοιμάσουμε την κοινή γνώμη για αυξήσεις.
Μακάρι να υπάρχει άφθονο νερό σε καλή ποιότητα και να μην χρειάζεται ούτε πρόσθετα έργα υποδομών, ούτε αυξημένο κόστος λόγω γεώτρησης που πάει βαθύτερα και άρα έχει μεγαλύτερο ενεργειακό κόστος. Έτσι, όλοι θέλουμε το νερό να είναι φθηνό. Υπάρχει πρόβλημα με την παρατεταμένη ανομβρία. Αυτό δημιουργεί το φαινόμενο της λειψυδρίας, δηλαδή της ανισοκατανομής προσφοράς νερού και ζήτησης, το οποίο σχετίζεται φυσικά με το ότι η ζήτηση του νερού αυξάνεται το καλοκαίρι, αυξάνεται λόγω της άρδευσης που προφανώς την έχουμε ανάγκη το καλοκαίρι και αυξάνεται και λόγω του τουρισμού σε συγκεκριμένες περιοχές που είναι τουριστικές .
Ερ: Το 2024 ήταν μια χρονιά με λίγες βροχές. Όπως και το 2023. Εάν είναι και το 2025 μια αντίστοιχη χρονιά τι θα γίνει;
Πέτρος Βαρελίδης: Αν η ανομβρία συνεχιστεί με τους ρυθμούς των δύο τελευταίων ετών, το νερό στην Αττική, επαρκεί για κάτι παραπάνω από τέσσερα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε τέσσερα χρόνια για να βρούμε λύσεις που θα δώσουν παραπάνω νερό στην Αττική.
Ερ: Σε τι κατάσταση βρίσκεται το δίκτυο; Έχουμε απώλειες λόγω δικτύων;
Πέτρος Βαρελίδης: Οι απώλειες της τάξης του 15% θα έλεγα ότι είναι αναπόφευκτες για οποιοδήποτε δίκτυο. Λιγότερο από 15% απώλειες είναι σχεδόν αδύνατον να υπάρχουν. Αυτό σχετίζεται με την τεχνολογία με την οποία συνδέονται οι σωλήνες μεταξύ τους, τί πιέσεις αναπτύσσονται, τις βλάβες, γιατί πάντα υπάρχουν κάποιες βλάβες. Άρα, ένα 15% είναι το ποσοστό από το οποίο ξεκινάμε. Ένα ποσοστό μέχρι 25% είναι, θα έλεγα, στον μέσο όρο των αναπτυγμένων χωρών. Μέχρι 30% να πω ότι είναι κάτι το οποίο είναι ανεκτό. Από εκεί και πέρα, σημαίνει ότι έχουμε πολύ μεγάλο πρόβλημα με το δίκτυο. Όμως και εδώ πρέπει να τα λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Αυτό που λέμε «απώλειες και διαρροές», πολύ συχνά δεν είναι απώλειες και διαρροές. Είναι νεροκλοπές, είναι γυρισμένα ρολόγια, είναι απουσία ρολογιών, είναι η νόμιμη χρήση νερού ύδρευσης για άρδευση που δεν τιμολογείται για άρδευση. Ο σωστός όρος είναι «μη τιμολογούμενο νερό». Άρα αυτό το μη τιμολογούμενο νερό είναι μεν και οι διαρροές, αλλά πολύ συχνά είναι οι νεροκλοπές. Όλα αυτά, οδηγούν σε κάποιες περιπτώσεις σε πολύ μεγάλα ποσοστά μη τιμολογούμενου νερού, γεγονός που επιβαρύνει την τιμή.
Γι αυτό όταν μου λέτε για την τιμή, ότι δηλαδή η έλλειψη νερού προδικάζει ή προλειαίνει το έδαφος για μία αύξηση της τιμής, θέλω να σας πω ότι καταρχήν αυτό που πρέπει ο κάθε πάροχος να κάνει όταν βλέπει ότι υπάρχει πρόβλημα έλλειψης νερού, είναι να μειώσει τις απώλειες. Είτε οι απώλειες είναι λόγω κακής κατάστασης του δικτύου, διαρροές δηλαδή, είτε αυτές είναι νεροκλοπές, είτε παροχή νερού ύδρευσης για άρδευση. Άρα υπάρχει μία σειρά μέτρων που μπορεί προηγουμένως να κάνει ο πάροχος πριν καταφύγει στο έσχατο μέτρο της αύξησης της τιμής. Ένα άλλο στοιχείο που πρέπει να βλέπει ο κάθε πάροχος είναι η διάρθρωση του τιμολογίου, δηλαδή υπάρχει μία πολιτική διάσταση που είναι η εξής. Ποιος πληρώνει το νερό. Έχεις δέκα διαφορετικούς χρήστες που έχουν οικιακή κατανάλωση. Έχεις νοσοκομεία, στρατόπεδα, φυλακές, κοινωνικές δομές. Έχεις τουριστικές εγκαταστάσεις. Μπορεί να έχεις βιομηχανίες μπορεί να έχεις αρδευτική χρήση. Άρα πρέπει τις τιμές σου να τις φτιάξεις με ένα τέτοιο τρόπο, ώστε οι βασικές βιοτικές ανάγκες να είναι σε πολύ χαμηλή τιμή, έτσι ώστε να είναι προσιτή σε όλους. Πρέπει για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να έχεις ειδικό τιμολόγιο και πρέπει να έχεις μια κλιμακωτή χρέωση, έτσι ώστε όταν αυξάνεται η κατανάλωση να αυξάνεται και η τιμή ανά κυβικό, προκειμένου να αποθαρρύνεται η υψηλή κατανάλωση, ή η αυξημένη τιμή να λειτουργεί ως κίνητρο για άλλες λύσεις.
Ενα ξενοδοχείο μπορεί να παίρνει για την πισίνα του νερό απ' το δίκτυο αν είναι φτηνό. Αυτό μπορεί να το συμφέρει, αν όμως είναι πιο ακριβό, μπορεί να πάει σε μια άλλη λύση, όπως ας πούμε είναι να κάνει μια γεώτρηση με υφάλμυρο νερό. Θέλω να πω ότι η τιμή λειτουργεί ως εργαλείο προκειμένου αυτοί που έχουν μία δυνατότητα λόγω του κεφαλαίου που διαθέτουν, να προβούν σε μία εναλλακτική επένδυση που θα βγάλει τα λεφτά της. Αλλά για να τα βγάλει τα λεφτά της πρέπει το νερό να έχει μία τιμή που έχει μία υπόσταση.
Ερ: Φτάσαμε στο 2024 και ακόμη συζητάμε για αυτά τα πράγματα. Συζητάμε για την νεροκλοπή, για τιμολόγια, μιλάμε για ρολόγια που δεν υπάρχουν, μιλάμε για ξενοδοχεία που πληρώνουν φτηνότερα από ότι πληρώνει μια οικογένειά. Δηλαδή, μιλάμε για ένα σύστημα το οποίο με συγχωρείται για την έκφραση δείχνει λίγο «ξεχαρβαλωμένο».
Πέτρος Βαρελίδης: Η πραγματικότητα, δυστυχώς, αυτή είναι.
Ερ: Υπάρχει κάποιο σχέδιο;
Πέτρος Βαρελίδης: Αυτό ακριβώς καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Ξέρετε όταν κάνουμε την κριτική μας, εστιάζουμε στα σημεία που είναι προβληματικά. Αυτά τα προβληματικά σημεία δεν είναι σε όλη την Ελλάδα ίδια. Μπορεί στο 80% της χώρας σε επίπεδο εξυπηρετούμενου πληθυσμού, μπορεί και στο 90% να μην υπάρχουν προβλήματα. Στο υπόλοιπο 10%, που μπορεί όμως γεωγραφικά να καλύπτει το 30% της χώρας, να υπάρχουν αυτά τα προβλήματα τα οποία αμαυρώνουν τη συνολική εικόνα. Στην πραγματικότητα οι ΔΕΥΑ και οι Δημοτικές Υπηρεσίες, μέχρι τώρα, επιβλέπονταν, επί της ουσίας, από το Υπουργείο Εσωτερικών. Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει άλλη στόχευση.
Δεν είναι η δουλειά του να κοιτάζει το τιμολόγιο και τον τρόπο τιμολόγησης. Γι αυτό, ακριβώς, τον λόγο συστήσαμε τη ΡΑΑΕΥ, για να μπορέσει να βάλει μία τάξη στα πράγματα. Ταυτόχρονα, έχουμε το νομοσχέδιο για τη συνένωση των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, προκειμένου να έχουν, όπου χρειάζεται, μία κρίσιμη μάζα, έτσι ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους στοιχειωδώς. Γιατί αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πάνω από 280 πάροχοι νερού ύδρευσης και αποχέτευσης, οι οποίοι είναι προφανές ότι οι μικροί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους λόγω μεγέθους. Για παράδειγμα: Καστελόριζο, 500 κάτοικοι. Χάλκη, 300 κάτοικοι. Και σας ρωτάω: Ο δημοτικός υπάλληλος που ασχολείται με την ύδρευση, ενδεχομένως ασχολείται και με τα σκουπίδια ταυτόχρονα,τί να πρωτοκάνει;
Η οικονομική υπηρεσία πρέπει να κάνει διαγωνισμό γιατί έγινε κάπου κάποια βλάβη και πρέπει να αλλάξει το σωλήνα, πρέπει να αλλάξει κάποια φλάντζα. Χάλασε το αντλιοστάσιο. Όλα αυτά ποιος θα τα κάνει;
Επομένως, εκ των πραγμάτων δημιουργούνται πάλι προβλήματα. Για παράδειγμα οι αφαλατώσεις. Πώς θα δουλέψουν οι αφαλατώσεις στα μικρά νησιά; Πρέπει να έχεις ένα ή δύο χημικούς μηχανικούς. Πρέπει να έχεις κάποιους ηλεκτρολόγους. Δηλαδή μια τεχνική υπηρεσία που να μπορέσει να υποστηρίξει τη λειτουργία αυτών των εγκαταστάσεων. Και το ίδιο ισχύει και για τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λημμάτων. Όπου στα μικρά μέρη είναι πολύ δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες, να λειτουργήσουν σωστά αυτές οι εγκαταστάσεις.
Ερ: Πήγα πρόσφατα στη Σέριφο, και είδα ότι ο ταμιευτήρας ήταν άδειος. Είχε μόνο λάσπη. Για τα νησιά έχετε μια εικόνα;
Πέτρος Βαρελίδης: Στα νησιά υπάρχει χρόνιο πρόβλημα, το οποίο επιτείνεται σε περιόδους ανομβρίας και αμβλύνεται σε περιόδους που έχουμε υψηλότερες βροχοπτώσεις. Τώρα αυτά τα χρόνια προβλήματα, τα οποία είναι μικρότερα από ότι στο παρελθόν, έχουν αναδειχθεί λόγω ακριβώς της διετούς ανομβρίας.
Γι αυτό το λόγο έχουμε ένα έκτακτο, πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στις περιοχές που έχουν πολύ έντονο πρόβλημα. Είναι κυρίως τα νησιά, υπάρχουν και κάποιες άλλες περιοχές όπως Αργολίδα, Ανατολική Λακωνία, Κορινθία, που έχει ένα μεγάλο πρόβλημα, προκειμένου με 80 εκατομμύρια ευρώ από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, να μπορέσουμε να κάνουμε κάποια έργα άμεσα. Φυσικά αυτό απαιτεί να υπάρχουν ώριμες μελέτες, άρα ένα από τα κριτήρια αυτά είναι και η ωριμότητα των μελετών, προκειμένου να μπορέσουμε το επόμενο, ή το μεθεπόμενο καλοκαίρι, να έχουμε μια πολύ καλύτερη εικόνα.
Ήδη δώσαμε 10 εκατομμύρια πέραν των 80 εκατομμυρίων, στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, για να προβεί κι αυτό με τη σειρά του σε άμεσες ενέργειες και βέβαια ξέρετε ότι κάθε καλοκαίρι υπάρχει και ένα σύστημα έκτακτης υδροδότησης μέσα από νοικιαζόμενες μονάδες αφαλάτωσης, όπου κι εμείς εκεί συμβάλλουμε οικονομικά.
Παρατηρούμε όμως ότι κάποια νησιά έχουν κάθε χρόνο - τα ίδια νησιά εννοώ- ένα πρόβλημα που δεν είχε προβληθεί, άρα κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να παρέμβουμε με ένα πιο δομικό τρόπο. Γι αυτό τον λόγο, στο νομοσχέδιο που σας είπα βάζουμε μέσα και την ΕΥΔΑΠ στο παιχνίδι, προκειμένου στις Κυκλάδες για παράδειγμα που υπάρχει ένα χρόνιο πρόβλημα λειψυδρίας και λόγω της συνεχούς αύξησης της ζήτησης λόγω του τουρισμού, η ΕΥΔΑΠ να έχει ένα καθοριστικό ρόλο στην διαχείριση του νερού, διατηρώντας τις ΔΕΥΑ που υπάρχουν σήμερα. Οι ΔΕΥΑ αυτές θα παραμείνουν, απλά θα μετονομαστούν σε τοπικές εταιρίες και θα αλλάξει η διοίκηση, έτσι ώστε να έχει την υποστήριξη η τοπική εταιρία, ενός στιβαρού μεγάλου οργανισμού όπως είναι η ΕΥΔΑΠ, για να μπορεί να αντιμετωπίζει και από μόνη της κάποια θέματα. Μια εταιρία σαν την ΕΥΔΑΠ ή σαν την ΕΥΑΘ, εκτός των άλλων πλέον πλεονεκτημάτων, έχουν και πρόσβαση σε κεφάλαιο διότι είναι εταιρίες εισηγημένες στο χρηματιστήριο. Οι ΔΕΥΑ και οι Δημοτικές Υπηρεσίες δεν έχουν ούτε καν πρόσβαση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Για αυτόν τον λόγο στο νομοσχέδιο έχουμε ειδική ρύθμιση με την οποία δίνουμε τη δυνατότητα στις ΔΕΥΑ και στις Δημοτικές Υπηρεσίες Ύδρευσης να παίρνουν δάνεια από Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για τα έργα Ύδρευσης που αφορούν το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ερ: Πήγαμε πρόσφατα στο Βόλο, και διαπιστώσαμε ότι το νερό που πίνει η πόλη είναι υφάλμυρο. Με το ΕΑΓΜΕ που μιλήσαμε μας είπαν ότι η κατάσταση με το νερό στη Θεσσαλία είναι προβληματική τόσο από άποψη ποσότητας όσο και ποιότητας. Είναι όντως έτσι;
Πέτρος Βαρελίδης: Η Θεσσαλία είναι το πιο τρανταχτό παράδειγμα. Λόγω της χρόνιας υπεράντλησης, έχει κατέβει πολύ χαμηλά ο υδροφόρος ορίζοντας - αντίστοιχο φαινόμενο έχουμε και στην Αργολίδα - με αποτέλεσμα το νερό να είναι υφάλμυρο. Υπάρχει άρα ένα έλλειμμα ισοζυγίου ύδατος το οποίο αποτυπώνεται και στα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών και γι αυτόν τον λόγο μέρος της λύσης που προτείνεται για τη Θεσσαλία είναι και η μερική εκτροπή μέρους του Αχελώου προς τη Θεσσαλία. Σε διαφορετική περίπτωση, όσο το έλλειμμα παραμένει, η κατάσταση κάθε χρόνο θα γίνεται χειρότερη.
Ερ: Το σχέδιο για τον Αχελώο είναι πολλά χρόνια που συζητείται.
Πέτρος Βαρελίδης: Αυτό με τον Αχελώο είναι από τη δεκαετία του 1980. Ξέρετε ότι μπλοκαρίστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου πρέπει να γίνονται σεβαστές, μας αρέσουν, δεν μας αρέσουν, τις θεωρούμε λογικές ή παράλογες. Οφείλουμε να τηρούμε τους κανόνες που έχουμε σαν δημοκρατία. Με βάση αυτό, οι μελετητές πρότειναν μία μικρή εκτροπή της τάξης των 250 εκατομμυρίων κυβικών, ένα πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής ποσότητας νερού που υπάρχει στον Αχελώο και ελπίζουμε ότι δεν θα υπάρχει αντίρρηση από το ΣΤΕ, όπου σίγουρα κάποιοι θα προσφύγουν, ώστε να μπορέσει και αυτό το έργο, μαζί με άλλα έργα τοπικής φύσεως, να προχωρήσει.
Ερ: Σχετικά με τον Αχελώο υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα; Κάποια άλλα έργα ίσως για τη Θεσσαλία;
Πέτρος Βαρελίδης: Για τη Θεσσαλία, τα έργα που ξεκινάνε άμεσα, είναι πέντε φράγματα τοπικά, τα οποία θα έχουν μία μεικτή χρήση, δηλαδή θα είναι για την αντιπλημμυρική προστασία και ταυτόχρονα θα χρησιμοποιούνται κυρίως για άρδευση.
Το ένα φράγμα προχωρά και τα άλλα θα προχωρήσουν με έκτακτη χρηματοδότηση που έχει δοθεί ειδικά για την Θεσσαλία και επίσης θα γίνουν πολλά έργα ορεινής υδρονομίας κάποια εκ των οποίων, θα χρησιμοποιηθούν εν μέρη και για αρδεύσεις στην περιοχή εκεί.
Αλλά τα έργα ορεινής υδρονομίας βοηθάνε κιόλας γιατί επειδή συγκρατούν το νερό, αυτό έχει περισσότερο χρόνο για να κατέβει τον υδροφόρο ορίζοντα. Άρα και αυτά τα έργα μακροπρόθεσμα θα συμβάλλουν στην επαναφορά του ισοζυγίου. Αλλά βέβαια δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα. Πρέπει να δούμε και το πώς ξοδεύεται το νερό στην άρδευση. Υπάρχουν λάθος πρακτικές στην άρδευση, και αν θέλουμε πραγματικά να βρούμε λύση, πρέπει να αντιμετωπίσουμε και το πρόβλημα αυτό.
Αυτή τη στιγμή σε πολλές περιοχές, το νερό άρδευσης δεν έχει κανένα κόστος. Και σίγουρα δεν έχει κανένα κόστος όταν το παίρνεις παράνομα. Και αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα, που οδηγεί τους αγρότες να σπαταλούν το νερό. Γιατί άμα δεν πληρώνεις κάτι, το σπαταλάς. Και ξέρετε, κάθε φυτό έχει μια συγκεκριμένη ποσότητα νερού, με την οποία έχει την βέλτιστη ανάπτυξη. Από εκεί και πέρα, αν του δίνεις παραπάνω νερό, μπορεί τελικά να του κάνεις και κακό. Σίγουρα να του κάνεις καλό, σε κάποια περιπτώσεις μπορεί να του κάνεις και κακό. Επειδή όμως στην ψυχολογία του Έλληνα αγρότη, ο οποίος έχει ζήσει τη χρόνια έλλειψη νερού, το νερό είναι ο βασικός παραγωγικός φυσικός πόρος που χρησιμοποιεί, γι αυτό έχει την τάση όπου δει νερό, να προσπαθεί να πάρει και να χρησιμοποιήσει όσο περισσότερο μπορεί.
Ερ: Τώρα μήπως το ισοπεδώνουμε λίγο έτσι; Είναι σαν να λέτε ότι όλοι οι αγρότες είναι σπάταλοι.
Πέτρος Βαρελίδης: Είναι η πραγματικότητα. Ρωτήστε τους αγρότες της Θεσσαλίας, ρωτήστε αυτούς που είναι στο Κιλελέρ, που είναι στο νότιο κομμάτι του Θεσσαλικού κάμπου και θα σας πουν αν το νερό από τη Λίμνη Πλαστήρα φτάνει ποτέ σε αυτούς ή όχι. Η απάντηση είναι ότι δεν φτάνει γιατί το παίρνουν οι προηγούμενοι. Άρα αυτό γίνεται σε βάρος του γείτονα αγρότη που βρίσκεται νοτιότερα.
Η Θεσσαλία, είναι ο μεγαλύτερος κάμπος της Ελλάδας και έχει πολλά προβλήματα, έχει θετικά έχει και αρνητικά. Σήμερα έχει 55 Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒΒ) που διαχειρίζονται το νερό. Όπως καταλαβαίνετε ο καθένας κοιτάζει να εκμεταλλευτεί όσο περισσότερο νερό μπορεί εις βάρος αυτού που είναι κατάντη. Για να αντιμετωπίσουμε λοιπόν αυτά τα δομικά προβλήματα, συστήσαμε τον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας με σκοπό να ενοποιηθεί όλη η διαχείριση του νερού στη Θεσσαλία, με έναν υπεύθυνο οργανισμό, ο οποίος θα έχει την υποχρέωση να παρέχει με δίκαιο τρόπο, το νερό σε όλους τους αγρότες ανάλογα με τις καλλιέργειες. Σε ότι αφορά το κόστος, αν θέλουμε να πάμε για παράδειγμα σε στάγδην άρδευση, πράγματι, αυτό έχει ένα σημαντικό κόστος το οποίο πρέπει να δούμε για ποιο λόγο προγράμματα που έγιναν στο παρελθόν για την ενίσχυση των αγροτών προκειμένου να βάλουν στάγδην άρδευση δεν είχαν την απορροφητικότητα που θα θέλαμε.
Αυτό σημαίνει ότι δεν ήταν αρκετά ελκυστικά. Από την άλλη, καταλαβαίνω τους συναδέλφους του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης οι οποίοι προφανώς έχουν περιορισμούς που δεν υπάρχουν σε χώρες όπως το Ισραήλ - που είναι το υπόδειγμα για την στάγδην άρδευση - που είναι ότι έχουμε τους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων άρα υπάρχουν κάποια όρια στο πόσο δημόσιο χρήμα μπορείς να δώσεις σε έναν ιδιώτη παραγωγό.
Όλα αυτά είναι μία δύσκολη άσκηση, συν την αδυναμία του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα να υποστηρίξει μικροεπενδύσεις, λόγω όλων όσων έχουν προηγηθεί την προηγούμενη δεκαετία, και συν το ότι οι Έλληνες αγρότες έχουν μικρό κλήρο, γεγονός που υπονομεύει την πρόσβαση σε ιδιωτικά κεφάλαια. Άρα αυτό είναι μία δύσκολη άσκηση, που οδηγεί βέβαια σε μία διαιώνιση κάποιων προβλημάτων, που είπαμε προσπαθούμε να τα λύσουμε μέσω του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας.