Λένε ότι ο μεγαλύτερος φόβος των ανταρτών δεν είναι να πεθάνουν στη μάχη αλλά να γεράσουν παραμένοντας αντάρτες.
Για τους ενόπλους του FARC, το μεγαλύτερο αντάρτικο στρατό της Κολομβίας και τον μακροβιότερο της αμερικανικής ηπείρου τον τελευταίο αιώνα, είναι πιθανό να μη συμβεί ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Οι κατ όνομα πλέον μόνο, μαρξιστές αντάρτες του FARCπου στο πέρασμα των χρόνων έγιναν ναρκέμποροι και μισθοφόροι στην υπηρεσία βαρόνων της κοκαΐνης βρίσκονται κοντά στον να παραδώσουν τα όπλα τους αν καταλήξουν σε συμφωνία με την κυβέρνηση της χώρα στις διαπραγματεύσεις που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη.
Έτσι θα μπει τέλος στο πενήντα και πλέον ετών αντάρτικο που στοίχησε τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους και είχε πάνω από τρία εκατομμύρια εκτοπισμένους.
Επίσημα οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν στο 8 Οκτωβρίου στο Όσλο και θα ολοκληρωθούν στην Αβάνα της Κούβας και θα παραβρεθούν πενταμελής αντιπροσωπίες της κυβέρνησης και των ανταρτών και τέσσερις παρατηρητές, δύο από την Κούβα και δύο από την Νορβηγία.
Η Κολομβία δεν είναι πλέον το σχεδόν «failed state» (αποτυχημένο κράτος) των αρχών της δεκαετίας του 2000. Η ασφάλεια έχει βελτιωθεί εντυπωσιακά οι ξένες επενδύσεις ρέουν διαρκώς, η χώρα έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες για την ανάπτυξη της πετρελαϊκής βιομηχανίας της και οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι από τους υψηλότερους στην Αμερική. Το αμερικανικής έμπνευσης «σχέδιο Κολομβία» για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών και του αντάρτικου έφερε αποτέλεσμα περιορίζοντας το FARC (μετακομίζοντας όμως το πρόβλημα των ναρκωτικών στο Μεξικό).
Φέτος η Μπογκοτά είχε τον χαμηλότερο δείκτη εγκληματικότητας στα τελευταία 27 χρόνια. Το ποσοστό ανθρωποκτονιών έχει πέσει στο 16,1 για κάθε 100.000 κατοίκους αναλογία σημαντική ακόμη και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κυβέρνηση έχει απαγορεύσει την οπλοφορία τους τελευταίους μήνες και μελετά τη χρονική επέκταση του μέτρου όπως επίσης και την απαγόρευση της πώλησης όπλων από εμπόρους δίνοντας αυτό το δικαίωμα μόνο στο κράτος.
Το 1948, η Κολομβία ήταν η πιο ώριμη πολιτικά χώρα της Λατινικής Αμερικής. Η δολοφονία όμως του ηγέτη των φιλελευθέρων Χόρχε Ελιέσερ Γκαϊτάν, λίγο πριν κερδίσει τις εκλογές, βύθισε τη χώρα στη βία, τον αυταρχισμό και τον εμφύλιο. Ο Μανουέλ Μαρουλάντα ή «Τirofijo»- όπως έμεινε γνωστός λόγω της ικανότητάς του στο σημάδι - ήταν ένας από αυτούς που πήραν τα όπλα οργανώνοντας στην ουσία ομάδες αυτοάμυνας των χωρικών που αρνούνταν να επιστρέψουν τη γη τους στους γαιοκτήμονες. Στις αρχές της δεκαετίας του 60’ και με τη βοήθεια του κομουνιστικού κόμματος ο Μαρουλάντα δημιούργησε τις Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας γνωστό ως FARC.
Το FARC, κατάφερε να ελέγχει μεγάλα τμήματα της χώρας και να δημιουργήσει ένα στρατό από τουλάχιστον 17.000 μαχητές.
Στις προηγούμενες δεκαετίες εξελίχθηκε περισσότερο σαν ένα κίνημα αυτοάμυνας στην επεκτατικότητα των πολυεθνικών και των γαιοκτημόνων της χώρας παρά σαν μια δύναμη με όραμα εξουσίας. Γι αυτό και χαρακτηρίστηκαν το πιο «τεμπέλικο αντάρτικο» της Λατινικής Αμερικής.
Στις δεκαετίες του 70 και του 80 το εμπόριο των ναρκωτικών απολάμβανε την ανοχή εντός και εκτός Κολομβίας. Με τα χρήματα από τα ναρκωτικά η CIA χρηματοδοτούσε δεξιούς αντάρτες στην Κεντρική Αμερική, δημιουργήθηκαν τα μεγάλα καρτέλ της κοκαΐνης και η μεγαλύτερη παραγωγή γινόταν στις περιοχές όπου ήλεγχε το FARC. Η δε αριστερά έβλεπε με συμπάθεια τα αντάρτικα κινήματα και παρέβλεπε τις σχέσεις τους με το εμπόριο ναρκωτικών.
Σταδιακά όμως η αριστερά πέρασε από τα βουνά και τις φυλακές στα βουλευτικά έδρανα και απέκτησε πολιτική δύναμη. Η πολιτική βία αντικαταστάθηκε από το κοινό έγκλημα, ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών έγινε θέμα ύψιστης ασφάλειας και το FARC με τους συντρόφους του βρέθηκε στα βουνά της κόκας απομονωμένο.
Το ότι οι FARCεξελίχθηκαν σε «ναρκω-αντάρτες» ήταν κατά κάποιο τρόπο αναπόφευκτο. Ήταν η μοναδική πηγή εσόδων εκτός από τις απαγωγές. Οι FARC έγιναν οι μεγαλύτεροι απαγωγείς στον κόσμο.
Πρόσφατα όμως και αυτό τελείωσε. Οι περισσότεροι απαχθέντες του FARCαπελευθερώθηκαν και οι αντάρτες έχουν περιορίσει τη δράση τους.
Η πιο πολιτικά συγκροτημένη ομάδα ανταρτών της Κολομβίας ήταν η Μ19 η οποία παρέδωσε τα όπλα το 1990 και κάποια μέλη της εντάχθηκαν ομαλά στην πολιτική ζωή της χώρας κάτι το οποίο θα αποτελούσε την ιδανική εξέλιξη και για κάποιους από τους σημερινούς ηγέτες του FARC.
Oπρόεδρος της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος με την απόφασή του να διαπραγματευτεί με τους αντάρτες παίρνει ένα μεγάλο ρίσκο. Αν αποτύχει η προσπάθεια αυτό θα του κοστίσει πολιτικά και για να αποφύγει το φιάσκο αποφάσισε να μην επαναλάβει παλιότερα λάθη. Καθ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων δεν θα υπάρξει ανακωχή και οι επιχειρήσεις του στρατού θα συνεχίζονται κανονικά ενώ έχει δώσει χρονοδιάγραμμα για την γρήγορη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων καθώς θέλει να τελειώνει η υπόθεση μέσα σε μερικούς μήνες.
ΗΠΑ, Βρετανία καθώς και οι περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής καλωσόρισαν την πρωτοβουλία καθώς μια συμφωνία θα έχει ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις και θα δρομολογήσει ίσως εξελίξεις στην διεθνή διπλωματία. Ο αφοπλισμός των FARCθα σημάνει το περιορισμό της εισόδου κοκαΐνης προς τις ΗΠΑ και θα σπάσει ο άξονας Μεξικού- Κολομβίας. Επιπλέον μετριάζει την επιρροή του Ούγκο Τσάβες που σύντομα έχει εκλογές και δεν θέλει να φανεί ότι υποστηρίζει μια οργάνωση που έχει χαρακτηριστεί διεθνώς τρομοκρατική. Τέλος βάζει την Κούβα στο παιχνίδι της περιφερειακής διπλωματίας καθώς η Αβάνα παίρνει ρόλο διαμεσολαβητή που μπορεί να οδηγήσει σε μια προσέγγιση με την Ουάσιγκτον.
Οι απόψεις στο blog μου είναι προσωπικές και
δεν εκφράζουν απαραίτητα αυτές των εργοδοτών μου.
Πέμπτη, 18 Οκτωβρίου 2012 20:44