Έχουμε ακούσει πολλές φορές για τη θεραπευτική ιδιότητα του νερού, για υδροθεραπείες, για περιπτώσεις ίασης διαφόρων ασθενειών, περιπτώσεις που σίγουρα δεν αγγίζουν το χώρο της μεταφυσικής αλλά της επιστημονικής γνώσης όπως είναι καταγεγραμμένη μέχρι σήμερα. Δεν είναι λίγες όμως οι περιπτώσεις που η «σχέση» με το νερό ανταποκρίνεται σε εσωτερικές αναζητήσεις και ανάγκες των ανθρώπων.
 Στην Κούβα  βρεθήκαμε μπροστά σε μια περίπτωση   όπου η παράδοση μπερδεύεται με την εναλλακτική ιατρική, μια περίπτωση που έχει πυροδοτήσει τη φαντασία συγγραφέων, σκηνοθετών, και δημοσιογράφων. Το μέρος που βρεθήκαμε στην επαρχία Πινάρ ντελ Ρίο παραμένει αναξιοποίητο ακόμη και τώρα που έχει αρχίσει να αποκτά τουριστικό ενδιαφέρον (ίσως να ‘ναι και καλύτερα έτσι) .
Περίπου εικοσιπέντε χιλιόμετρα έξω από την πόλη του Πινάρ ντελ Ρίο, στη δυτική Κούβα βρίσκεται το Βινιάλες, μια μικρή κωμόπολη φυτεμένη κυριολεκτικά στην καρδιά ενός επίγειου παράδεισου. Το Βινιάλες περιβάλλεται από καταπράσινες επίπεδες εκτάσεις, οι οποίες διακόπτονται από μικρές κοιλάδες που σχηματίζουν ασβεστολιθικοί ογκόλιθοι καλυμμένοι  από τροπική βλάστηση και που η ηλικία τους ξεπερνά τα 150 εκατομμύρια χρόνια..

Ο ανήσυχος επισκέπτης που θα είναι διατεθειμένος να περπατήσει πάνω από μια ώρα μέσα από λάσπες και πυκνή τροπική βλάστηση θα βρεθεί στην  κοινότητα Los Acuaticos. Ο οδηγός είναι απαραίτητος και μπορεί κανείς εύκολα να βρει είτε στο Βινιάλες είτε πολύ απλά να ζητήσει από κάποιον χωρικό που τυχαία θα συναντήσει να τον οδηγήσει έως εκεί (αφού πληρώσει μερικά δολάρια).

Η κοινότητα των Acuaticos ιδρύθηκε το 1943 από μια οραματίστρια με το όνομα Αntonica Izquierdo, η οποία ανακάλυψε, - ή θεώρησε ότι ανακάλυψε-  τις θεραπευτικές ιδιότητες που είχε το νερό των πηγών αυτής της περιοχής, σε μια εποχή που οι αγρότες δεν είχαν τη δυνατότητα πρόσβασης σε γιατρούς και νοσοκομεία.
Το χωριό των Acuaticos είναι χτισμένο στην πλαγιά του λόφου και η θέα από εκεί είναι μαγευτική. Σήμερα ζουν εκεί περίπου 12 οικογένειες ,(γύρω στα 40 άτομα) οι τελευταίοι συνεχιστές μιας, περισσότερο πίστης και λιγότερο παράδοσης . Απομονωμένοι, ολιγαρκείς και αυτάρκεις κατεβαίνουν στην κοιλάδα μόνο όταν θέλουν να αγοράσουν αλάτι, ενώ ένας δάσκαλος από την κοντινή κωμόπολη πάει μια φορά την εβδομάδα για να κάνει μάθημα στα παιδιά. Ρυθμίζουν τις υποθέσεις τους ανεξάρτητοι από κρατικό έλεγχο και τα λίγα χρήματα που κερδίζουν είναι από τους τουρίστες που θα φτάσουν ως εκεί και θα θελήσουν να αγοράσουν φρούτα ή κρασί.. Ακόμη και σήμερα, ακολουθώντας τις πρακτικές της Αntonica Izquierdo, πλένονται τρεις φορές την ημέρα με νερό από τις πηγές της περιοχής και χωρίς να σκουπιστούν αφήνονται να στεγνώσουν με τον αέρα. Αυτό είναι και το μόνο φάρμακο που χρησιμοποιούν. Μέχρι σήμερα ο μύθος της Antonica εξακολουθεί να συγκινεί και σε διάφορα βιβλία  γίνεται αναφορά στην δεκαετία του ’40 όπου ο κόσμος από τις γύρω περιοχές συνέρεε στις πηγές της για να «θεραπευθεί».
Όσο για την  ιδρύτρια της κοινότητας, της οποίας η ζωή αποτέλεσε θέμα για πολλά βιβλία   και κινηματογραφικές ταινίες, πέθανε κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην ψυχιατρική κλινική της Αβάνας αφού υποχρεώθηκε από τους γιατρούς να πάρει φάρμακα….


Cuba. Conocer los Acuaticos
Ya hemos escuchado historias sobre las cualidades saludables del agua, sobre hidroterapias, casos de curacion de enfermedades raras, casos que poco tienen que ver con la metafisica sino con  el conocimiento cientifico.
Pero algunas veces la relacion den hombre con el agua obedece a necesidades y busquedas interiores.
En Cuba, descubrimos un lugar donde la tradicion se enrolla con la medicina alternativa, un caso que a lo largo del tiempo ha inspirado escritores, cineastas y periodistas.
El lugar donde nos encontramos en la provincia de Pinar del Rio no disfruta la atencion den estado aunque desde hace poco se ha vuelto en punto de interes turistico.
Veinticinco kilometros fuera de la ciudad de Pinar del Rio esta Vinales, un pueblo repintoresco, plantado en el corazon de un paraiso terrestre   

Vinales esta rodeado por vastos campos y valles que se interrumpen por colinas calizas que se llaman mogotes, que son cubiertas por vegetacion tropical cuya edad supera los 150 millones de anos.
El visitante aventurero, que esta dispuesto a caminar mas de una hora por caminos dificiles llegara a la comunidad de los Acuaticos. Un guia es imprescindible para poder llegar hasta ahi y se puede conseguir uno a Vinales o solo puede pedirselo a algun campesino que vas a encontrar a los alrededores (con tal que lo pagues unos dolares)

La comunidad de los Acuaticos se fundo en 1943 por una visionaria con el nombre Antonica Izquierdo, famosa por sus supuestos poderes curativos. Antonica descubrio – o creyo que hubiera descubierto- los poderes curativos del agua de las fuentes locales, en una edad donde acudir a un doctor o un hospital en  el caso de enfermedad, era casi imposible.
El pueblo de los Acuaticos esta construido el los playones de un cerro y la vista desde ahi es maravillosa. Hoy en dia viven mas o menos 12 familias (cerca de 40 personas) que son los  ultimos seguidores de Antonica Izquierdo.
Aislados, sobrios y autosuficientes bajan a la ciudad solo cuanto quieren comprar sal y un maestro desde el pueblo mas cercano les visita una vez  la semana para dar clases a los ninos.
Se hacen cargo de sus cuentas por si mismos independientemente de los servicios del estado y el poco dinero que ganan es por los turistas que logran llegar hasta ahi y compran frutas y vino hecho por guayaba.
Hasta hoy siguen las practicas de Antonica Izquierdo, es decir se lavan tres veces al dia a las fuentes locales dejandose secar su cuerpo con el aire. Esta es la  unica medicina que hacen uso.
Hasta hoy la leyenda de Antonica sigue conmover a los romanticos y en muchos libros se hace referencia a la decada de 40 donde decenas de campesinos acudia a las fuentes para curarse.
Con respecto a la fundadora de la comunidad, cuya vida motivo a muchos escritores y al final se hizo pelicula para el cine, se murio durante la segunda guerra mundial en el hospital psiquiatrico de La Habana una vez le impusieron tomar farmacos industriales.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Sol Latino το 2007