Δύο μέρες απέμειναν για τις γερμανικές εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων είναι λίγο ως πολύ γνωστό καθώς οι δημοσκοπήσεις δίνουν καθαρό προβάδισμα στην κυρία Μέρκελ. Πως θα είναι όμως ο επόμενος κυβερνητικός συνασπισμός και ποιόν θα επιλέξει για εταίρο η κ. Μέρκελ;
Τι θα σημάνει αυτό για την οικονομική πολιτική στην ΕΕ και για την Ελλάδα; Θα συνεχιστεί η σκληρή στάση των Γερμανών απέναντι στην Τουρκία; Γιατί καλπάζει τα τελευταία χρόνια η ακροδεξιά; Γι αυτά και για αρκετά ακόμη μιλήσαμε με την κυρία Μαρία Οσάνα, αναπληρώτρια διευθύντρια του ελληνικού παραρτήματος τους Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμμπουργκ, η οποία μας έδωσε τη δική της ματιά για το πως θα είναι η επόμενη μέρα στη Γερμανία και στην Ευρώπη.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια άνετη νίκη της κυρίας Μέρκελ. Ποιο κόμμα πιστεύετε ότι θα επιλέξει για κυβερνητικό εταίρο η κυρία Μέρκελ και τι σηματοδοτεί η κάθε επιλογή της για την πολιτική που προτίθεται να ακολουθήσει σε οικονομία, και Ευρωπαϊκή Ένωση;
Κοιτάζοντας μέχρι τώρα τις δημοσκοπήσεις υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια συνεργασίας, το ένα είναι αυτό του μεγάλου συνασπισμού, Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών που θα είναι η συνέχεια αυτού που έχουμε και τώρα και το άλλο σενάριο είναι ο συνασπισμός Τζαμάικα όπως τον αποκαλούμε, δηλαδή της κυρίας Μέρκελ με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους.
Έχω την εντύπωση ότι αυτός το τελευταίος θα ήταν συνασπισμός που θα προτιμούσε η κυρία Μέρκελ αλλά δεν έχει εξασφαλίσει γι αυτό τη στήριξη του κόμματός της. Για να υπάρξει μια συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής η επανάληψη του μεγάλου συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες θα ήταν ίσως ο πιο εύκολος τρόπος.
Και στις δύο περιπτώσεις δεν θα πρέπει αν περιμένουμε μεγάλες αλλαγές γιατί κανένα από αυτά τα κόμματα δεν θέλει αλλαγές.
Ξέρετε, στη Γερμανία κυριαρχεί μια ατμόσφαιρά, συνέχισης της παρούσας κατάστασης. Ο κόσμος δεν δείχνει να θέλει αλλαγές γι αυτό και η Άνγκελα Μέρκελ και οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν μείνει στην εξουσία τόσα χρόνια. Πιστεύω όμως ότι ο κόσμος θέλει να αλλάξουν κάποια συγκεκριμένα πράγματα. Όπως βελτίωση του κοινωνικού κράτους ή λιγότερο επιθετική οικονομική πολιτική.
Ο Μάρτιν Σούλτς όταν εξελέγη υποψήφιος καγκελάριος, έδωσε κάποιες ελπίδες στο λαό λέγοντας ότι θα παλέψει για κοινωνική δικαιοσύνη. Αλλά όταν έφτασε η ώρα να εξηγήσει τι ακριβώς σημαίνει αυτή η κοινωνική δικαιοσύνη, δεν παρουσίασε τίποτα διαφορετικό από αυτό που ο κυβερνητικός συνασπισμός κάνει αυτή τη στιγμή. Έτσι ο κόσμος πιστεύει ότι είναι καλύτερα να κυβερνά η Άνγκελα Μέρκελ από το να έχει μία αλλαγή χωρίς περιεχόμενο. Ο Σούλτς παρουσίασε μια φούσκα χωρίς να υπάρχβει τίποτα μέσα της.
Από ελληνικής πλευράς καταλαβαίνω ότι ο κόσμος εδώ έχει μια ελπίδα άλλα συγνώμη που θα χαλάσω αυτή την ψευδαίσθηση, οι σοσιαλδημοκράτες, δεν έχουν διαφορετική πολιτική.
Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε από τα δύο μεγάλα κόμματα στη Γερμανία να κρατούν μια σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία με δηλώσεις του τύπου “Η Τουρκία δεν μπορεί να γίνει μέλος της ΕΕ” ή “δεν γονατίζω μπροστά στον Ερντογάν” όπως είπε ο κ. Σούλτς. Πιστεύεται ότι αυτή η στάση είναι στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας ή θα έχει και συνέχεια μετά τις εκλογές ανεξαρτήτου αποτελέσματος?
Η Άνγκελα Μέρκελ ποτέ δεν ήταν πραγματικά υπέρ του να γίνει η Τουρκία μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δηλώσεις αυτές για τις οποίες λέτε, νομίζω ότι είναι ένας συνδυασμός προεκλογικής φλυαρίας και εκνευρισμού των Γερμανών πολιτικών.
Η Τουρκία είναι ένας πολύ σημαντικός εταίρος, το ίδιο και ο Ερντογάν, παρά το γεγονός ότι οι Γερμανοί δεν είναι ευχαριστημένοι με τη συμπεριφορά του, όπως με το να συλλαμβάνει χιλιάδες κόσμου, να κάνει πόλεμο κατά των Κούρδων και να στηρίζει το Ισλαμικό κράτος και άλλες ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις.
Αλλά από την άλλη, η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και πολύ σημαντικός οικονομικός εταίρος για τη Γερμανία.
Έτσι, αυτά που ακούμε μέχρι τώρα δεν νομίζω ότι θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Φέτος η Γερμανία εξήγαγε στην Τουρκία όπλα αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων χωρίς να υπολογίζουμε τι έχει συμφωνηθεί για να πουληθεί στο μέλλον.
Θα πουλούσατε εσείς όπλα σε κάποιον με τον οποίο θα υπήρχε πιθανότητα να παγώσουν οι σχέσεις σας; Δεν νομίζω.
Τι θα σημάνει για την Ελλάδα μια πιθανή επιλογή στελέχους του FDP για το υπουργείο οικονομικών και τι μια επιλογή στελέχους του SPD;
Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει σημαντική αλλαγή αν ο υπουργός οικονομικών είναι Φιλελεύθερος ή Σοσιαλδημοκράτης.
Οι Σοσιαλδημοκράτες ακολουθούν ένα δρόμο ο οποίος θα μπορούσε να πει κανείς ότι δεν είναι τόσο επιθετικός όσο αυτός των Χριστιανοδημοκρατών, ο οποίος με της σειρά του δεν είναι ο ίδιος με αυτόν που ακολουθεί ο Σόιμπλε. Ο Σόιμπλε είναι μια εξαίρεση ακόμη και μέσα στους Χριστιανοδημοκράτες.
Πιστεύω ότι μετά τις εκλογές η στάση απέναντι στην Ελλάδα, και το τρόπος με τον οποίο η Γερμανία επιβάλει μέτρα θα γίνει λίγο πιο χαλαρός. Ένας Φιλελεύθερος υπουργός οικονομικών θα ακολουθήσει την ίδια πολιτική αλλά με διαφορετικό ύφος γιατί οι Φιλελεύθεροι όταν πρόκειται για την Ευρωπαϊκή Ένωση γενικά θέλουν περισσότερη Ευρώπη προβάλλοντας λιγότερο το εθνικό στοιχείο.
Όταν πρόκειται όμως για την οικονομική πολιτική συμβαίνει το αντίθετο. Υποστηρίζουν λοιπόν ότι η Ελλάδα πρέπει να λύσει μόνη της τα προβλήματά της και δεν μπορούμε να βοηθήσουμε περισσότερο. Πιστεύω ότι τελικά θα ακολουθήσουν την ίδια πολιτική όπως και σήμερα με ένα άλλο ύφος.
Αποτελεί έκπληξη η άνοδος του ΑfD. Που οφείλεται κατά τη γνώμη σας αυτή η άνοδος;
Κατά τη γνώμη μου η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) είναι ένα φαινόμενο και μία τάση στην οποία διολισθαίνουμε τα τελευταία χρόνια, αν όχι δεκαετίες.
Πάντα υπήρχαν ακροδεξιά κινήματα στην Γερμανία και πάντα υπήρχαν φασιστικά τα οποία όμως δεν είχαν ποτέ μεγαλώσει.
Με την σταδιακή εξασθένιση του κοινωνικού κράτους η δυσφορία του κόσμου άρχισε να αυξάνει αλλά δεν δίνονταν απαντήσεις κυρίως από τα δύο μεγάλα κόμματα. Σε αυτό το περιβάλλον βρήκαν πρόσφορο έδαφος νεοφασιστικά κινήματα και ομάδες, να αναδειχθούν προτείνοντας εύκολες λύσεις.
Σε αυτό βοήθησε και η αποκαλούμενη προσφυγική κρίση, που δεν είναι προσφυγική κρίση αλλά μια κρίση πολιτικών που δεν απαντούν σε κοινωνικά ζητήματα.
Πιστεύω ότι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της ακροδεξιάς είναι να απαντήσουμε στα κοινωνικά ζητήματα με διαφορετική λογική. Χωρίς να αφήνουμε χώρο σε κόμματα όπως η Εναλλακτική για τη Γερμανία να κερδίζει την μεσαία τάξη και να τους δώσουμε καθαρή απάντηση ότι η φασιστική ιδεολογία δεν έχει θέση στη Γερμανία, και πρέπει να παραμείνουμε μια ανοιχτή χώρα μέσα στην Ευρώπη.
Το μεταναστευτικό ήταν και θα παραμείνει ψηλά στην πολιτική ατζέντα και η Γερμανία χρειάζεται κάθε χρόνια χιλιάδες νέα εργατικά χέρια για να αντιμετωπίσει το δημογραφικό της πρόβλημα και να συντηρήσει το κοινωνικό της κράτος. Είναι κατανοητό αυτό στους Γερμανούς και πως σχετίζεται με την άνοδο της ακροδεξιάς;
Νομίζω ότι οι άνθρωποι στη Γερμανία καταλαβαίνουν ότι χρειαζόμαστε μια αλλαγή πολιτικής σε αυτό το ζήτημα. Πιστεύω ότι η Αριστερά αλλά και οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν αποτύχει μέχρι στιγμής να δώσουν μια απλή και κατανοητή από το λαό απάντηση σε αυτό το θέμα ώστε να καταλάβει ότι όχι μόνο έχουμε ένα δημογραφικό πρόβλημα και ότι χρειαζόμαστε τους μετανάστες, αλλά και ότι οι μετανάστες είναι μια πολιτιστική αξία, την οποία δεν μπορούμε να αρνηθούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία.
Ο κόσμος το γνωρίζει θεωρητικά αλλά η διασπορά του φόβου για τον ξένο, του φόβου ότι θα χάσεις κάτι από τον ξένο, είναι ο εύκολος τρόπος για να ακολουθήσει κανείς τους λάθος ηγέτες. Πιο εύκολος από το να καταλάβει κανείς την πολυπλοκότητα του ζητήματος. Δεν είμαι ωστόσο απαισιόδοξη ότι κάποια στιγμή ο κόσμος θα καταλάβει ποιο είναι το κοινωνικό ζήτημα και ταυτόχρονα θα ανακαλύψει τους ανθρώπους που είναι ικανοί να το αντιμετωπίσουν.