Με συμμετοχή σε τέσσερις επιτροπές του ευρωκοινοβουλίου που ασχολούνται μεταξύ άλλων με θέματα εργασίας και κοινωνικών δικαιωμάτων, η Κωνσταντίνα Κούνεβα έχει μια γνώση “από τα μέσα” του τι συζητείται στις Βρυξέλλες και πως διαμορφώνονται οι συσχετισμοί δυνάμεων. Η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε στο CNN Greece για την επίθεση που δέχεται το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη, τις πιέσεις των δανειστών στην Ελλάδα, τη σημασία της επιτροπής αναφορών του ευρωκοινοβουλίου αλλά και για δύο ζητήματα που αφορούν την προσωπική της πολιτική πορεία:
Το πόσο συμφωνεί ή όχι με την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ στην Eλλάδα αλλά και για την πρόσφατη σκληρή δημόσια κριτική που δέχθηκε με αφορμή το πόθεν έσχες της.
Ερ: Το μοντέλο του κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη είναι υπό αμφισβήτηση και ειδικά στην Ελλάδα θα λέγαμε ότι είναι υπό κατάρρευση. Στην Ευρώπη για να μην μας πει κανείς ότι κάνουμε εικασίες, στην περίοδο 2014 – 2016 οι κοινωνικές δαπάνες μειώθηκαν από 27,9% του ΑΕΠ σε 25% του ΑΕΠ.
Τα ευρωπαϊκά όργανα έχουν υπόψη τους τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον Ευρωπαίο πολίτη; Μπορεί αυτό να συμβάλει την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού και του αντιευρωπαϊσμού; Τι θα πρέπει να γίνει από την πλευρά των ευρωπαϊκών οργάνων για να θωρακιστεί το κοινωνικό κράτος;
Κ.Κ.: Ανοίγετε ένα πολύ μεγάλο θέμα. Οι πολιτικές που οδηγούν το κοινωνικό κράτος σε κατάρρευση έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται στην Ευρώπη εδώ και 15- 20 χρόνια. Η εφαρμογή τους συμπίπτει με την υποχώρηση της απασχόλησης, την αύξηση της ανεργίας και των επισφαλών μορφών εργασίας που οδηγούν σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση των πηγών χρηματοδότησης του κοινωνικού κράτους. Εξαντλείται η βασικότερη πηγή χρηματοδότησης των συντάξεων και των ταμείων. Ποια είναι αυτή; Η εργασία. Όσο βάλλεται η εργασία τόσο μειώνονται οι πόροι που μπορούν να χρηματοδοτήσουν το κοινωνικό κράτος και την πρόνοια.
Άρα το σημαντικότερο που πρέπει να κάνουν τα θεσμικά όργανα για να προστατεύσουν ό,΄τι έχει απομείνει από το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος, είναι η ενίσχυση της απασχόλησης.
Για να γίνει αυτό, πρέπει στις πολιτικές της Ε.Ε και των οργάνων της, ο στόχος για την αύξηση της απασχόλησης να αποκτήσει προτεραιότητα, να ενεργοποιηθεί , όπως έχει προταθεί από ένα ευρύτερο φάσμα οικονομολόγων και πολιτικών, η δημιουργία ευρωπαϊκού Ταμείου για την ανεργία.
Και για τις αποφάσεις που αφορούν την κοινωνική πολιτική πρέπει να αναβαθμιστεί ο ρόλος του Συμβουλίου Κοινωνικών Υποθέσεων και να μη σχεδιάζονται οι κατευθύνσεις της οικονομικής πολιτικής μόνο από το Συμβούλιο Οικονομικών Υποθέσεων.
Ερ: Τα εργασιακά στη Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή στο στόχαστρο των δανειστών, ειδικότερα του ΔΝΤ. Αρχικά θα ήθελα ένα σχόλιό σας πάνω σε αυτό.
Δεύτερον θα ήθελα να που πείτε τι κινήσεις γίνονται , αν γίνονται, σε επίπεδο της δικής σας ευρωομάδας και της Επιτροπής Απασχόλησης και τί να περιμένουμε δεδομένου ότι το θέμα έχει κομβική σημασία για το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Κ.Κ.:Η πίεση που ασκείται στην Ελλάδα για τα εργασιακά μπορεί να οδηγήσει σε ένα επικίνδυνο αδιέξοδο. Δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά όλη την Ευρώπη.
Η επιτροπή Απασχόλησης του Ευρωκοινοβουλίου στάθηκε και στέκεται δίπλα στις προσπάθειες που καταβάλλονται να μην περάσουν τα ακραία μέτρα που προωθεί το ΔΝΤ. Για αυτό το λόγο δημιούργησε και μια ομάδα παρακολούθησης των διαπραγματεύσεων της Ελλάδας με τους δανειστές. Θα έλεγα ότι η επιτροπή απασχόλησης λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό ως σύμμαχος της ελληνικής κυβέρνησης σε αυτήν την πολύ σκληρή διαπραγμάτευση που μοιάζει να μην έχει τέλος. Κι αυτό, σε επίπεδο πολιτικής ζύμωσης παίζει κάποιο ρόλο, αλλά οι αποφάσεις, όπως γνωρίζετε, αλλού λαμβάνονται.
Η πολιτική μας ομάδα στο ευρωκοινοβούλιο, στάθηκε στο πλευρό της Ελλάδας και φρόντισε στο μέτρο των δυνατοτήτων της να στηρίξει και πρόσφατα την αντίσταση που προβάλει η ελληνική κυβέρνηση στην επιβολή νέων εργασιακών παρεμβάσεων .
Ερ: Ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει τι είναι η Επιτροπή Αναφορών. Πείτε μας τι ακριβώς κάνει η συγκεκριμένη επιτροπή της οποίας είστε μέλος, τι έχει καταφέρει μέχρι τώρα και γιατί είναι σημαντική η ενίσχυσή της όπως λέτε.
Κ.Κ.: Η επιτροπή Αναφορών είναι πολύ σημαντική. Για δύο, κυρίως, λόγους.
Κατ’ αρχάς είναι η μόνη Επιτροπή στην οποία έχουν απευθείας πρόσβαση όλοι οι πολίτες της Ε.Ε. Μπορούν να καταθέσουν το πρόβλημά τους, να ζητήσουν την τήρηση της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, εκεί όπου διαπιστώνουν ότι καταπατείται και να απαιτήσουν να λάβει το Ευρωκοινοβούλιο συγκεκριμένα μέτρα.
Τις τελευταίες μέρες είχαμε δύο πολλές σοβαρές αναφορές -καταγγελίες και από την Ελλάδα. Η πρώτη αφορούσε την απελευθέρωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των φαρμακείων στην Ελλάδα και η δεύτερη αφορούσε την εξόρυξη του χρυσού στη Χαλκιδική. Και για τα δύο θέματα , η Επιτροπή Αναφορών αποφάσισε να συνεχιστεί η διερεύνηση των θεμάτων και να ζητηθούν περαιτέρω διευκρινίσεις από την ελληνική κυβέρνηση και την Κομισιόν.
Η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου, έχει και μια άλλη σημαντική πλευρά, αυτή της συμβολής στο νομοθετικό έργο, μέσα από τη μελέτη των αναφορών που καταθέτουν οι ίδιοι οι πολίτες.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αφορά τη γνωμοδότηση μας για τη βελτίωση της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρίες σε ψηφιακά προϊόντα και αναπηρίες. Η γνωμοδότηση έγινε επί Σχεδίου Οδηγίας που υπέβαλε η Κομισιόν αλλά όλες οι παρατηρήσεις μας προέρχονται από αναφορές που κατέθεσαν πολίτες στην Επιτροπή Αναφοράς.
Ερ: Πρόσφατα η κακοκαιρία στην Ελλάδα εξέθεσε την κυβέρνηση αναφορικά με τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων. Η ελληνική πλευρά διαμαρτύρεται ότι θα λύνονταν πολλά προβλήματα αν προχωρούσε με τον βαθμό που θα έπρεπε να προχωρήσει, η μετεγκατάσταση. Πιθανόν, αλλά η πραγματικότητα είναι η μετεγκατάσταση όντως πάει με ρυθμούς χελώνας και γι αυτό δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε την ελληνική κυβέρνηση. Ποιος ευθύνεται γι αυτές τις καθυστερήσεις, γιατί δεν επιβάλλονται οι αποφάσεις του ευρωπαϊκού συμβουλίου και της ευρωπαϊκής επιτροπής, ποιος “κάνει πλάτες” σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τι κάνει γι’ αυτό η ελληνική κοινοβουλευτική ομάδα;
Κ.Κ.: Φοβάμαι ότι δεν λαμβάνετε υπόψη τις αντικειμενικές συνθήκες. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα υπάρχουν 65.000 πρόσφυγες και μετανάστες.
Μέσα σε μερικούς μήνες δημιουργήθηκαν 50.000 θέσεις φιλοξενίας στη ενδοχώρα, με όλες τις βασικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης για τους ανθρώπους και βελτιώνονται συνέχεια. Αυτή τη στιγμή στήνονται παράλληλα και δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας.
Πράγματι, αν κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους είχαν αναχωρήσει σύμφωνα με τις αποφάσεις της ΕΕ τα πράγματα θα ήταν καλύτερα.
Εσείς ως δημοσιογράφος παρατηρείται πολύ καλά την άνοδο του εθνικισμού στην Ευρώπη και στον κόσμο. Οι κυβερνήσεις διστάζουν να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους. Έχετε την εντύπωση ότι μπορεί μόνη της η ελληνική κοινοβουλευτική ομάδα να κάνει πολλά πράγματα ενάντια σε αυτό;
Κι όσον αφορά τα νησιά που ανήκουν σε διαφορετικό καθεστώς, το πρόβλημα είναι ότι η Ευρωπαϊκή επιτροπή αποδεχόμενη την ερμηνεία που κάνει η Τουρκία στη συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας δεν μας επιτρέπει να μετακινήσουμε προς την ενδοχώρα, όπου οι συνθήκες είναι καλύτερες, ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων υπό εγγυήσεις.
Χρειάζεται πραγματική η κινητοποίηση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης για το ζήτημα
Ερ: Η ελληνική κυβέρνηση εφαρμόζει μια μνημονιακή πολιτική που όπως θα παραδεχθείτε απέχει πολύ από αυτό που φαντάζονταν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ. Εσείς οι ευρωβουλευτές δεν είσαστε στην πρώτη γραμμή του πολιτικού προσωπικού που δέχεται την δυσαρέσκεια και έχετε και την “πολυτέλεια” να διαφοροποιείστε όπως έχουμε δει συχνά να συμβαίνει από την κυβερνητική γραμμή. Φανταζόσασταν αυτή την εξέλιξη όταν εκλεχτήκατε; Έχετε πιθανώς κάποιες ενστάσεις με την πολιτική διαχείρισης της κρίσης που κάνει η ελληνική κυβέρνηση σήμερα;
Κ.Κ.: Όταν εκλέχτηκα σαν ευρωβουλευτής ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν στην κυβέρνηση. Και εγώ ήρθα με τη σκέψη ότι μπαίνω σε μια αριστερή ομάδα και θα κάνω μια αριστερή πολιτική το οποίο συνεχίζω και ως τώρα. Δεν έχει αλλάξει η δική μας θέση και προσπάθεια γιατί αν χρειαστεί εμείς μπορούμε να κρατήσουμε και διαφορετική θέση από αυτή της κυβέρνησης στην Ελλάδα γιατί οι δικές μας αποφάσεις εδώ δεν έχουν να κάνουν μόνο με την Ελλάδα αλλά με την κατάσταση στις χώρες τις ΕΕ.
Ερ: Με αφορμή το Πόθεν Έσχες δεχθήκατε μια σφοδρή κριτική. Τώρα που έχει περάσει λίγος καιρός, θα ήθελα να μου πείτε τι σκέφτεστε γι αυτό και πως αξιολογείτε όλη αυτή την αυστηρή δημόσια κριτική.
Κ.Κ.: Να υπενθυμίσω ότι αυτό συνέβη στα οκτώ χρόνια από την επίθεση που δέχθηκα. Αυτό που είχε συμβεί τότε ήταν μια προσφορά ανθρώπων από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη, ίσως και από πολλές χώρες έξω από την Ευρώπη και τα λεφτά αυτά τα χρησιμοποιώ και εγώ ως προσφορά προς άλλους ανθρώπους. Από την άλλη πλευρά, περίμενα να δεχθώ μια πιο πολιτική επίθεση. Για παράδειγμα, για ποιο λόγο είναι ακόμη με τον ΣΥΡΙΖΑ αφού είμαι μια συνδικαλίστρια, μια εργαζόμενη από ένα κλάδο με πολλά προβλήματα. Δεν περίμενα να δεχθώ επίθεση για κάτι που δεν έχω κλέψει. Και κάτι που δεν ειπώθηκε είναι ότι τα λεφτά αυτά που είναι στη Βουλγαρία, για όσο είναι στη Βουλγαρία, είναι σε ελληνική τράπεζα.