Πρωί Κυριακής στα Μέγαρα, στον υγροβιότοπο Βουρκαρίου. Δεν είχα ιδέα ότι στα Μέγαρα απέναντι από τη Σαλαμίνα υπάρχει υγροβιότοπος, στον οποίο μπορεί κανείς να δει από ερωδιούς μέχρι φλαμίνγκος...
Έχει αρχίσει να μαζεύεται κόσμος, που εκτός από την λιακάδα απολαμβάνει και το θέμα στον υγρότοπο με τη βοήθεια ειδικών τηλεφακών που έχουν φέρει για τις ανάγκες της μέρας οι άνθρωποι της Ορνιθολογικής Εταιρίας. Στην πραγματικότητα όμως, ο περισσότερος κόσμος έχει μαζευτεί για να δει την απελευθέρωση τεσσάρων γερακιών από τον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής, ΑΝΙΜΑ.
Άγρια ζώα, επιστρέφουν στη φύση
Κάθε χρόνο πάνω από 3.000 ζώα, κυρίως πουλιά και μικρά θηλαστικά, περιθάλπονται από τους ανθρώπους της ΑΝΙΜΑ με σκοπό να επιστρέψουν στη φύση. Είναι μια διαδικασία επίπονη και κοστοβόρα και στηρίζεται αποκλειστικά σε χρήματα από χορηγίες και προσφορές ανθρώπων που αγαπούν τη φύση και βοηθούν είτε με χρήματα, είτε με εθελοντική δουλειά. Είναι εντυπωσιακό ότι δεν υπάρχει ένας κρατικός φορέας για την περίθαλψη άγριων ζώων που εντοπίζονται τραυματισμένα, ώστε να επιστρέψουν στη φύση.
«Η πανίδα της Ελλάδας θεωρείται περιουσία του ελληνικού έθνους», μας λέει η κυρία Μαρία Γανωτή, πρόεδρος της ΑΝΙΜΑ. «Δηλαδή έχει μια εθνική σημασία, δεν είναι απλώς φιλοζωική αυτή η δραστηριότητα, είναι υποχρέωση του κράτους καταρχήν να ξέρει τι θα κάνει με ένα τέτοιο τραυματισμένο ζώο. Πολλά από αυτά, είναι ζώα που προστατεύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και έχουμε υπογράψει νόμους που μας υποχρεώνουν να τα προστατεύουμε.
Υπάρχουν οι φορείς διαχείρισης, στις 28 προστατευόμενες περιοχές, αλλά αυτό που κάνουμε εμείς στην περίθαλψη δεν το κάνει κανένας κρατικός φορέας. Δηλαδή να γιατρέψεις ένα τραυματισμένο ζώο και να το ξαναγυρίσεις στη φύση. Κάνουν άλλα πράγματα, φύλαξη, καταγραφές, μελέτες που είναι πάρα πολύ σημαντικά πράγματα απλώς, αλλά όχι περίθαλψη.»
Όπως μας λέει η κυρία Γανωτή, «υπάρχει μεγάλη αγάπη του κόσμου για τη φύση και την άγρια ζωή». Όταν κάποιος βρει ένα τραυματισμένο ζώο επικοινωνεί με την ΑΝΙΜΑ και φροντίζει να το παραδώσει ο ίδιος στον σταθμό πρώτων βοηθειών της οργάνωσης και αν είναι εκτός Αθηνών, που είναι και το σύνηθες, το στέλνει είτε με το ΚΤΕΛ είτε με το καράβι, αν είναι σε νησί. Όταν το ζώο μπει στον σταθμό καταγράφεται, γίνεται μια πρώτη διάγνωση και μετά από δύο μέρες πάει στον κτηνίατρο για ακτινογραφίες και επέμβαση αν χρειάζεται. Όταν ολοκληρωθεί η θεραπεία και η ανάρρωση περνά ένα χρονικό διάστημα σε ένα χώρο όπου γίνεται η προετοιμασία του για την απελευθέρωση.
Τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των ζώων που φτάνουν στον σταθμό της ΑΝΙΜΑ έχει μειωθεί και η κρίση έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτό, καθώς οι πολίτες έχουν μειώσει τις αποδράσεις τους στην εξοχή και κατά συνέπεια εντοπίζονται λιγότερα τραυματισμένα ζώα.
Την ημέρα που επισκεφτήκαμε το σταθμό της ΑΝΙΜΑ έφτασαν δύο γεράκια με κάταγμα στα φτερά. Υπό άλλες συνθήκες τα δύο αυτά ζώα θα ήταν καταδικασμένα να πεθάνουν λίγες μέρες μετά. Όμως, όπως γίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις τα τραύματά τους αποκαθίστανται με τη βοήθεια του κτηνιάτρου, ο οποίος προχωρά ακόμη και σε δύσκολες επεμβάσεις με τοποθέτηση μεταλλικών καρφιών για την αποκατάσταση καταγμάτων. Αυτό που προσωπικά μου έκανε εντύπωση, γιατί παρακολούθησα ακτινογραφήσεις αρκετών τραυματισμένων ζώων, είναι ότι τα περισσότερα είχαν σκάγια στο σώμα τους ή στα φτερά τους, που σημαίνει ότι κάποια στιγμή στη ζωή τους έπεσαν θύματα ασυνείδητων κυνηγών.
Πρωτοβουλία
Το μεγάλο πρόβλημα για τις οργανώσεις σαν την ΑΝΙΜΑ είναι η έλλειψη πόρων και η ολοκληρωτική απουσία του κράτους από τη δραστηριότητα τους. «Είχαμε και έχουμε κατά καιρούς κάποιους εταιρικούς χορηγούς. Τώρα λόγω της ανθρωπιστικής κρίσης, έχουν, στραφεί οι χορηγίες σε άλλα θέματα οπότε είναι πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα, στηριζόμαστε πάρα πολύ σε μικρές δωρεές, στους ανθρώπους που φέρνουν τα ζώα, είτε από ιδιώτες γενικώς που συγκινούνται από όλη αυτή την προσπάθεια. Είμαστε συνεχώς σε μία αναζήτηση χρηματοδότησης και είμαστε και στη χειρότερη δυνατή κατάσταση φέτος. Μετά από πέντε χρόνια κρίσης, πραγματικά έχουμε εξαντλήσει τα πάντα, όλες τις μεθόδους που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και απλώς έχουμε ελπίδα και πιστεύουμε ότι με την αλληλεγγύη και με την συνεργασία με τους ανθρώπους που μοιράζονται τις ίδιες αγάπες με εμάς θα καταφέρουμε επιβιώσουμε. Έχουμε πολλές δωρεές σε είδος. Δηλαδή μας φέρνουν τροφές, φάρμακα και μια σειρά άλλα πράγματα που χρειαζόμαστε σε καθημερινή βάση και έχουμε πολλούς εθελοντές που με την προσφορά εργασίας κατεβάζουν το κόστος της δουλειάς πάρα πολύ.»
Η ελευθερία
Η ημέρα της απελευθέρωσης είναι πραγματικά μια γιορτή και μια μοναδική εκπαιδευτική εμπειρία για τα παιδιά, που έχουν την ευκαιρία να δουν από πολύ κοντά άγρια ζώα να επιστρέφουν στο φυσικό τους περιβάλλον.
«Στις απελευθερώσεις ένα ζώο ξαναγυρνά στη φύση με πάρα πολλά ερωτηματικά από τη δική μας την πλευρά για το αν θα τα καταφέρει», μας λέει η κυρία Γανωτή. «Γιατί έχει μείνει κάποιο καιρό κοντά σε ανθρώπους και γιατί του προσφέραμε το φαγητό του όλο αυτό τον καιρό και πρέπει τώρα να τα βγάλει πέρα μόνο του. Υπάρχουν πολλά ερωτήματα αλλά υπάρχει και πολύ χαρά, γιατί αυτό που κάνουμε εμείς έχει αυτό ως στόχο. Να δούμε το πουλί, να ξαναπατάει ελεύθερο, να δούμε τον ασβό να βγαίνει από το κουτί και να χάνεται στους θάμνους. Αυτός είναι ο στόχος και αυτή είναι η χαρά που μας δίνει αυτή η δουλειά. Και ο κόσμος που παρακολουθεί χαίρεται, εντυπωσιάζεται και αυτή η χαρά γίνεται και ευαισθησία μετά. Ευαισθησία απέναντι στα θέματα προστασίας της ζωής που είναι ενιαία.»