Η παρατεταμένη υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου έχει αρχίσει να μετρά θύματα. Η κρίση στην Ρωσία που και δια στόματος Βλαντιμίρ Πούτιν, εισέρχεται σε ύφεση με ορίζοντα δύο χρόνια, είναι το πρώτο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Βέβαια στην περίπτωση της Ρωσίας η πετρελαϊκή κρίση γίνεται (συμπτωματικά;) μέρος μιας διεθνούς πολιτικής κρίσης και πιέσεων προς τη Ρωσία για το θέμα της Ουκρανίας.

Με το πετρέλαιο στα 60 δολάρια όπως είναι σήμερα-  ενώ η Ρωσία χρειάζεται τιμές γύρω στα 80 δολάρια  για να έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό – η οικονομία της χώρας δεν θα αντέξει πολύ. Θα πρέπει αργά ή γρήγορα να ληφθούν μέτρα που θα περιλαμβάνουν αναπόφευκτα και σημαντικές περικοπές.

Αυτό βέβαια δεν ισχύει μόνο για την Ρωσία αλλά για μία σειρά από χώρες που έχουν αρχίσει να συσσωρεύουν ελλείμματα λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου.

Το πετρέλαιο υποχώρησε αυτή την εβδομάδα περαιτέρω, κοντά στο 58 δολάρια το βαρέλι και όπως δείχνουν τα πράγματα δεν υπάρχει πρόθεση από τον ΟΠΕΚ να παρέμβει για να ανατρέψει την κατάσταση. Μάλιστα την Τετάρτη ο υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας δήλωσε ότι είναι "αδύνατον" για τη χώρα του να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου παρά την κατάρρευση των τιμών στις διεθνείς αγορές.

"Είναι δύσκολο, έως αδύνατον, η Σαουδική Αραβία ή ο ΟΠΕΚ θα λάβουν οποιοδήποτε μέτρο θα οδηγούσε στη μείωση του δικού τους μεριδίου στην αγορά και στην αύξηση του μεριδίου άλλων" πετρελαιοπαραγωγών χωρών, που δεν είναι μέλη του ΟΠΕΚ
Ο υπουργός Πετρελαίου διευκρίνισε μάλιστα ότι θεωρεί "κανονικές" τις διακυμάνσεις των τιμών.
Οι παραπάνω δηλώσεις αντανακλούν ποιο είναι στην πραγματικότητα το πρόβλημα.

Σε μία χρονική στιγμή που οι ΗΠΑ αυξάνουν κατακόρυφα την παραγωγή τους λόγω της εξόρυξης σχιστολιθικού πετρελαίου και το Ιράν αναμένεται να μπει και αυτό στην διεθνή αγορά, οι Σαουδάραβες δεν θέλουν να χάσουν μερίδιο αγοράς.
Προτιμούν να εισπράττουν λιγότερα αρκεί να διατηρήσουν τον ίδιο όγκο πελατείας.

Όπως είπαμε στην εισαγωγή , η κρίση των τιμών ήδη μετρά θύματα. Μετά τη Ρωσία έρχεται η Κίνα όπου η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε για πρώτη φορά μετά από επτά μήνες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ανάπτυξη στην Κίνα, τον μεγαλύτερο εισαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο, επιβραδύνεται.

Την ίδια ώρα η βιομηχανία εξορύξεων στη Βόρεια θάλασσα βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης καθώς όπως λένε εκπρόσωποι εταιριών καμία εξόρυξη δεν είναι κερδοφόρα αν το πετρέλαιο είναι στα 60 δολάρια το βαρέλι. Οι εταιρίες έχουν ήδη αρχίσει τις περικοπές και τις απολύσεις προσωπικού. Ειδικοί μάλιστα προβλέπουν κύμα απολύσεων στις πλατφόρμες τις βόρειας θάλασσας στους επόμενους 18 μήνες. Για παράδειγμα η αμερικανική ConocoPhillips έχει απολύσει ήδη το 13% του προσωπικού της στη Βόρεια θάλασσα και σχεδιάζει μείωση του προϋπολογισμού της για το 2015 κατά 20%.

Η Νορβηγία, μια από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές χώρες έχει μειώσει την παραγωγή της τους τελευταίους κατά 5%. Η νορβηγική εταιρία Noreco, ανακοίνωσε ότι η οικονομική κατάσταση επιδεινώνεται   ενώ η BP αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της. Η Νορβηγικές εταιρίες πάντως προς το παρόν δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα καθώς το κόστος εξόρυξης γι αυτές είναι 40 δολάρια το βαρέλι. Δεν ισχύει το ίδιο όμως και την νορβηγική οικονομία καθώς η κορώνα τις τελευταίες ημέρες ακολουθεί το δρόμο που έχει χαράξει το ρούβλι. Συγκεκριμένα η ισοτιμία της με την σουηδική κορώνα υποχώρησε στο χαμηλότερο σημείο από το 2.000.

Η πρώτη των τιμών έχουν αρχίσει να ανησυχούν το υπουργείο οικονομικών της χώρας το οποίο απρόσμενα μείωσε το βασικό επιτόκιο αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο και για νέα μείωση από την αρχή του χρόνου. Η Νορβηγία, το πλουσιότερο σκανδιναβικό κράτος βρίσκεται στο τέλος του πετρελαϊκού του Ελντοράντο, γράφει ο τοπικός τύπος. Το ένα τέταρτο του προϋπολογισμού της χώρας καλύπτεται από το πετρέλαιο και οι αξιωματούχοι του υπουργείου οικονομικών ανησυχούν όλο και περισσότερο όσο η τιμή παραμένει κάτω από το 70 δολάρια.

Η Νιγηρία, ένας από τους πέντε μεγαλύτερους εξαγωγείς, αναθεωρεί το προϋπολογισμό της υπολογίζοντας το πετρέλαιο στα 65 δολάρια.
Ακόμη και οι χώρες του Κόλπου όμως που έχουν χαμηλό κόστος εξόρυξης και αρκετά συναλλαγματικά αποθέματα έχουν αρχίσει να νιώθουν την πίεση.

Για παράδειγμα τα Εμιράτα έχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με την προϋπόθεση ότι το πετρέλαιο θα είναι στα 81 δολάρια, το Κουβέιτ στα 78 και το Κατάρ στα 77 δολάρια.  Με το πετρέλαιο κάτω από τα 60 δολάρια είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα ο ΟΠΕΚ θα αναγκαστεί να λάβει μέτρα. Επόμενη σύνοδος δεν έχει οριστεί αλλά οι γνωρίζοντες καλά την αγορά λένε ότι οι πιέσεις των χωρών θα ενταθούν στο επόμενο διάστημα και εντός των πρώτων μηνών του 2015 θα υπάρξουν εξελίξεις.