Όσοι από τους παλιότερους Ευρωπαίους ηγέτες -της δεκαετίας του ’90 -ζουν ακόμη και παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Ουκρανία, θα πρέπει να έχουν μια αίσθηση ότι ξαναζούν την ιστορία. Στις μέρες τους, η Ευρώπη είχε έναν άλλο πόλεμο να αντιμετωπίσει –στην ουσία προκαλέσει κι ενθαρρύνει – αυτόν της Γιουγκοσλαβίας.
Ο πόλεμος στο Κόσσοβο για παράδειγμα, θυμίζει σε πολλά την περίπτωση της Ουκρανίας από την ανάποδη. Ωστόσο αν οι τότε ηγέτες είχαν σήμερα να αντιμετωπίσουν την κατάσταση στην Ουκρανία ίσως να είχαν κιόλας λύσει το θέμα.
Υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά σε σχέση με το 1998. Το ΝΑΤΟ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες τότε «έπαιζαν» εκ του ασφαλούς. Βομβάρδιζαν μια εξουθενωμένη Σερβία η οποία ουσιαστικά δεν είχε συμμάχους και κυρίως δεν είχαν να αντιμετωπίσουν τη Ρωσία.
Όποιος θυμάται τα γεγονότα της εποχής, όταν ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί, η Ρωσία επιχείρησε να παρέμβει. Έστειλε ένα στόλο από την Κριμαία ο οποίος έκανε μια βόλτα στην Μεσόγειο και μετά επέστρεψε στη βάση του κι αυτό ήταν όλο.

Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το ΝΑΤΟ και η ΕΕ δεν έχουν απέναντί τους έναν Μιλόσεβιτς. Έχουν απευθείας μια πολύ πιο ισχυρή Ρωσία που πολεμά για τον ζωτικό της χώρο τον οποίο η Δύση επιχειρεί να πάρει. Αν οι ΗΠΑ και οι ΕΕ είχαν την εντύπωση ότι θα είναι εύκολο γελάστηκαν, αλλά επειδή όταν πας να κάνεις πόλεμο με τη Ρωσία –γιατί περί αυτού πρόκειται – δεν αφήνεις τίποτα στην τύχη του, η κλιμάκωση στην ουκρανική κρίση που βλέπουμε να εξελίσσεται δεν είναι αποτέλεσμα τυχαίων επιλογών.
Παρακολουθούμε τα τελευταία 24ωρα μια άνευ προηγουμένου ένταση στις σχέσεις της Ευρώπης με τη Ρωσία που μόνο σε περιόδους ψυχρού πολέμου παραπέμπουν.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες ένας μετά τον άλλον καταδικάζουν την εισβολή –αν και την αποκαλούν διείσδυση - Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία και μιλάνε για νέες κυρώσεις που έρχονται.
Το ΝΑΤΟ συζητά να στρέψει την αντιπυραυλική ασπίδα του προς τη Ρωσία, δηλαδή η Ρωσία αντιμετωπίζεται πλέον ως απειλή και το τελευταίο γεγονός μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ήταν το ότι η Πολωνία και η Ουκρανία έκλεισαν τον εναέριο χώρο τους για το αεροπλάνο που μετέφερε τον Ρώσο υπουργό άμυνας.
Πρωτοφανή πράγματα, 25 χρόνια μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Είναι η πρώτη φορά μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου που το ΝΑΤΟ ασχολείται ξανά σε τέτοιο βαθμό με τη Ρωσία και αντιμετωπίζει πλέον ένα σοβαρό ζήτημα για το αν και κατά πόσο πρέπει να προχωρήσει στην ρήξη με τη Ρωσία.
Πριν από ένα χρόνο, ο Βαλερί Γκερασίμοφ αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας σε άρθρο του σε στρατιωτική επιθεώρηση έγραφε ότι οι «μέθοδοι της πολεμικής εμπλοκής έχουν πλέον αλλάξει» και περιλαμβάνουν πολιτικά, οικονομικά, ανθρωπιστικά, πληροφοριακά και άλλα μη στρατιωτικά μέσα. Μέχρι στιγμής αυτό ακριβώς βλέπουμε να γίνεται στην Ουκρανία. Ένας «υβριδικός πόλεμος» που βεβαίως έχει νεκρούς και σφαίρες αλλά που εξελίσσεται σκληρότερος εκτός των πεδίων των μαχών.
Αυτή την εβδομάδα σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, ο ρωσικός στρατός εισέβαλε στην Ουκρανία και άνοιξε ένα νέο μέτωπο στα νότια της χώρας κοντά στην Αζοφική θάλασσα. Πιστοί στο σοβιετικό δόγμα που λέει ότι «η κινητοποίηση του στρατού δεν γίνεται ποτέ μετά την κήρυξη του πολέμου, αλλά να προετοιμάζεται πολύ πριν, το ΝΑΤΟ θεωρεί η Ρωσία προετοιμαζόταν χρόνια γι αυτή τη στιγμή.
Τι επιδιώκει τώρα η Μόσχα όμως και γιατί καθυστέρησε τόσο να επέμβει αφού το είχε προετοιμάσει;
Στόχος του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι καταρχήν να ανακουφίσει τους ρωσόφωνους αντάρτες και να τους δώσει τη δυνατότητα να σταθεροποιήσουν την παρουσία τους στις περιοχές που ελέγχουν. Η Ρωσία θέλει να παγώσει τη σύγκρουση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μείνουν μεγάλα κομμάτια στην ανατολική Ουκρανία υπό τον έλεγχο των ανταρτών ώστε το Κίεβο να συρθεί σε ανακωχή και σε διαπραγματεύσεις.
Αν συμβεί αυτό οι διαπραγματεύσεις θα πάρουν χρόνια και θα έχει δημιουργηθεί άλλη μια ντε φάκτο αυτόνομη περιοχή όπως η Αμπχαζία ή η Υπερδνειστερία. Έτσι η Ρωσία θα έχει πετύχει τον βασικό της στόχο που θα είναι να αποτραπεί η Ουκρανία να μπει στο ΝΑΤΟ. Και μελλοντικά βλέπουμε… Άλλωστε δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι το Κίεβο θα έχει πάντα μια φιλοδυτική κυβέρνηση.
Για να το πετύχει όμως αυτό ο Πούτιν έπρεπε να αποτρέψει μια ήττα των ανταρτών οι οποίοι το τελευταίο διάστημα είχαν σημαντικές απώλειες.