Πριν μερικούς μήνες η αμερικανική εφημερίδα Washington Post πανηγύριζε για την απόφαση του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα να επιτρέψει την άντληση πετρελαίου σε υπεράκτιες περιοχές των ΗΠΑ. Δεν είχε πλέον καμία σημασία αν ο κ Ομπάμα, άλλα έλεγε προεκλογικά. Το πετρελαϊκό λόμπι έτριβε τα χέρια του και ο πρόεδρος μπορούσε να κοιμάται ήσυχος ότι στις επόμενες εκλογές κανείς δεν θα το θυμόταν.
Το ατύχημα της BP στον Κόλπο του Μεξικού έφερε τα πάνω κάτω. Ο κ. Ομπάμα  θα ευχόταν να είχε σπάσει το χέρι του για να μην υπογράψει το νομοσχέδιο και η Washington Post, να είχε απολύσει το συντάκτη της.
Η υπεράκτια εξόρυξη πετρελαίου κρύβει πολλούς κινδύνους αλλά παράλληλα αποτελεί την έσχατη λύση για να κρατηθεί η παραγωγή πετρελαίου μεσοπρόθεσμα στα σημερινά επίπεδα. Είναι επομένως σαφές ότι δεν πρόκειται να σταματήσει εδώ. Μετά το χαστούκι στις ΗΠΑ η ΒΡ εξερευνά τώρα αλλά πεδία δράσης και δυστυχώς αυτά περιλαμβάνουν κα της Μεσόγειο.
Θα ήταν καλύτερο να μην επιχειρήσουμε να προβλέψουμε τι θα μπορούσε να συμβεί αν το ατύχημα του Deepwater Horizon είχε συμβεί εντός της Μεσογείου.
Ωστόσο το ρίσκο υπάρχει και γίνεται όλο και μεγαλύτερο.
Την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύθηκε στους Financial Times ρεπορτάζ σύμφωνα με το οποίο η BP ετοιμάζεται να ξεκινήσει υπεράκτια άντληση πετρελαίου ανοιχτά της Λιβύης. Η εταιρία έχει υπογράψει συμφωνία με την κυβέρνηση Καντάφι από το 2007 και οι εργασίες στα πέντε πρώτα πηγάδια θα ξεκινήσουν τις επόμενες εβδομάδες.
Μετά την τρομακτική εμπειρία του Κόλπου του Μεξικού εύλογα προκαλούνται ανησυχίες για τα σχέδια της εταιρίας. Οι νέες εξέδρες θα βρίσκονται περίπου 500 χιλιόμετρα από τις ακτές της Μάλτας, 560 χιλιόμετρα από της ακτές της Σικελίας, και 640 χιλιόμετρα από την Κρήτη.
Είναι πλέον σαφές ότι η Μεσόγειος απειλείται, έγραφε μερίδα του ξένου τύπου. Το ρίσκο στην περίπτωση του νέου σχεδίου είναι εξίσου μεγάλο, αν όχι μεγαλύτερο από την περίπτωση του Deepwater Horizon έγραφε η εφημερίδα Independent της Μάλτας.
Τα κοιτάσματα που θέλει να εκμεταλλευτεί η BP βρίσκονται σε βάθος 1700 μέτρων, 200 μέτρα βαθύτερα από το σημείο που συνέβη το ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού.
Ας μην «πυροβολούμε» όμως μόνο τη BP. Η περίπτωση του Deepwater Horizon θα την έχει κάνει σίγουρα πολύ πιο προσεκτική. Η υπεράκτια άντληση πετρελαίου στη Μεσόγειο είναι μια παλιά ιστορία και αν ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά θα δούμε ότι η Μεσόγειος βρίσκεται ήδη εδώ και καιρό σε κλοιό πετρελαϊκών εταιριών που αντλούν ή ετοιμάζονται να αντλήσουν πετρέλαιο.
Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι ιδιαίτερα αυστηρή για την υπεράκτια άντληση αλλά η Μεσόγειος δεν περιβάλλεται μόνο από ευρωπαϊκές χώρες.
Λιβύη και Αίγυπτος έχουν εδώ και χρόνια ανοίξει τις πόρτες τους στις ξένες εταιρίες που αντλούν πετρέλαιο στα χωρικά τους ύδατα.
Πάνω από δέκα εξέδρες εξόρυξης υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη Μεσόγειο, οι περισσότερες στις προαναφερόμενες χώρες αλλά επίσης στην Ιταλία και στην Κροατία. Ο ιταλικός πετρελαϊκός κολοσσός ΕΝΙ σύμφωνα με την ιστοσελίδα Rigzone αντλεί πετρέλαιο από μεγάλα βαθύ στο Δέλτα του Νείλου.
Στη Λιβύη η κυβέρνηση Καντάφι αν και διαθέτει την υποδομή και δική της πετρελαϊκή εταιρία προτιμά να κάνει δουλείες με ξένους αποκομίζοντας και πολιτικά οφέλη βελτιώνοντας τη θέση της διεθνώς.
Η Βραζιλιάνικη κρατική εταιρία Petrobras ήδη έχει υπογράψει συμβόλαια, ενώ η πρώτη εξόρυξη σε μεγάλο βάθος στα ανοιχτά της Λιβύης έγινε από την ExxonMobil. Το συμβόλαιό της αμερικανικής εταιρίας υπογράφηκε το 2007 και λήγει το 2012.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δείχνει και πολύ ικανοποιημένη. Η Κομισιόν συζητά να κάνει αυστηρότερες τις προϋποθέσεις για την υπεράκτια άντληση, ωστόσο παραδέχεται ότι στην περίπτωση των αφρικανικών χωρών έχει πολύ μικρές δυνατότητες άσκησης πιέσεων. Ο επίτροπος ενέργειας Γκέντερ Έτινγκερ τάχτηκε υπέρ της επιβολής μορατόριουμ στην υπεράκτια άντληση τουλάχιστον μέχρι να ερευνηθούν οι αιτίες του ατυχήματος στον Κόλπο του Μεξικού.
Το ερώτημα είναι ποιος τον ακούει.
Οι πετρελαϊκές δεν δίνουν βάση στις προθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεχίζουν απτόητες τη δουλειά τους. Η Shell ξεκινά έρευνες ανοιχτά της Σικελίας, η Αυστραλιανή ΑΡΧ ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα εξόρυξη μεταξύ Τυνησίας και Ιταλίας, και η αμερικανική Drilling Offshore μετακινείται από τον Κόλπο του Μεξικού στην Αίγυπτο.. Πρόσφατα το υπουργείο περιβάλλοντος της Ιταλίας ανακοίνωσε την πρόθεσή του να απαγορεύσει την εξόρυξης πετρελαίου σε απόσταση μικρότερη των 5 χιλιομέτρων από της ακτές. Στην ουσία όμως πρόκειται για προφάσεις εν αμαρτίαις. Η Ιταλία κινείται πιο επιθετικά από όλες της χώρες καθώς έχει δώσει μέχρι στιγμής 21 άδειες εξόρυξης. Σύμφωνα μάλιστα με το France 24 η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι έδωσε τρεις άδεις εξόρυξης στην περιοχή του Αμπρούτσο 5 χιλιόμετρα από τις ακτές στην περιοχή της Άκουιλα η οποία το 2009 καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό.
Μέχρι και η Μάλτα που έχει αρχίσει να εκφράζει ανησυχίες για τα σχέδια της BP, σύναψε πρόσφατα συμβόλαιο με την Heritage Oil για εξόρυξη πετρελαίου από μεγάλο βάθος στα χωρικά της ύδατα.

                                                                                        Δημοσιεύθηκε στον Ελεύθερο Τύπο 31-07-2010