Και βέβαια ο γνωστός συγγραφέας και –πόσο θα ήθελα να είμαι – διαμορφωτής της κοινής γνώμης, δεν έχει κανένα πρόβλημα με τον Σταυρό του Νότου (αρκεί να ερμηνεύεται «σωστά»), ίσως και με τον μακαρίτη Θάνο Μικρούτσικο.
Στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, υπήρξαν φωτισμένοι δεξιοί και αριστεροί που προσπάθησαν να κλείσουν την απόσταση και της πληγές που άφησε ο πόλεμος, χωρίς όμως να καταφέρουν και πολλά. Άλλωστε και οι μεγάλες αποφάσεις, για αυτό που λέμε συμφιλίωση, ελήφθησαν στο ελληνικό κοινοβούλιο μονομερώς. Οι φωτισμένοι αυτοί λοιπόν δεξιοί και αριστεροί δεν κατάφεραν πολλά. Κι ούτε πρόκειται σε επόμενα πολλά χρόνια να δούμε –εμείς σίγουρα δεν θα το προλάβουμε- αυτό που πολύ γενικά σημαίνει συμφιλίωση.
Γιατί για να γίνει αυτό χρειάζεται πρώτον η αυτοκριτική, η διάθεση να σπάσουν τα ταμπού, η αποκατάσταση προσώπων, όπως και τιμωρία πολλών έστω και portmortem. Και φυσικά η διδασκαλία της ιστορίας στους σημερινούς νέους. Ακόμη και σήμερα, το θέμα αυτό δεν αγγίζεται στα σχολεία γεγονός που λέει πολλά για την πνευματική κατάσταση της χώρας. Επίσης, δεν συμφέρει τον επαγγελματικό πολιτικό κόσμο να χάσει ένα σημαντικό ατού που τον βοηθά να δημιουργεί κομματική πελατεία.
Πάμε πίσω όμως στον συγγραφέα μας. Η λογική της επίθεσης σε έναν μακαρίτη αριστερό καλλιτέχνη ως φορέα μια καλλιτεχνικής, αισθητικής και τελικά πολιτικής στάσης και άποψης εδράζεται στην προσπάθεια αποδόμησης της άποψης αυτής, καταδίκης της στο συλλογικό συνειδητό και εξοβελισμό της στη λήθη.
Η συντηρητική δεξιά που κατήγαγε μια νίκη και καλπάζει παντού, δεν είναι ανάγκη να αναφέρω παραδείγματα- δεν αρκείται στην εφαρμογή της πολιτικής της. Θέλει – ευτυχώς υπάρχουν και φωτισμένοι όπως είπαμε που πιθανώς να τους φάει κι αυτούς το μαύρο σκοτάδι - την αποδόμηση, τη διάλυση κάθε αντίστασης και «ονείρου», ας το πούμε εμείς πολιτικής θέσης, που μπορεί να πηγάσει ακόμη και από ένα τραγούδι. Δεν μπορεί να αντέξει την ανομοιογένεια στην κοινωνία που βασίζεται σε ταξικές διαφορές γιατί δεν θέλει να σκέφτεται κανένας γι αυτές και να γίνονται κινητήριος μοχλός μιας εξέλιξης που θα διαταράξει στο νεοσυντηριτικό status quo. Θεωρεί την τέχνη που εκφράζει μια αριστερή ιδεολογία και στάση, επικίνδυνη, μολυσματική, καταλαβαίνοντας πολύ καλά ότι αυτή η τέχνη όπως και κάθε τέχνη είναι αντανάκλαση της κοινωνίας και των ζυμώσεων της.
Θα πρέπει να «δολοφονηθεί», να απαξιωθεί, να συνδεθεί, γιατί όχι «με τη χρεοκοπία» (άλλωστε ποιος θα διαφωνήσει από το ακροατήριο του τυχαίου συγγραφέα, ενώ μπορεί να τσιμπήσει και μερικά Likes από το απαίδευτό κοινό), να συνδεθεί με όλα τα κακά της μοίρας μας που για τα οποία φταίει η Αριστερά (ο εμφύλιος που λέγαμε) και τελικά να απαλλαγούμε «από τις αυταπάτες μας». Να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε «επαναστάσεις» γιατί προκαλούμε νευρικότητα στις αγορές και να πάρουμε μόνο τα καλά στοιχεία ίσως, όπως το στίχο «Η μοίρα σου εσύ μονάχος είσαι. Στα χέρια κανενός μην την αφήνεις» και να παραδειγματιστούμε από αυτόν αναγνωρίζοντας πόσο δίκιο είχε η Θάτσερ όταν έλεγε «Δεν υπάρχει η κοινωνία παρά μόνο το άτομο».
Στην ανάγκη ας ερμηνεύσουμε όπως μας βολεύει ακόμη και τον Λόπε ντε Βέγκα και την Φουέντε Οβεχούνα (απ όπου και ο παραπάνω στίχος) το χωριό που ξεσηκώθηκε απέναντι στον τύραννο και τον τιμώρησε όπως του άξιζε. Και όταν ήρθε η ώρα του δικαστή όλο το χωριό πήρε την ευθύνη μαζί, στέλνοντας την ιδέα της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης στα ουράνια. Ας το ερμηνεύσουμε και αυτό όπως μας βολεύει, ας αλλοιώσουμε κάθε τέχνη που δεν συμβαδίζει με τον νεοσυντηρητισμό.
Ένας σύγχρονος κοινωνιολόγος και φιλόσοφος ο Μπουεναβεντούρα ντε Σούζα Σάντος είπε πρόσφατα ότι «ο νεοφιλελευθερισμός με την εξέλιξή του σήμερα έχει φτάσει στο σημείο που είναι πια ασύμβατος με τη δημοκρατία» Σε αυτό το σύστημα δεν χωράνε Μικρούτσικοι, ούτε Λόπε ντε Βέγκα. Πρέπει να διαγραφούν από τη μνήμη.
Δεν ήμουν ποτέ μεγάλος φαν του Μικρούτσικου, καθαρά σε μουσικό επίπεδο. Μου άρεσαν όμως πολλά έργα του και ακόμη μ’ αρέσουν. Γι αυτό θα βάλω τώρα ένα τραγούδι από το Σταυρό του Νότου στη μνήμη του αλλά και στην ανάμνηση εκείνου του κοριτσιού που σε τρυφερή ηλικία μου έμαθε, μαζί με άλλα πράγματα, το συγκεκριμένο έργο.