Μας ανησυχεί η κατάσταση στα νησιά αλλά περισσότερο στον Έβρο λέει στο CNN Greece ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Φιλίπ Λεκλέρκ. O κ. Λεκλέρκ τονίζει ότι γίνονται όλες οι προσπάθειες ώστε το πρόγραμμα στέγασης των προσφύγων σε διαμερίσματα να συνεχιστεί και το 2020, παρά το ότι έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση μέχρι το 2019 και επισημαίνει το σημαντικό ρόλο των προσπαθειών για την ταχύτερη ενσωμάτωση των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία.
Παρά τη συμφωνία με την Τουρκία, εξακολουθούν να έρχονται πρόσφυγες στα ελληνικά νησιά και κάποιες μέρες ο αριθμός τους είναι μεγάλος. Σας προβληματίζει αυτό; Φοβάστε ότι μπορεί να δούμε ξανά μεγάλα νούμερα;
Αυτό που ελπίζω είναι, τα ευρωπαϊκά κράτη να έμαθαν από την κρίση του 2015, τι είναι σημαντικό να γίνεται όταν υπάρχουν κρίσεις στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική όπως υπάρχουν και τώρα άλλωστε. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει στήριξη στα γειτονικά κράτη αυτών των χωρών τα οποία είναι και αυτά που θα δέχονται τους περισσότερους πρόσφυγες. Οι πρόσφυγες συνήθως θέλουν να πάνε σε χώρες που μπορούν να μιλούν τη γλώσσα τους. Μόνο όταν η κατάσταση γίνεται πάρα πολύ δύσκολη, όπως το 2015 δεν κάνουν διάκριση. Το πρώτο λοιπόν που πρέπει να κάνουμε είναι να στηρίζουμε αυτά τα κράτη που οι άνθρωποι θα πάνε αρχικά. Μόνο ένας μικρός αριθμός από αυτούς θα έρθουν στην Ευρώπη και αυτός ο αριθμός αυξάνει σήμερα. Ανησυχούμε για την κατάσταση στα νησιά αλλά ακόμη περισσότερο για την κατάσταση στον Έβρο. Τις τελευταίες τρεις ημέρες (πριν από την ημέρα της συνέντευξης) πέρασαν στη χώρα περισσότερο από 600 άνθρωποι από τον Έβρο. Είναι πολύ σημαντικό να στηρίζουμε της υπηρεσίες στην περιοχή του Έβρου ώστε οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες καταγραφής και να φιλοξενηθούν με αξιοπρέπεια. Η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη από τις ελληνικές αρχές με την στήριξη της ΕΕ. Αν ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών αυξηθεί δεν είναι μόνο ευθύνη της Ελλάδας αλλά και της ΕΕ να ανταποκριθεί. Είμαστε εκεί για να σιγουρευτούμε ότι τα σχέδια εφαρμόζονται. Ελπίζουμε να μην αυξηθούν τα νούμερα των εισροών αλλά όλοι μας οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι
Πως εξελίσσεται το πρόγραμμα “Εστία” για την στέγαση των προσφύγων;
Νομίζω θυμάστε όταν ξεκίνησε η κρίση, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έφταναν στα νησιά της χώρας και συνέχισαν το ταξίδι τους προς τη βόρεια Ευρώπη. Η κατάσταση τώρα έχει αλλάξει πάρα πολύ. Δεν υπάρχει πλέον η δυνατότητα να φύγουν με κατεύθυνση το βορρά και είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα να μπορεί να υποδέχεται με αξιοπρέπεια πρόσφυγες, ανθρώπους που ζητούν άσυλο.
Μέσα σε ενάμιση χρόνο η Ύπατη Αρμοστεία έχει βοηθήσει το ελληνικό κράτος και τους Δήμους που είχαν τη διάθεση να συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα ώστε να δημιουργήσουμε μέχρι σήμερα 22.000 θέσεις φιλοξενίας σε διαμερίσματα σε όλη την Ελλάδα.
Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα στέγασης για ένα χρονικό διάστημα και να λαμβάνουν συγκεκριμένες υπηρεσίες όπως διερμηνείας, και νομικής εκπροσώπησης έτσι ώστε μετά από κάποιο χρόνο να μπορούν να σταθούν ξανά στα πόδια τους και να προσφέρουν στην κοινωνία που ζουν.
Για πολλούς ανθρώπους που έχουν δουλέψει για ζητήματα ασύλου στην Ελλάδα, αυτό ήταν κάτι που δεν μπορούσαν να φανταστούν. Το γεγονός δηλαδή ότι θα δημιουργηθούν 22.000 θέσεις στέγασης σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, ότι τα παιδιά των προσφύγων θα πηγαίνουν στο σχολείο, θα έχουν περίθαλψη, και ότι θα έχουν αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής με λίγα λόγια μια φυσιολογική ζωή.
Είναι πολύ καλύτερα από τα Κέντα Φιλοξενίας και είναι αυτό που χρειάζονται αυτοί οι άνθρωποι.
Μιλήσατε για τα Κέντρα Φιλοξενίας. Η κατάσταση όπως γνωρίζετε δεν είναι καλή και δεν δίνουν καλή εικόνα τόσο για την κυβέρνηση όσο και για την Ύπατη Αρμοστεία. Πόσα κέντρα Φιλοξενίας εξακολουθούν να υπάρχουν και ποιος ο στόχος για τον αριθμό τους στην επόμενη διετία;
Τα Κέντρα Φιλοξενίας τόσο στην Ελλάδα όσο και αλλού στον κόσμο, για εμάς, θα πρέπει να είναι μια λύση πρώτης ανάγκης. Με δεδομένη την κατάσταση που αντιμετώπισε η Ελλάδα ήταν αδύνατο να φιλοξενήσει αμέσως όλο τον κόσμο σε σπίτια όπως βλέπουμε να γίνεται σήμερα. Έχουμε δει ήδη στην Ελλάδα πολλά Κέντρα φιλοξενίας που δημιουργήθηκαν για παράδειγμα σε αποθήκες όπως στη Κεντρική Μακεδονία, να έχουν κλείσει.
Και έκλεισαν γιατί δεν ήταν κατάλληλα εξοπλισμένα για να υποδεχθούν ανθρώπους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τώρα έχουμε 29 Κέντρα Φιλοξενίας τα οποία είναι ημι-μόνιμα, που σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα τα κλείνει όσο οι δικαιούχοι ασύλου πηγαίνουν σε διαμερίσματα. Αυτή είναι η φιλοδοξία. Να κλείνουν σταδιακά. Εντωμεταξύ κάποια άλλα Κέντρα Φιλοξενίας που δημιουργήθηκαν, όπως για παράδειγμα στη Θήβα, είναι πολύ πιο αξιοπρεπή. Έχουμε λοιπόν διαφορές από Κέντρα σε Κέντρα. Ακόμη και στο εξωτερικό, τα Κέντρα που δημιουργήθηκαν για παράδειγμα στη Συρία πριν από 40 χρόνια για τους Παλαιστίνιους έγιναν με τον καιρό κομμάτι των πόλεων, συνοικίες. Καλωσορίζουμε την κατεύθυνση που έχει η Ελλάδα για σταδιακό κλείσιμο των Κέντρων Φιλοξενίας και αντικατάστασή τους με διαμερίσματα. Αυτό μας οδηγεί και στον προϋπολογισμό του προγράμματος το οποίο η ΕΕ έχει συμφωνήσει να χρηματοδοτήσει μέχρι το 2019 και εργαζόμαστε στενά με την κυβέρνηση τους Δήμους και την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε η μετακίνηση στα διαμερίσματα να είναι βιώσιμη και το 2020
Είπατε ότι η χρηματοδότηση για τη στέγαση των προσφύγων είναι εξασφαλισμένη και για το 2019. Σε τι ύψος ανέρχεται και ποια είναι τα πιθανά σενάρια για το θέμα, μετά το 2019;
Σήμερα ο προϋπολογισμός του προγράμματος στέγασης είναι 155 εκατομμύρια ευρώ. Eίναι υψηλός αλλά είναι ανάλογος με προγράμματα που μέλη της ΕΕ έχουν για αιτούντες άσυλο. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να έχουμε σχέδιο για το μέλλον ώστε μέρος τη χρηματοδότησης να έρθει από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και ένα μέρος – όπως γίνεται σε όλες τις χώρες της ΕΕ – να προέλθει από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτή είναι η μετάβαση στην οποία συμβάλουμε. Οι 90
Δήμοι που συμμετέχουν, θέλουν να συνεχιστεί το πρόγραμμα γιατί είναι μια επωφελής συμφωνία για όλες τις πλευρές τόσο τους ίδιους τους Δήμους όσο και τους κατοίκους και φυσικά για τους πρόσφυγες. Πρέπει να χτίσουμε όλοι μαζί ένα βιώσιμο τρόπο για να συνεχιστεί το πρόγραμμα και το 2020 με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ποιες πρωτοβουλίες παίρνει και σχεδιάζει να πάρει η Ύπατη Αρμοστεία για την ενσωμάτωση των προσφύγων στην Ελλάδα; Πιστεύεται ότι ο ενσωμάτωσή τους προχωρά με γρήγορους ή με αργούς ρυθμούς;
Αρχικά να πω ότι δεν είναι η Ύπατη Αρμοστεία που παίρνει τις πρωτοβουλίες, είναι ο ελληνικός λαός. Είναι ο ελληνικός λαός που εδώ και δύο χρόνια βλέπει ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι του έχουν έρθει. Τους είδε στις πόλεις, στα νησιά, παντού. Έχει δει πως παρόλο ότι μιλούν άλλη γλώσσα ενσωματώνονται. Ο κόσμος ξέρει ότι οι πρόσφυγες δεν έχουν μόνο δικαιώματα τα οποία φυσικά είναι σημαντικό να υπερασπιζόμαστε, αλλά έχουν και υποχρεώσεις. Να σέβονται τους νόμους και τον πολιτισμό της χώρας στην οποία ζουν και όλο αυτό γίνεται δυνατό μέσω της επικοινωνίας. Όχι με παγιωμένες αντιλήψεις. Εμείς προσπαθούμε όσο είναι δυνατό να ενισχύσουμε αυτή την επικοινωνία. Για παράδειγμα στα σχολεία, επειδή γνωρίζουμε ότι μεταξύ των παιδιών τα πράγματα γίνονται γρηγορότερα και μεταξύ των γονιών των παιδιών. Και το πιο σημαντικό, ακόμη και στην Ελλάδα που έχει πληγεί από οικονομική και κοινωνική κρίση, ότι πολλοί πρόσφυγες έχουν αρχίσει να βρίσκουν τρόπους για να γίνονται αυτάρκεις. Να δουλεύουν. Και αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί. Το κράτος συνεχίζει να βρίσκεται σε επαφή με φορείς για τον σχεδιασμό της πολιτικής ενσωμάτωσης των προσφύγων αλλά εμείς δεν περιμένουμε να ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός γιατί αυτό παίρνει χρόνο και υποστηρίζουμε διάφορες πρωτοβουλίες και τοπικές ενέργειες, ή κάποιους ανθρώπους που είναι έτοιμοι να δώσουν δουλειά σε πρόσφυγες γρηγορότερα