Η διαδρομή από την πόλη της Μυτιλήνης μέχρι τις βόρειες παραλίες της Συκαμινέας και της Ευθαλούς διαρκεί κάτι περισσότερο από μια ώρα. Ο δρόμος, περασμένες τέσσερις τα ξημερώματα, σε προϊδεάζει για το τί να περιμένεις.

Άνθρωποι-σκιές περπατούν σε ομάδες στις δύο πλευρές του δρόμου, με την ελπίδα να φτάσουν μια ώρα αρχύτερα στο λιμάνι και από εκεί στον Πειραιά. Οι πιο ανήμποροι και οι οικογένειες με παιδιά, βρίσκουν κατάλυμα όπως όπως στα γύρω χωράφια και ανάβουν φωτιές καίγοντας ότι βρουν μπροστά τους για να αντέξουν την υγρασία της νύχτας.


Παραλία Συκαμινέας. Κοντεύει έξι και οι πρώτες ακτίνες του ήλιου βάφουν κόκκινο τον ορίζοντα. Είναι η ώρα που ξεκινούν οι βάρκες από τα τουρκικά παράλια. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο σημείο στο οποίο θα βγουν. Όπου τις βγάλει το κύμα...

Ένα βαν εθελοντών κόβει βόλτες στον παραλιακό χωματόδρομο και σταματά δίπλα μου.

-Είδες πουθενά να έχει βγει καμία βάρκα;

-Όχι αλλά λίγο πιο πάνω στο χωριό, σε ένα ξέφωτο, είναι τουλάχιστον εκατό πρόσφυγες, οικογένειες με παιδιά, οι μισοί μούσκεμα και έχουν ανάψει φωτιές. Πρέπει να ήρθαν τις πρώτες πρωινές ώρες.
-Βρίσκεται εκεί κανένας εθελοντής;
-Όχι.
-ΟΚ, φύγαμε...

Βάρκες στον ορίζοντα
Πήγε ενιάμιση και έχω δει μόλις δύο βάρκες να βγαίνουν στην παραλία πράγμα περίεργο, δεδομένου ότι η θάλασσα είναι λάδι και όπως μου είπαν οι ντόπιοι "είναι ο ιδανικός καιρός για να έρθουν." Στον ορίζοντα διακρίνονται δύο σκάφη, ένα του ελληνικού κι ένα του τουρκικού λιμενικού να κάνουν περιπολία και ένας ντόπιος εκτιμά ότι όσο τα σκάφη είναι εκεί, βάρκες δεν θα βγουν. Είχε δίκιο, δεν προέβλεψε όμως ότι μετά από πολύ λίγα λεπτά τα δύο σκάφη θα εξαφανίζονταν, αφήνοντας ανοιχτό πεδίο για τους πρόσφυγες. Ήταν σαν να έδωσαν το σύνθημα για να ξεκινήσει η απόβαση.

Στο ύψωμα κάτω από την εκκλησία του Αϊ Γιώργη διακρίνω τρία τέσσερα αυτοκίνητα σταματημένα και κόσμο απ' έξω. Σε 5 λεπτά είμαι και γω εκεί με θέα στη θάλασσα.
-Έρχονται... φωνάζει κάποιος.

Και όντως έρχονταν.
Ο τηλεφακός δεν φέρνει πολύ κοντά την απέναντι ακτή, αλλά είναι αρκετός για να δω πλήθος από βάρκες , σαν μικρές μαύρες κουκίδες στο γαλάζιο. Φτάνει κι ένα περιπολικό και ο αστυνομικός βγάζει τα κιάλια.


-Είναι τουλάχιστον είκοσι βάρκες, μπορεί και παραπάνω. Πρώτη φορά βλέπω τέτοια απόβαση.

Εθελοντές και δημοσιογράφοι προσπαθούν να υπολογίσουν σε ποια παραλία θα βγουν. Η εμπειρία λέει ότι εκεί που θα βγει η πρώτη βάρκα θα βγουν και οι υπόλοιπες και η πρώτη δείχνει ότι πάει προς την παραλία κάτω ακριβώς από τον λόφο που βρισκόμαστε.

Κατεβαίνουμε στην παραλία και περιμένουμε ενώ πλέον με τον τηλεφακό διακρίνονται οι άνθρωποι στις πρώτες βάρκες και οι περισσότερες από αυτές που ακολουθούν.

Όλες είναι πανομοιότυπες και έχουν πάνω τους από 35 έως 45 άτομα. Με έναν πρόχειρο υπολογισμό θα βγουν στην παραλία τουλάχιστον 800 πρόσφυγες σε λιγότερο από μισή ώρα.

-Τι μηχανισμό θα πρέπει να έχεις άραγε για να μπορείς να διαχειριστείς τόσο κόσμο; σκέφτομαι. Η απάντηση δεν έχει σημασία, γιατί στη Μυτιλήνη με δεδομένα τα μέσα αλλά και την τεράστια εισροή, κάνεις ότι μπορείς και ποτέ δεν είναι αρκετό.

"Τhank you Greece"
Η πρώτη βάρκα πιάνει στεριά και οι ιαχές χαράς και ανακούφισης από τους ανθρώπους, στην πλειοψηφία τους Σύροι, αντηχούν σε όλη την παραλία. Και μετά και δεύτερη και τρίτη και οι βάρκες συνεχίζουν να έρχονται ενώ οι φωνές του κόσμου, ανάμεικτές με τα κλάματα των παιδιών και τα "thank you Greece" που φωνάζουν πολλοί, γίνονται ένα.

Οι λιγοστοί εθελοντές τρέχουν από βάρκα σε βάρκα να βοηθήσουν τις γυναίκες με τα παιδιά, ενώ μια εθελοντική ομάδα από την Ισπανία προσπαθεί να σταθεροποιήσει τα σκάφη για να μην ανατραπούν και πέσει ο κόσμος στη θάλασσα. Για κάποιους δεν χρειαζόταν καν αυτή η προσπάθεια. Πέφτουν μόνοι τους στη θάλασσα από τη χαρά τους που βγήκαν ζωντανοί από το δυσκολότερο κομμάτι του ταξιδιού προς μια νέα πατρίδα. Ο κόσμος συνεχίζει να έρχεται κατά εκατοντάδες ενώ πλέον οι εθελοντές δεν προλαβαίνουν να βοηθήσουν στην αποβίβαση, ούτε για να δώσουν ένα μπουκάλι νερό, ούτε για να ηρεμήσουν όσους - κυρίως γυναίκες και παιδιά - έχουν υποστεί νευρικό κλονισμό και κλαίνε. Οι αστυνομικοί μπαίνουν στο νερό και βοηθούν και αυτοί. Οι δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ το ίδιο.


Λίγη ώρα μετά, η παραλία θα έχει μείνει γεμάτη κουφάρια από βάρκες και εκατοντάδες πορτοκαλί και μαύρα σωσίβια, ενώ οι άνθρωποι θα έχουν ξεκινήσει μια μακριά διαδρομή τριών χιλιομέτρων με τα πόδια, μέχρι τον πρώτο σταθμό συγκέντρωσης, ώστε να ακολουθήσει η μεταφορά τους για καταγραφή. Απ ότι πληροφορήθηκα, κατά τη διάρκεια τη υπόλοιπης μέρας ήρθαν περίπου άλλες 25 βάρκες και όλοι μαζί οι πρόσφυγες, λόγω κακού συντονισμού, πέρασαν τη νύχτα σε ένα γήπεδο κάπου στο βόρειο τμήμα του νησιού μέσα στο κρύο και χωρίς στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής.