Για τους περισσότερους πολίτες του αναπτυγμένου κόσμου το καθαρό νερό θεωρείται κάτι δεδομένο. Δεν έχουμε παρά να ανοίξουμε απλώς τη βρύση και να καταναλώσουμε όσο θέλουμε και όποτε το θέλουμε. Για τον υπόλοιπο κόσμο όμως δεν είναι τόσο απλό. Περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Οι λιγότερο τυχεροί μπορεί να περπατούν ακόμη και μέρες για να βρούν λίγο και αν δεν τα καταφέρουν –κάτι που πλέον συμβαίνει όλο και πιο συχνά ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της μόλυνσης των ποταμών- τότε καταφεύγουν στη βία.
Το νερό είναι ο τελευταίος ανανεώσιμος φυσικός πόρος της γης αλλά όπως λέει ο Φρεντ Πιρς στο τελευταίο του βιβλίο «Όταν οι ποταμοί στερέψουν», αν ο κόσμος μας δεν αλλάξει τότε αυτό θα πάψει να ισχύει.

Δεν είναι μόνο όμως η κλιματική αλλαγή που απειλεί το νερό. Πόλεμοι, εκβιομηχάνιση, πολιτικές επιλογές παίζουν καθοριστικό ρόλο στο ποιος θα έχει πόσιμο νερό. Ο λιμός της Αιθιοπίας τη δεκαετία του ‘80 δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα της ξηρασίας αλλά και των επιλογών της κυβέρνησης και των διαφόρων πολέμαρχων
Η «πράσινη επανάσταση» των τελευταίων δεκαετιών δηλαδή η αύξηση της αγροτικής παραγωγής παγκοσμίως μπορεί να «χόρτασε» μεγάλο μέρος τους πληθυσμού της γης έφερε όμως τον υδροφόρο ορίζοντα στα όριά του.
Παρόλα αυτά υπάρχει ακόμη χρόνος για να αντιστραφεί η κατάσταση.
«Χλωρίωση, καλύτερα συστήματα διανομής, καταναλωτική συνείδηση, μπορούν να κάνουν τη διαφορά» τονίζει ο Τζον Κάιζερ της μη κυβερνητικής οργάνωσης Water for People. Αρκεί να μην αρχίσουμε να ανησυχούμε όταν πλέον θα είναι πολύ αργά.

Κίνα
Αν δει κανείς τον ποταμό Γιάνγκ Τσε θα σκεφτεί ότι η Κίνα αποκλείεται να αντιμετωπίζει πρόβλημα νερού. Ο ποταμός, ο τρίτος μεγαλύτερος στον κόσμο, διοχετεύει στην ανατολική θάλασσα της Κίνας 32 εκατομμύρια λίτρα το δευτερόλεπτο, κινεί το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στον κόσμο και παίζει καθοριστικό ρόλο στην οικονομία της χώρας.
Ο Γιανγκ Τσε όμως είναι μολυσμένος. Το 2002 το Πεκίνο εκπόνησε ένα σχέδιο κόστους 5 δις δολαρίων για τον καθαρισμό του αλλά πέρυσι παραδέχθηκε ότι η μόλυνση έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις που το 2011 δεν θα ζει τίποτε πια σ αυτόν.
Το WWF, προ τριών μηνών σε έκθεσή του, χαρακτήρισε την κατάσταση μη αναστρέψιμη.
Η κατάσταση στον Κίτρινο ποταμό είναι ακόμη χειρότερη. Ελάχιστο νερό φτάνει μέχρι τη θάλασσα το οποίο είναι ακατάλληλο για κατανάλωση, ψάρεμα, κολύμπι και γενικότερα κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα αφού κάθε μέρα δέχεται πάνω από ένα εκατομμύριο τόνους λημμάτων.

Ινδία
Σ αυτή την χώρα του 1,1 δισεκατομμυρίου κατοίκων τα δύο τρίτα δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Στην Ινδία προτεραιότητα δεν έχουν οι άνθρωποι άλλα η αγροτική παραγωγή η οποία απορροφά το 90% του νερού. Το παράδοξο είναι ότι η αγροτική παραγωγή δίνει μόνο το 25% του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος της χώρας. Οι κυβερνήσεις στο παρελθόν έκαναν μεν υδροηλεκτρικά και αρδευτικά έργα, ωστόσο δεν έδωσαν την ανάλογη  προσοχή για το πόσιμο νερό. Επιπλέον σε πολλές περιοχές, επιχειρήσεις έχουν απορροφήσει τεράστιες ποσότητες νερού, στερεύοντας τα ποτάμια και κατεβάζοντας σημαντικά το επίπεδο των υπόγειων υδάτων.

Στην Κεράλα ένα εργοστάσιο της Coca Cola αναγκάστηκε να κλείσει το 2004 καθώς απορροφούσε σχεδόν το σύνολο των υπόγειων υδάτων αφήνοντας τις καλλιέργειες χωρίς σταγόνα.
Οι αγρότες για να ποτίσουν τα χωράφια τους και τα ζώα τους αναγκάζονται να ανοίγουν πηγάδια. Κι όταν ένα πηγάδι στερέψει καλούν εταιρίες και τους ανοίγουν νέα πηγάδια σε μεγαλύτερο βάθος, το οποίο μπορεί να φτάνει μέχρι και 200 μέτρα. Το επίπεδο των υπόγειων υδάτων πέφτει κάθε χρόνο κατά τρία μέτρα περίπου

ΗΠΑ
Η μόλυνση των ποταμών στις ΗΠΑ δεν είναι φαινόμενο των τελευταίων ετών. Πρόσφατα όμως χτύπησε καμπανάκι καθώς σε αρκετά ποτάμια στις περιοχές της Μινεάπολης, του Οχάιο του Πίτσμπουργκ και αλλού, ανιχνεύθηκαν επικίνδυνα χημικά. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν με τρόμο ότι τα ψάρια στα ποτάμια άλλαζαν φύλλο. Ή πιο σωστά είχαν χαρακτηριστικά και από τα δύο φύλλα. Μεταξύ των χημικών που ανιχνεύθηκαν ήταν φθαλικά άλατα, ουσία που συνδέετε με προβλήματα που παρουσιάζονταν εδώ και χρόνια στο σπέρμα των ψαριών.
Το επόμενο που μένει να επιβεβαιωθεί πλέον –αν επιβεβαιωθεί ποτέ και αν δημοσιοποιηθεί – είναι αν τα φθαλικά άλατα συνδέονται με τις περιπτώσεις πρόωρης εμηνόροιας στις γυναίκες και αδύνατου σπέρματος στους άντρες, συμπτώματα που εμφανίζονται συχνά σε κατοίκους αυτών των περιοχών
 

Καμία πολιτική διαχείρισης των υδάτων  (Του Παναγιώτη Σαμπατακάκη, υδρογεολώγου ΙΓΜΕ)
Η χώρα μας δεν έχει το προνόμιο να έχει μεγάλες λεκάνες απορροής στην επιφάνειά της. Άρα η επάρκεια σε νερό στηρίζεται στα υπόγεια ύδατα και στις βροχοπτώσεις αρκεί αυτές να γίνονται σε περιόδους που δεν θα υπάρχει μεγάλο ποσοστό εξάτμισης, δηλαδή τους χειμερινούς μήνες.
Το πρόβλημα όμως είναι η παντελής έλλειψη μιας ορθολογικής διαχείρισης αυτών των υδάτων.
Έχουν δοθεί μέχρι τώρα σε ιδιώτες χιλιάδες άδειες για άρδευση από τις ίδιες υδροφόρες λεκάνες που χρησιμοποιούνται για ύδρευση. Το αποτέλεσμα είναι τους καλοκαιρινούς μήνες να αντιμετωπίζουμε προβλήματα τα οποία αργά ή γρήγορα θα γίνουν εντονότερα.
Σήμερα ο υδροφόρος ορίζοντας παρουσιάζει μια κάμψη η οποία ξεκινάει από το 20% και σε κάποιες λεκάνες φτάνει και το 40%. Και αυτό γιατί οι βροχές εφέτος δεν έπεσαν την κατάλληλη περίοδο και το νερό αυτό χάθηκε. Ακόμη και με αυτή την μείωση μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα αλλά για πόσο ακόμη;

Δημοσιεύθηκε στον Ελεύθερο Τύπο 10-06-2007