Σε πρόσφατο άρθρο του για την Αίγυπτο, ο βρετανικός Economist παρομοίαζε τους πολιτικούς ελιγμούς που επιχειρεί να εφαρμόσει στη διεθνή διπλωματία ο νέος ισλαμιστής πρόεδρος Μοχάμεντ Μορσί, με αυτούς του Ανουάρ Σαντάτ πριν σχεδόν τέσσερις δεκαετίες. Η πρακρική του «βγάζω αριστερό φλας αλλά στρίβω δεξιά» ήταν αυτή που εφάρμοσε ο Σαντάτ τότε για να μεταπηδήσει από το σοβιετικό στο αμερικανικό στρατόπεδο.
Ο Μορσί σήμερα, συμπαρατάσσεται με τη Δύση στο θέμα της Συρίας, υποδέχθηκε την Χίλαρι Κλίντον και ετοιμάζεται να συνάψει δάνειο με το ΔΝΤ αλλά την ίδια στιγμή επιλέγει για το πρώτο του ταξίδι το Ιράν –για πρώτη φορά από το 1979 Αιγύπτιος ηγέτης πήγε στην Τεχεράνη – και την Κίνα.
Κάνει λοιπόν ο Μορσί ότι έκανε και ο Σαντάτ; αναρωτιέται ο Economist.
Μετά από μια μακρά περίοδο που ακολούθησε την εξέγερση της πλατείας Ταχρίρ, η Άιγυπτος δείχνει να βρίσκει σταδιακά και πάλι τον βηματισμό της.
Η μουσουλμανική αδελφότητα μετά από πολλά χρόνια διώξεων και πολιτικής φίμωσης από το καθεστώς Μουμπάρακ, ήρθε στην εξουσία με δημοκρατικές διαδικασίες. Η στροφή των Αιγυπτίων στον ισλαμισμό ήταν αποτέλεσμα του ότι η ηγεσία της Αδελφότητας όντας εκτός εξουσίας δεν στιγματίστηκε ως πολιτικά διεφθαρμένη και δεν μπόρεσε να την κατηγορήσει κανείς ότι έβαλε και αυτή το χέρι της στο «μέλι» του κρατικού κορβανά. Επίσης γιατί όλα αυτά τα χρόνια είχε τεράστιο κοινωνικό έργο, κερδίζοντας την συμπάθεια ακόμη και ορκισμένων υποστηρικτών του κοσμικού κράτους.
Ο Μοχάμεντ Μορσί έπεσε αμέσως στα δύσκολα και τα πρώτα δείγματα της πολιτικής του είναι διφορούμενα γεγονός που δημιουργεί νευρικότητα στη Δύση και στους γείτονές του.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος φαίνεται αποφασισμένος να ξανακερδίσει την επιρροή που είχε η Αίγυπτος ως πυλώνας του παναραβισμού. Σ αυτό το σημείο λοιπόν ενώ διατρανώνει ότι θέλει καλές σχέσεις με το Ιράν, έρχεται να μπει σφήνα μεταξύ της Τουρκίας και των χωρών του Κόλπου στο ζήτημα της Συρίας, αξιώνοντας την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. «Επιστροφή από την περιθωριοποίηση» αποκάλεσε την νέα πολιτική της Αιγύπτου ο Μορσί, μιλώντας αυτή την εβδομάδα στις εργασίας του Αραβικού Συνδέσμου.
Η ενεργότερη εμπλοκή της Αιγύπτου στο θέμα της Συρίας δημιουργεί νέα δεδομένα και αναμένεται να περιορίσει το ρόλο της Τουρκίας στην κρίση. Επιπλέον η αποστασιοποίησή του Μορσί από το καθεστώς Άσαντ περιθωριοποιεί και τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Όχι όμως και τους Παλαιστινίους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Χαμάς έχει ήδη εδώ και καιρό εγκαταλείψει ως έδρα τη Δαμασκό και κρατά αποστάσεις από το Ιράν. Στην πρόσφατη ομιλία του στην Τεχεράνη κατά τη διάρκεια των εργασιών στη Σύνοδο των Αδεσμεύτων ο Μορσί καταφέρθηκε κατά του Άσαντ, είπε όμως ακόμη κάτι που πέρασε σχεδόν απαρατήρητο. Ότι οι Σύροι δικαιούνται την ελευθερία τους όπως και οι Παλαιστίνιοι.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως του Αιγύπτιου προέδρου αυτή τη στιγμή δεν είναι πως θα ελιχθεί στην διεθνή διπλωματία αλλά πως θα αντιμετωπίσει τα εσωτερικά μέτωπα, με πρώτο την οικονομία.
Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται εδώ και καιρό δάνειο ύψους 4,8 δισεκατομμυρίων ευρώ από το ΔΝΤ προκειμένου αν αποφύγει την πιστωτική ασφυξία και μια υποτίμηση του νομίσματος.
Το γεγονός αυτό πέρα του ότι επηρεάζει την εξωτερική πολιτική της χώρας δημιουργεί εντάσεις τόσο στο εσωτερικό της κυβέρνηση όσο και στην αιγυπτιακή κοινωνία που καλείται να μπει και αυτή σε «πρόγραμμα μνημονίου» με μη ξεκάθαρες προ το παρόν συνέπειες.
Στόχος της κυβέρνησης είναι να μειώσει το έλλειμμα από το 9,8% στο 7,6% και για να γίνει αυτό είναι αναπόφευκτες οι δημόσιες δαπάνες. Ψαλίδι θα πέσει ακόμη σε μία σειρά επιδομάτων κυρίως στην κατανάλωση ενέργειας.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι οι περικοπές δεν θα αγγίξουν τα χαμηλά εισοδήματα αλλά δεν φαίνονται να πείθονται ούτε οι βουλευτές του κυβερνώντος ισλαμικού κόμματος.
Μερίδα ισλαμιστών μάλιστα απορρίπτει κάθε συνεργασία με το ΔΝΤ θεωρώντας τοκογλυφικό (με τους ισλαμικούς νόμους) ακόμη και το επιτόκιο 1,1% που ζητεί το Ταμείο.

Ένα ακόμη όμως πρόβλημα για τους ισλαμιστές είναι ότι το κίνημα της πλατείας Ταχρίρ-στο οποίο δεν συμμετείχαν-παραμένει ζωντανό και διαρκώς οργανώνεται. Πιθανά μέτρα λιτότητας θα βρουν τα αριστερά κόμματα απέναντι και τον κόσμο στους δρόμους. Ο Μορσί πήρε ήδη μια γεύση από τη δυναμική του εργατικού κινήματος στην χώρα καθώς αμέσως σχεδόν μετά την νίκη του στις εκλογές 23.000 εργάτες στην Μαλχάλα, τη μεγαλύτερη κλωστοϋφαντουργία της Μέσης Ανατολής κατέβηκαν σε απεργία. Οι εργάτες στην κλωστοϋφαντουργία έχουν πρωταγωνιστήσει τα τελευταία χρόνια σε όλους τους εργατικούς αγώνες ενώ καθοριστική υπήρξε η συμβολή τους στο κίνημα της πλατείας Ταχρίρ. Οι διαδηλώσεις έξω από κυβερνητικά κτίρια και το χρηματιστήριο είναι καθημερινά φαινόμενα στην Αίγυπτο ενώ σε μία κίνηση που προοιωνίζει σφοδρή σύγκρουση, φιλελεύθερα και αριστερά κόμματα συμφώνησαν αυτή την εβδομάδα για συνεργασία στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Είναι προφανές ότι η Αραβική Άνοιξη στην Αίγυπτο έχει πολύ δρόμο ακόμη μπροστά της.