Παραδοσιακή και πολύ ιδιαίτερη κουζίνα, παράδοση στην τυροκομία με μερικά από τα καλύτερα τυριά της Ελλάδας και κρασί που παράγεται από την καλλιέργεια μέχρι την εμφιάλωση στο νησί Η Ίος δεν είναι μόνο ένα νησί για παραλίες, χαλάρωση και διασκέδαση. Για πάρα πολύ κόσμο πλέον η γαστρονομία και οι γεύσεις, είναι καθοριστικός παράγοντας επιλογής του τόπου διακοπών και η Ίος, είναι σίγουρα ένας τέτοιος τόπος.
Στις Κυκλάδες μπορεί η Νάξος να έχει τη φήμη για τα τυριά της αλλά τα τυριά της Ίου δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν. Ίσα ίσα που χρόνο με το χρόνο κατακτούν όλο και περισσότερο κόσμο που τα αναζητά σε σουπερμάρκετ και ντελικατέσεν. Στο νησί υπάρχουν δύο οργανωμένα τυροκομεία – τα οποία μπορεί να επισκεφτεί κανείς - αν και πολλοί φτιάχνουν τυρί. Το νησί έχει κτηνοτροφία και μεγάλη παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος που κατευθύνεται εξ ολοκλήρου σχεδόν στην παραγωγή τυροκομικών προϊόντων. Και ναι μπορεί κανείς να τα βρει στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη ή άλλε πόλεις αλλά είναι άλλο πράγμα να τα δοκιμάζεις στον τόπο τους με συνοδεία φαγητά και μεζέδες με νιώτικες συνταγές, μέλι που είναι από τα καλύτερα της Ελλάδας γιατί τι νησί έχει πολύ θυμάρι, ξερικές ντομάτες και λαχανικά εποχής.
Τι να δοκιμάσετε; Θα λέγαμε όλα – εκτός και αν δεν είστε λάτρης του τυριού- αλλά οπωσδήποτε το σκωτύρι που είναι η πραγματική σπεσιαλιτέ του νησιού. Συνδιάζει την ώριμηξ μυζήθρα και το ώριμο κεφαλοτύρι και η παραδοσιακή εκδοχή του ήθελε να ωριμάζει σε ασκό (ασκοτύρι-σκωτύρι). Είναι κρεμώδες, πιπεράτο και αρωματισμένο με θρούμπι, ότι πρέπει για μεζέδες και τσίπουρα. Από την άλλη υπάρει μια μεγάλη γκάμα τυριών να σκληρών και μαλακών που όλα έχουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της Ίου.
Οι παραδοσιακή κουζίνα είναι πάντα ένα πλεονέκτημα για ένα τόπο που θέλει να προσελκύσει επισκέπτες.
Και σήμερα, τις παραδοσιακές συνταγές της Ιού μπορεί να τις βρει κανείς όχι μόνο στα σπίτια των ντόπιων αλλά και στα περισσότερα εστιατόρια και ξενοδοχεία. Το τυρί και το μέλι είναι βασικά συστατικά της νιώτικης κουζίνας και από εκεί και πέρα χαρακτηριστικά πιάτα είναι οι κολοκυθοανθοί γεμισμένοι με ρύζι και μυρωδικά, τα καλασούνια (σαν τυροπιτάκι με γλυκιά μυζήθρα), τα ρεβίθια στο φούρνο, ρεβιθοκεφτέδες (στο νησί καλλιεργείται τρβύθι) και άλλα.
Όσο για τα γλυκά, και εκεί η γλυκιά μυζήθρα κυριαρχεί, τα σπιτικά παστέλια με πορτοκάλι καθώς όπως είπαμε το μέλι είναι άριστης ποιότητας η καρπουζόπιτα και οι καρπουζολουκουμάδες κάτι μοναδικό.
Ένα καλό φαγητό όμως θέλει και το αντίστοιχο κρασί. Εδώ και λίγο καιρό η Ίος έχει και το κρασί της. Πάντα το είχε αλλά πλέον το τυποποιεί το εμφιαλώνει και ετοιμάζεται να το στείλει και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Στην Ίο λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια περίπου το πρώτο και μοναδικό οινοποιείο του νησιού. Οι ποικιλίες σταφυλιού που χρησιμοποιούνται είναι Ασύρτικο, Μονεμβασιά και Μανδηλαριά.
Τα κρασιά έχουν χαμηλή οξύτητα, και αντανακλούν το ιδιαίτερο χαρακτήρα του μικροκλίματος της Ίου και του άνυδρου πετρώδους εδάφους της. Η παραγωγή είναι μικρή προφανώς και τώρα γίνονται προσπάθειες να φτάσει και σε κάποια επιλεγμένα καταστήματα της Αθήνας, αλλά στην Ίο θα τα βρείτε σε μαγαζιά και εστιατόρια.
Αξίζει τέλος να πούμε ότι ναι μεν οι παραδοσιακές γεύσεις και συνταγές είναι στα μενού των περισσότερων εστιατορίων αλλά οι επιχειρήσεις εστίασης της Ίου έχουν εξελίξει αυτή την παράδοση για σήμερα προσφέρουν ιδιαίτερα, fusion και καλαίσθητα πιάτα, με βάση τα τοπικά προϊόντα.
Δημοσιεύιθηκε στο CNN Greece 20-06-2021