Ο τουρισμός φέτος ήταν ο κλάδος με τις μεγαλύτερες απώλειες λόγω της πανδημίας όπως μαρτυρούν και τα επίσημα στοιχεία τόσο του INSETE όσο και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων. Σύμφωνα με αυτά, οι αεροπορικές αφίξεις μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου ήταν φέτος μειωμένες κατά 75% ενώ οι οδικές αφίξεις κατά 77,3%. Τα έσοδα από τον εισερχόμενο τουρισμό ήταν μειωμένα κατά 78,2%.
Σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αντίστοιχα οι αεροπορικές αφίξεις ήταν μειωμένες κατά 67% και 66,8%.
«Η ζημιά είναι τεράστια. Τώρα έχει αρχίσει να φαίνεται ξεκάθαρα το αποτέλεσμα της κρίσης και στα ξενοδοχεία που αφορούν το άλλο κομμάτι της εποχικής κίνησης, τον χειμερινό τουρισμό. Μέχρι να έρθει το δεύτερο lockdown τα ξενοδοχεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης δεν ξεπέρασαν το 10% σε πληρότητα. Τώρα η κατάσταση είναι στο μηδέν διότι δεν έχουμε μετακίνηση ανάμεσα σε νομούς. Ουσιαστικά είμαστε ανοιχτά- κλειστά και δεν καταλαβαίνουμε ποιος είναι ο λόγος να μην εντασσόμαστε και εμείς στα μέτρα αναστολής πληρωμών» λέει μιλώντας στο CNN Greece o πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, κ. Γρηγόρης Τάσιος.
Στις οδικές αφίξεις τα πράγματα ήταν χειρότερα. Συγκεκριμένα, την περίοδο Ιανουαρίου-Oκτωβρίου 2020 καταγράφηκαν 2,5 εκατ. διεθνείς οδικές αφίξεις, έναντι 11,1 εκατ. της περιόδου Ιανουαρίου- Οκτωβρίου 2019, παρουσιάζοντας μείωση κατά -77,3% / -8,6 εκατ.
Αποτέλεσμα αυτού ήταν να επηρεαστούν περισσότερο οι προορισμοί στη Βόρεια Ελλάδα και κατά συνέπεια και στη Θεσσαλονίκη στην οποία ο ξενοδοχειακός κλάδος βρίσκεται σχεδόν στο μηδέν.
«Στη Θεσσαλονίκη είναι ανοιχτό μόνο το 20% των ξενοδοχείων και αυτά δουλεύουν με πελάτες που έχουν να κάνουν με τον κορωνοϊό, ασθενείς ή συγγενείς τους, και φυσικά με ελάχιστη πληρότητα» λέει στο CNN Greece o κ. Ανδρέας Μανδρίνος, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης.
«Τα ξενοδοχεία στη Θεσσαλονίκη έκλεισαν με το δεύτερο lockdown, όχι υποχρεωτικά, αλλά λόγω μη ύπαρξης αντικειμένου εργασίας και παρόλα αυτά δεν ενταχτήκαμε στα νέα μέτρα που αφορούν τις αναστολές πληρωμών των υποχρεώσεων μας όπως έγινε με άλλους κλάδους. Η απαγόρευση της μετακίνησης μεταξύ νομών ήταν ο βασικός λόγος που έκλεισαν τα ξενοδοχεία στη Θεσσαλονίκη. Ο δεύτερος λόγος ήταν το κλείσιμο της εστίασης. Μια πόλη που δεν έχει εστίαση και απαγορεύεται η μετακίνηση δεν έχει και λόγους να έχει ξενοδοχεία» λέει ο κ. Μανδρίνος.
Ειδικότερα για τον ξενοδοχειακό κλάδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων για μέχρι και τον Οκτώβριο, τα έσοδα ήταν μειωμένα κατά 76,4% και οι διανυκτερεύσεις κατά 74%.
Ειδικότερα για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, η πτώση στις διανυκτερεύσεις ήταν μέχρι και τον Οκτώβριο 50,5% σε σχέση με το 2019 με τους καλοκαιρινούς μήνες να ξεπερνά το 62%.
Με το δεύτερο lockdown και την απαγόρευση μετακινήσεων μεταξύ νομών, η κίνηση έχει περιοριστεί λίγο πάνω από το μηδέν και το ερώτημα είναι τι θα γίνει από εδώ και πέρα και πώς θα αντιμετωπιστούν πρώτον τα έξοδα και οι οφειλές που συσσωρεύονται και δεύτερον πόσο μεγάλες θα είναι οι απώλειες στην αγορά εργασίας όταν θα λειτουργήσει ξανά η αγορά.
Τα ξενοδοχεία δεν εντάχθηκαν στα μέτρα αναστολής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους με το δεύτερο lockdown κάτι που θα δημιουργήσει συνθήκες ασφυξίας λένε οι ξενοδόχοι. «Αν η κυβέρνηση αποφασίσει να μείνουν τα ξενοδοχεία ανοιχτά θα πρέπει να υπάρξουν και για εμάς τα μέτρα στήριξης, από τη στιγμή που δεν θα επιτραπεί η μετακίνηση από νομό σε νομό» λέει ο κ. Τάσιος.
«Εκτίμηση του ΠΟΞ είναι ότι ο δικός μας ο κλάδος δεν θα πάρει ανάσα μέχρι τον Μάρτιο του 2021 και κυρίως τα ξενοδοχεία ορεινού όγκου που κάνουν τον μεγαλύτερο τζίρο τους το δεκαήμερο των γιορτών. Για τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας η ζημιά είναι συνεχόμενη. Όλες οι επιχειρήσεις έχουν πλέον ζημιές και οι ρυθμίσεις οφειλών προς το δημόσιο είναι εκ των ουκ άνευ για εμάς. Δεν αρκούν οι 12 ή οι 24 μήνες αναστολής. Πρέπει να πάμε σε ένα μοντέλο πολλών δόσεων για να μπορέσουν να ανασάνουν οι επιχειρήσεις. Για εμάς η μόνη αναστολή που υπάρχει προς το παρόν είναι η αναστολή τριών μηνών του πρώτου lockdown» σημειώνει.
Η αγορά εργασίας στον ξενοδοχειακό κλάδο αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο ναδίρ και θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να ανακάμψει. «Είναι σημαντικό ότι συνεχίζεται η αναστολή για τους εργαζόμενους» λέει ο κ. Μενδρίνος.
«Στη Θεσσαλονίκη απασχολούνται στον ξενοδοχειακό τομέα περίπου 3.500 άνθρωποι. Σήμερα ζήτημα είναι να εργάζονται 500 από αυτούς και όταν θα λειτουργήσουν όλα τα ξενοδοχεία υπολογίζουμε ότι θα εργάζονται περίπου 2.000 καθώς δεν θα έχουμε πληρότητες. Η αγορά θα ξεκινήσει με ένα 30% οπότε δεν θα μπορούν να δουλέψουν όλοι. Το σύνολο του τζίρου των ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης για το 2020 δεν φτάνει για να καλύψει το μισθολογικό κόστους που είχαμε το 2019. Η επόμενη μέρα χωρίς την αναστολή εργασίας θα είναι μια μέρα Αποκάλυψης για τον κλάδο και τους εργαζόμενους. Όταν έκλεισε η αγορά το Μάρτιο οι πληρότητες ήταν στο 80% που σημαίνει ότι τα ξενοδοχεία είχαν αριθμό εργαζομένων που να μπορούν να καλύψουν αυτές τι πληρότητες. Από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν τα ξενοδοχεία με 30% δεν υπάρχει η δυνατότητα για περισσότερους εργαζόμενους».
Οι ξενοδόχοι έχουν υποβάλει μια δέσμη μέτρων για τη στήριξη των επιχειρήσεών τους. «Αυτό που ζητούμε είναι ρυθμίσεις οφειλών, και η αρωγή του τραπεζικού συστήματος με τα τοκοχρεολύσια να πάνε ένα χρόνο πίσω» λέει ο κ. Τάσιος.
«Το 2020 μόνο πέντε μήνες τόκων επιδοτήθηκαν. Με τον αναπτυξιακό νόμο υπήρχαν κάποια φορολογικά κίνητρα. Φέτος όμως καμία επιχείρηση δεν θα έχει κέρδη, άρα δεν ισχύουν πλέον αυτά τα κίνητρα. Ζητούμε αυτές οι εγκρίσεις να μετατραπούν σε χρήματα για τις επιχειρήσεις μας. Οι υπόλοιποι πληρώνονται κανονικά. Βλέπουμε μπροστά μας μια χρονιά που θα είναι κάπως καλύτερη από το 2020 αλλά δεν αρκεί για να πληρώσουμε όλα τα χρέη που έχουν συσσωρευτεί».
Ο κ. Μενδρίνος από την πλευρά του λέει ότι θα πρέπει να αυξηθεί το πλαφόν της επιστρεπτέας προκαταβολής γιατί κάποιες επιχειρήσεις που είχαν μεγάλους τζίρους, έχουν ήδη πιάσει αυτό το πλαφόν και δεν μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω. Θεωρεί επίσης ότι πρέπει να επεκταθεί το πλαφόν για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών ενώ θα πρέπει να αναζητηθούν μέτρα για να κρατηθούν ζωντανές όσο το δυνατό περισσότερες θέσεις εργασίας. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων κάνει τέλος έκκληση για να αντιμετωπιστεί η οικονομική ασφυξία των ξενοδοχείων ορεινού όγκου και να συνταχθεί ένα δομημένο σχέδιο στήριξης επικεντρωμένο στην ηπειρωτική Ελλάδα και τον ορεινό τουρισμό.