To ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς και με βάση τα επίσημα στοιχεία του Οικονομικού Πανεπιστημίου αγγίζει τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η ετήσια έρευνα ηλεκτρονικού εμπορίου που πραγματοποιεί τα τελευταία 8 χρόνια το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με σημαντικά ευρήματα.Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 1919 online καταναλωτών από το ELTRUN υπό την εποπτεία των καθηγητών Γ. Δουκίδη και Κ. Φραιδάκη.
Τα στοιχεία δείχνουν 5% αύξηση της έντασης online αγορών χωρίς ωστόσο σημαντικές αλλαγές στις δημοφιλείς κατηγορίες. Οι πέντε πιο δημοφιλείς κατηγορίες για τις online αγορές παραμένουν οι ίδιες με αυτές του 2015. Στην πρώτη θέση με 84% των online αγοραστών να δηλώνουν ότι αγόρασαν το πρώτο 9μηνο 2016 ταξιδιωτικές υπηρεσίες, το 69% εξαρτήματα και περιφερειακό εξοπλισμό, το 69% εισιτήρια για εκδηλώσεις και το 62% είδη ένδυσης και υπόδησης.
Γενικά όμως υπάρχει μία αύξηση 5% στις κατηγορίες που αγοράζουν οι online καταναλωτές με την μεγαλύτερη αύξηση, 10% στις παραγγελίες έτοιμου φαγητού (έχουν εμφανιστεί δυναμικές ηλεκτρονικές αγορές και καινοτόμες υπηρεσίες παράδοσης), 9% στην πληρωμή λογαριασμών (λόγω capital controls αλλά και νέων υπηρεσιών πληρωμών όπως ψηφιακό πορτοφόλι), 7% στην αγοράς/ενοικίαση αυτοκινήτου, 6% στα είδη λιανεμπορίου (φέτος λειτούργησαν τρία νέα online σούπερ-μάρκετ με σημαντικές προσφορές και έξτρα υπηρεσίες πληροφόρησης/παράδοσης).
Ένας στους δέκα έκανε την πρώτη του αγορά το 2016
Το 10% των online αγοραστών ξεκίνησε το 2016. Τρείς στους δέκα καταναλωτές είναι πλέον μεθοδικοί online αγοραστές, ενώ υπάρχει αύξηση των αγορών από Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα
Το 29% των online καταναλωτών πραγματοποιεί πάνω από το 50% των συνολικών αγορών τους ψηφιακά, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν για το 2015 στο 25% και το 2014 στο 9%. Επίσης το 2016 συνεχίζεται η τάση αύξησης των αγορών από τα Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα, αφού έξι στους δέκα έκαναν πάνω από το 80% των online αγορών του από τα τοπικά eshops ενώ πέρυσι ήταν πέντε στους δέκα καταναλωτές.
Αυτή η αύξηση εξηγείται λόγω των capital controls αλλά και την δυναμική λειτουργία χιλιάδων τοπικών ηλεκτρονικών καταστημάτων σε όλες πλέον τις κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών. Οι Έλληνες συνεχίζουν να έχουν από τα υψηλότερα ποσοστά αγορών σε όλη της Ευρώπη από eshops του εξωτερικού, στα επίπεδα περίπου του 30%.
Στο κυνήγι των προσφορών
Οι τιμές και προσφορές παραμένουν οι κύριοι λόγοι για να πραγματοποιούν οι Έλληνες τις online αγορές, που σχετίζεται βέβαια με την οικονομική κρίση, την μείωση αξίας του συνολικού "καλαθιού" αγορών και την "εκπαίδευση" των καταναλωτών στις προσφορές από τα μεγάλα πολυκαταστήματα. Συγκεκριμένα στους λόγους που πραγματοποιούν online αγορές αναφέρουν την εύρεση καλύτερων τιμών (73%), την άμεση σύγκριση προϊόντων (55%) και την εύρεση προσφορών (42%).
Αύξηση σημειώνουν επίσης οι λόγοι που σχετίζονται με την ποικιλία προϊόντων, όπως με την εύρεση προϊόντων που δεν υπάρχουν στα φυσικά καταστήματα (46%) και την μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων (37%). Αυτοί οι λόγοι σχετίζονται βέβαια και με το γενικό de-stocking που λαμβάνει χώρα στα μικρά φυσικά καταστήματα λόγω προβλημάτων ρευστότητας. Το κυνήγι προσφορών και τιμών επηρεάζει αρνητικά την εμπιστοσύνη των online καταναλωτών αφού 3/10 δηλώνουν ότι μέσα στην χρονιά αγόρασαν από ένα eshop και δεν επέστρεψαν ξανά για αγορές.
Αυξάνεται η χρήση της χρεωστικής κάρτας
Παρ ότι η αντικαταβολή παραμένει ακόμη ο πιο δημοφιλής τρόπος πληρωμής με το 56% των online καταναλωτών συνήθως να την προτιμά, η χρεωστική κάρτα χρησιμοποιείται πλέον συχνά από ένας στους δύο online καταναλωτές.
Επιβεβαιώνεται επίσης η πολυκαναλική τάση των τελευταίων δύο ετών και η δύναμη των ψηφιακών μέσων ακόμη και στις φυσικές αγορές, αφού για τους online καταναλωτές το 1/3 των συνολικών τους αγορών σε φυσικά καταστήματα το πραγματοποιούν αφού κάνουν έρευνα στο Internet και στις υπηρεσίες σύγκρισης προϊόντων/τιμών. Υπάρχει όμως και το αντίθετο φαινόμενο με μία στις έξι εκ των συνολικών online αγορών να πραγματοποιείται αφού έγινε πρώτα επίσκεψη σε φυσικό κατάστημα.
Η τάση με τις κάρτες πιστότητας αρχίζει και εμφανίζεται και στον ψηφιακό κόσμο με το 30% να επιλέγουν συνήθως eshops που προσφέρουν πόντους επιβράβευσης και το 26% να τους χρησιμοποιούν πολύ συχνά. Παρ όλα αυτά αυτοί οι online καταναλωτές είναι αρκετά επιφυλακτικοί (4/10 θεωρούν ότι δεν τους προσδίδουν μεγάλη αξία) έως αρνητικοί από αυτή την εμπειρία (3/10 δεν τους έχουν εξαργυρώσει ποτέ.
Κινητό, ο νέος υπολογιστής
Οι εννέα στους δέκα πλέον online καταναλωτές έχουν καθημερινά πρόσβαση στο Internet μέσω του κινητού τους, ενώ οκτώ στους δέκα μέσω του φορητού Η/Υ, επτά στους δέκα μέσω του tablet και μόνο έξι στους δέκα μέσω του σταθερού H/Y. Το κινητό πλέον εδραιώνεται ως ψηφιακό μέσο και για σημαντικές ψηφιακές συναλλαγές για τους online καταναλωτές αφού ένας στους τέσσερις το χρησιμοποιεί καθημερινά/συχνά για online banking, ένας στους πέντε για αναζήτηση προσφορών, ένας στους πέντε για χρήση mobile εφαρμογών των εταιριών (προμηθευτών ή λιανεμπόρων) και ένας στους έξι για αναζήτησή τιμών ενώ βρίσκονται ήδη σε φυσικό κατάστημα.