Στον παραλληλισμό της οικονομικής κρίσης στην χώρα μας με την κρίση στην Αργεντινή το 2001 συχνά παραβλέπεται ένα σημαντικό στοιχείο. Η Αργεντινή είχε τότε σημαντική παραγωγή τροφίμων και πρώτων υλών για την παραγωγή τροφίμων. Παραγωγή ικανή για να καλύψει τις ανάγκες των πολιτών της. Ωστόσο η χώρα υπέφερε από πείνα και στις νότιες επαρχίες καταγράφηκαν εκατοντάδες θάνατοι. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το 20% των παιδιών στην Αργεντινή στη δύσκολη περίοδο που ακολούθησε τη χρεοκοπία υπέφερε από υποσιτισμό. Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να πει ότι σε μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας, η κατάσταση θα μπορούσε να εξελιχθεί πολύ χειρότερα με δεδομένο ότι εδώ εισάγουμε ακόμη και λάδι! από τη Γερμανία.
Η Αργεντινή πάντως το έμαθε το μάθημά της. Μία δεκαετία μετά την οικονομική κρίση η οποία έχει αφήσει ακόμη ανοιχτές πληγές, η κυβέρνηση της χώρας βάζει μπροστά ένα φιλόδοξο σχέδιο για ακόμη μεγαλύτερη επάρκεια στα τρόφιμα και με τελικό στόχο να γίνει «το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής τροφίμων στον κόσμο»
Η κυβέρνηση της Αργεντινής επιδιώκει την ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας η οποία θα βασίζεται σε οικογενειακές επιχειρήσεις, μικρούς κλήρους και συνεταιρισμούς.
Αυτοί είναι οι στόχοι του Στρατηγικού Αγροτικού Σχεδίου πάνω στο οποίο εργάστηκαν τους τελευταίους 18 μήνες αντιπρόσωποι από τις 23 επαρχίες, 53 πανεπιστημιακές σχολές, 140 επιχειρηματικές οργανώσεις 450 αγροτικές σχολές, και άλλες εγχώριες και διεθνείς οργανώσεις.
Το σχέδιο ήταν μια πρόταση του υπουργείου γεωργία της χώρας το 2009 που ακολούθησε τη σύγκρουση που είχε η κυβέρνηση της Κριστίνα Φερνάντες με τους επιχειρηματίες για την αύξηση της φορολογίας στις εξαγωγές τροφίμων και θα μπει σε εφαρμογή αφού ολοκληρωθεί ο νόμος που θα περιορίζει την ιδιοκτησία καλλιεργούμενων εκτάσεων από ξένους ιδιώτες ή εταιρίες και που αυτή τη στιγμή βρίσκεται προς συζήτηση στη Βουλή.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία η Αργεντινή παράγει τρόφιμα που αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες 450 εκατομμυρίων ανθρώπων (11 φορές τον πληθυσμό της) και στόχος είναι να φτάσει σε ποσότητα ικανή να καλύψει τις ανάγκες 650 εκατομμυρίων ανθρώπων, μέχρι το 2020. Όχι όμως μόνο με πρώτες ύλες (δημητριακά, σόγια, καλαμπόκι κτλ) αλλά επίσης με αλεύρι, έλαια, γαλακτοκομικά, και άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Αύξηση παραγωγής κρέατος
Όπως αναφέρει στο πρακτορείο IRS η επικεφαλής Εθνικού Ιδρύματος Γεωκτηνοτροφικής Τεχνολογίας της Αργεντινής Νόρμα Πενσέλ, η παραγωγή θα μπορούσε να αυξηθεί ακόμη περισσότερο αλλά στόχος είναι η βιώσιμη ανάπτυξη και η διατήρηση των χαρακτηριστικών των τοπικών κοινωνιών. Στο σχέδιο προβλέπεται ακόμη η αύξηση της παραγωγής βόειου κρέατος όχι όμως σε βάρος των καλλιεργούμενων εδαφών.
Ένας ακόμη στόχος είναι αναδιανομή του εισοδήματος και η παραμονή του πληθυσμού στον τόπο καταγωγής του. Για το λόγο αυτό το σχέδιο προβλέπει την ενίσχυση των μικρών οικογενειακών μονάδων και των συνεταιρισμών.
Στην Αργεντινή οι συνεταιρισμοί κερδίζουν συνεχώς έδαφος τα τελευταία χρόνια και τα μέλη τους είναι στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι αγρότες με ιδιοκτησία που δε υπερβαίνει τα 1000 στρέμματα.
Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο που στόχο που εκτός ότι θα αλλάξει εκ βάθρων την αγροτική παραγωγή θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας καθώς ειδικοί εκτιμούν ότι θα χρειαστούν έργα υποδομής για να στηρίξουν το νέο μοντέλο.
Επικεφαλής αγροτοκτηνοτροφικών συνεταιρισμών τονίζουν ότι θα πρέπει να ανοίξουν νέοι οδοί για τις εξαγωγές, θα χρειαστούν νέοι αυτοκινητόδρομοι, βελτίωση του σιδηροδρομικού δικτύου, επέκταση των λιμανιών, περισσότερες πιστώσεις και έλεγχος στις τιμές των πρώτων υλών.
Η κυβέρνηση Φερνάντες βλέπει μια μεγάλη ευκαιρία για την αύξηση των εξαγωγών ειδικά τώρα που η τιμές των τροφίμων βρίσκονται σε διαρκή άνοδο, ωστόσο σημειώνει ότι προτεραιότητα είναι η επάρκεια της εσωτερικής αγοράς.
Μεγάλες ιδιοκτησίες
Για να προχωρήσει το σχέδιο θα πρέπει πρώτα να οριστικοποιηθούν οι αποφάσεις για το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Η κυβέρνηση Φερνάντες επιδιώκει να περάσει ένα νέο νόμο ό οποίος θα περιορίζει την ιδιοκτησία γης για ένα ξένο ιδιώτη ή εταιρία στα 2.500 στρέμματα ενώ η συνολική έκταση γης που θα κατέχεται από ξένους δεν θα υπερβεί το 20% της συνολικής καλλιεργήσιμης γης της Αργεντινής.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις το συνολικό ποσοστό γης που κατέχεται από ξένους είναι περίπου 10%.
Αυτό που προσπαθεί να κάνει τώρα η κυβέρνηση της χώρας είναι να δημιουργήσει ένα είδος "κτηματολογίου" προκειμένου να μπει τάξη στο ιδιοκτησιακό χάος.
Αυτό πάντως που θα πρέπει άμεσα και με κάποια τρόπο να αντιμετωπίσει είναι η ενοικίαση μεγάλων εκτάσεων σε ξένες εταιρίες και κυβερνήσεις οι οποίες αναζητούν νέα γη για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε τρόφιμα. Πρόσφατα Κινέζικη κρατική εταιρία νοίκιασε 3,2 εκατομμύρια στρέμματα σε νότια επαρχία με τη δέσμευση να πραγματοποιήσει επενδύσεις ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σαουδαραβική εταιρία επίσης νοίκιασε 2 εκατομμύρια στρέμματα. Η κύρια Φερνάντες δεσμεύτηκε ότι ο νέος νόμος δεν θα επηρεάσει τις επιχειρηματικές συμφωνίες που έχουν ήδη γίνει, είναι όμως προφανές ότι αν θέλει να προχωρήσει η μεταρρύθμισή της θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 18-09-2011