Ο πόλεμος των λόμπι, γύρω από τα κέντρα αποφάσεων είναι σκληρός και συχνά σε αυτόν χρησιμοποιούνται ανορθόδοξοι μέθοδοι. Μια περίεργη ιστορία, λαμβάνει χώρα τις τελευταίες ημέρες στις Βρυξέλλες που έχει να κάνει με την μόνιμη τα τελευταία 27 χρόνια διένεξη μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, ντε φάκτο ανεξάρτητο κράτος με αρμενικό πληθυσμό το οποίο διεθνώς αναγνωρίζεται ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν. Από το 1994 διεξάγονται διαπραγματεύσεις για το καθεστώς της περιοχής όπως προέκυψε μετά τον πόλεμο του 1991-1994, υπό τον ΟΑΣΕ και κατά διαστήματα γίνονται κάποιες αψιμαχίες συχνά και με αρκετά θύματα.
Θα αναρωτηθεί κανείς, τί το ενδιαφέρον έχει για την Ελλάδα η περίπτωση του Καραμπάχ αλλά αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες έχει και μια ελληνική διάσταση καθώς το Αζερμπαϊτζάν, καταδίκασε ερήμην τον κ. Κασπάρ Καραμπετιάν, επικεφαλής της Ευρωαρμενικής Ομοσπονδίας για την Δικαιοσύνη και τη Δημοκρατία (ΕΟΔΔ), ο οποίος τυγχάνει να είναι Έλληνας πολίτης. Η ΕΟΔΔ είναι στην ουσία ο σύνδεσμος της Αρμενίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και συντονιστής των δραστηριοτήτων των Αρμενικών Εθνικών Επιτροπών σε 14 χώρες της Ευρώπης.
Μάλιστα έχει δοθεί και σήμα στην Ιντερπόλ για τη σύλληψή του, το οποίο προς το παρόν δεν έχει φτάσει στις Βρυξέλλες.
Ο κ Καραμπετιάν καταδικάστηκε από το δικαστήριο του Αζερμπαϊτζάν γιατί σύμφωνα με το σκεπτικό του εισαγγελέα από το 2014 μέχρι σήμερα πέρασε “επανειλημμένα τα σύνορα Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για να επισκεφτεί το Ναγκόρνο Καραμπάχ για να προωθήσει διεθνώς την αποκαλούμενη Δημοκρατία του Ναγκόρνο Καραμπάχ”.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι το Μάρτιο ο Αζερμπαϊτζάν είχε εκδώσει ξανά διεθνές ένταλμα σύλληψης για τρία μέλη του Ευρωκοινοβουλίου, από το Λουξεμβούργο, την Τσεχία και την Κύπρο επειδή είχαν παραστεί στο συνταγματικό δημοψήφισμα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Κατά αυτό το σκεπτικό ίσως θα πρέπει να καταδικαστούν και να εκδοθεί διεθνές ένταλμα σύλληψης για δεκάδες ευρωβουλευτές και βουλευτές ευρωπαϊκών χωρών και δημοσιογράφους που τα τελευταία χρόνια έχουν επισκεφθεί το Καραμπάχ.
Σίγουρα πάντως αυτός ο τρόπος για να συνδιαλέγεται κανείς με τα ευρωπαϊκά όργανα ή θεσμοθετημένα όργανα της Ευρώπης δεν αρέσει στους Ευρωπαίους. Ή για να το πούμε πιο σωστά οι Ευρωπαίοι δεν έχουν μάθει να συνδιαλέγονται έτσι. Τον τελευταίο χρόνο έχουν επισκεφτεί το Καραμπάχ 21, Βέλγοι βουλευτές, ενώ ο πρόεδρος του Καραμπάχ επισκέφτηκε το Βέλγιο όπου δημιουργήθηκαν και δύο ομάδες φιλίας. Ομάδα φιλίας έχει δημιουργηθεί με το Καραμπάχ και στο ευρωκοινοβούλιο ενώ αρκετοί ευρωβουλευτές το έχουν επίσης επισκεφθεί.
Γιατί τέτοια διπλωματική ένταση τον τελευταίο χρόνο;
Πρώτον ήταν το αποτυχημένο blitzkrieg των τεσσάρων ημερών, το 2016 όπου ο Αζέρικες στρατιωτικές δυνάμεις απωθηθήκαν από τον στρατό του Καραμπάχ από εκεί και μετά ανέβηκε ο διπλωματικός πυρετός.
Πολλοί Ευρωπαίοι επισκέφθηκαν την περιοχή και τον προηγούμενο μήνα πήγε στο Στεπανακέρτ (πρωτεύουσα του Καραμπάχ) ο Σουηδός ευρωβουλευτής και μέλος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου. Λαρς Αντάκτουσον. Η επίσκεψη θεωρήθηκε πολύ σημαντική λόγο του κύρους του κ. Αντάκτουσον αλλά και λόγω του ότι Σουηδοί και Πολωνοί έχουν πρωτοστατήσει στο χτίσιμο γεφυρών με της πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Ευρασίας.
Ο Αντάκτουσον μαζί με το Δανό ευρωβουλευτή Άντερς Βίστιζεν και 14 ακόμη συναδέλφους τους, έκαναν μάλιστα πρόσφατα ερώτηση στο ευρωκοινοβούλιο, γιατί ο ειδικός εκπρόσωπος της ΕΕ για τον Νότιο Καύκασο δεν έχει επισκεφτεί το Καραμπάχ (την ερώτηση συνυπέγραψαν και τέσσερις Έλληνες ευρωβουλευτές, Σπυράκη, Κούλογλου, Κύρκος, Σακοράφα).
To Αζερμπαιτζάν βρίσκεται σε μια διαδικασία να γίνει στρατηγικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ενέργειας αλλά υπάρχουν σοβαρά ζητήματα που μένει να επιλυθούν μεταξύ αυτών τα δημοκρατικά δικαιώματα, τα ανθρώπινα δικαιώματα (πριν μερικούς μήνες η επιτροπή υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης ξεκίνησε διαδικασία για επιβολή κυρώσεων στο Αζερμπαϊτζάν για μη εφαρμογή αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αζέρου ακτιβιστή) και φυσικά η διένεξη με την Αρμενία για το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Στον “όμορφο κόσμο” των Βρυξελλών και του Στρασβούργο η πολιτική γίνεται συχνά έως πολύ συχνά, μέσω των ομάδων πίεσης. Αζέροι και Αρμένιοι από την πλευρά τους φυσικά προσπαθούν να περάσουν τις δικές τους απόψεις.
Οι διπλωματικές επιτυχίες της Αρμενίας στο θέμα του Καραμπάχ αλλά και η καταδίκες του Αζερμπαιτζάν για τα ανθρώπινα δικαιώματα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, συχνά μπορεί να οδηγήσουν σε πιο επιθετικές ενέργειες όπως το διεθνές ένταλμα κατά του κ. Καραμπετιάν ή των τριών ευρωβουλευτών πέρυσι.
Άλλες φορές μπορεί να οδηγήσουν σε άλλες ανορθόδοξες μεθόδους όπως ο χρηματισμός πολιτικών στην ΕΕ, όπως περίγραψε πριν μερικούς μήνες μεγάλη πανευρωπαϊκή έρευνα του Guardian και άλλων μέσων ενημέρωσης μεταξύ αυτών η Süddeutsche Zeitung, η Le Monde, η Novaya Gazeta της Ρωσίας, η Berlingske της Δανίας, το Διεθνές Κονσόρτσιουμ κατά της διαφθοράς, η Διεθνής Διαφάνεια και το Κέντρο για την Έρευνα του Οργανωμένου Εγκλήματος και τη Διαφθορά.
Σύμφωνα με την έρευνα αυτή το Αζερμπαϊτζάν από το 2012 έως το 2014 πλήρωσε 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια με τη μορφή δώρων και αμοιβών σε πολιτικούς και δημοσιογράφους στο πλαίσιο μιας διεθνούς επιχείρησης lobbying για την βελτίωση της εικόνας του Αζερμπαϊτζάν και την πολιτική επιρροή στα ευρωπαϊκά όργανα. Οι μεταφορές των χρημάτων έγιναν μέσω του υποκαταστήματος της δανέζικης τράπεζας Danske στην Εσθονία και μεγάλα ποσά ξεκινούσαν από την Διεθνή Τράπεζα του Αζερμπαϊτζάν. Η ίδια η δανέζικη τράπεζα παραδέχθηκε αργότερα ότι υπήρξαν παράνομες πρακτικές και ξέπλυμα χρήματος ενώ κινήσεις λογαριασμών είχαν δημοσιευθεί στην εφημερίδα Berlingske.
Πολλές πληρωμές πάντα σύμφωνα με τον Guardian έγιναν σε μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης μεταξύ αυτών στο Γερμανό ευρωβουλευτή Έντουαρντ Λίντνερ και στον Ιταλό πρώην πρόεδρο της Επιτροπής Λούκα Βολοντέ μέσω των ιδρυμάτων τους.
Οι πληρωμές έγιναν σε μία χρονική στιγμή που το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είχε καταδικάσει το Αζερμπαϊτζάν για συλλήψεις ακτιβιστών και δημοσιογράφων και διακυβευόταν ένα δυσμενές ψήφισμα στην Κοινοβουλευτική συνέλευση του Ευρωκοινοβουλίου.
Τελικά το ψήφισμα απετράπη.
Ο Λούκα Βολοντέ διώχθηκε από δικαστήριο του Μιλάνου για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και διαφθορά. Από το ξέπλυμα απαλλάχθηκε αλλά η υπόθεση της διαφθοράς εκκρεμοδικεί.
Ο Λίντερ έφτιαξε μια ΜΚΟ για την προώθηση των Γερμανο-αζερικών σχέσεων η οποία εισέπραξε 819.500 δολάρια.
Η ιστορία με τον Βολοντέ αποκαλύφθηκε το 2016. Το ίδρυμα του στην Ιταλία εισέπραξε περίπου δύο εκατομμύρια δολάρια.
Άλλη μια περίπτωση για να κατανοήσουμε πως λειτουργούν τα λόμπι είναι αυτή του Κάλιν Μίτρεφ.
Τα στοιχεία σύμφωνα με την έρευνα δείχνουν επίσης ότι πληρωμές έγιναν μέσω βρετανικών εταιριών στον Βούλγαρο Κάλιν Μίτρεφ μέλος του ΔΣ τη Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανοικοδόμηση και την Ανάπτυξη. Οι πληρωμές στον Μίτρεφ έγιναν όπως έγγραψε ο Guardian και άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες από την Αζέρικη εταιρία Avuar CO με την αιτιολογία της παροχής συμβουλών και το ποσό ήταν πάνω από 400.000 δολάρια. Ο ίδιος πάντως αρνήθηκε ότι υπάρχει κάτι το μεμπτό και υποστήριξε ότι δεν γνώριζε από που προέρχονταν τα χρήματα.
Την ίδια στιγμή, συμπτωματικά, η σύζυγος του Μίτρεφ, Ιρίνα Μπόκοβα, που τυγχάνει να είναι και γενική διευθύντρια της UNESCO τίμησε με το μετάλλιο Μότσαρτ - μια από τις σημαντικότερες διακρίσεις- την σύζυγο του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάν Αλίγεφ, Μεχριμπάν Αλίγεβα. Επίσης φιλοξένησε έκθεση φωτογραφίας στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι με τίτλο “Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα ανεκτικότητας”. Την εκδήλωση είχε οργανώσει το ίδρυμα Χεϊντάρ Αλίγεφ. Η ίδια επίσης αρνήθηκε ότι υπάρχει σχέση με τις δραστηριότητες του συζύγου της.
Χιλιάδες επίσης δολάρια δόθηκαν σε εταιρίες δημοσίων σχέσεων και δημοσιογράφους, σύμφωνα πάντα με την έρευνα που μεταξύ άλλων παρουσίασε ο Guardian.
Αυτά τα λίγα στοιχεία για να πάρουμε μια ιδέα για το πως λειτουργούν οι ομάδες πίεσης.
Όσων αφορά τώρα το ένταλμα σύλληψης κατά του κ. Καραμπετιάν μέχρι σήμερα δεν έχει εκτελεστεί και θα έχει ενδιαφέρον στη συνέχεια να δούμε πως θα αντιδράσει και το ελληνικό κράτος στη δίωξη και στην πιθανότητα αιτήματος έκδοσης ενός Έλληνα πολίτη.
Τι λέει το Αζερμπαϊτζάν
To CNN Greece απευθύνθηκε στο υπουργείο εξωτερικών του Αζερμπαϊτζαν σχετικά με την καταδίκη και το διεθνές ένταλμα κατά του κ. Καραμπετιάν που επαναλαμβάνουμε είναι Έλληνας πολίτης και λάβαμε την ακόλουθη δήλωση από τον εκπρόσωπο τύπου του υπουργείου κ. Χικμάτ Αλίγιεφ:
“Η εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία του Αζερμπαϊτζάν εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων του υποστηρίζεται από ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ και των κρατών μελών της.
Χωρίς την εξουσία και την άδεια της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν η επίσκεψη στα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν είναι καταφανής παραβίαση του καθεστώτος των κρατικών συνόρων του Αζερμπαϊτζάν, των κανόνων ελέγχου διαβατηρίων, του κώδικα μετανάστευσης και του ποινικού κώδικα.
Ο κ. Κασπάρ Καραμπετιάν που σταθμεύει στο Βέλγιο επισκέπτεται τακτικά τα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν και έχει άμεση επαφή και συνεργασία με το παράνομο καθεστώς μαριονέτα που εγκαθιδρύθηκε σε αυτό.
Αυτό το παράνομο καθεστώς είναι το αποτέλεσμα της κατοχής και της στρατιωτικής επιθετικότητας, της περιβόητης εθνικόθαρσης, των εγκλημάτων πολέμου και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας που διαπράττει η Αρμενία κατά του Αζερμπαϊτζάν.
Ο κ. Κασπάρ Καραμπετιάν, εμπλεκόμενος στην προώθηση αυτού του καθεστώτος, χρηματοδοτεί οργανωμένα τις επισκέψεις των Ευρωπαίων πολιτικών σε κατεχόμενα εδάφη και επιδιώκει τις ενέργειες και την πολιτική για την υπονόμευση της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας του Αζερμπαϊτζάν.
Με αυτόν τον τρόπο, παραβιάζει εγγενή δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας εκατομμυρίων εσωτερικά εκτοπισμένων στο Αζερμπαϊτζάν και προσφύγων και παρέχει ένα περιβάλλον ευνοϊκό για την προσάρτηση των εδαφών του Αζερμπαϊτζάν.
Τέτοιες παράνομες ενέργειες είναι σοβαρές και σοβαρά εγκλήματα σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα του Αζερμπαϊτζάν. Σε γενικές γραμμές, τέτοιες ενέργειες κατά της εδαφικής ακεραιότητας οποιασδήποτε χώρας θεωρούνται σοβαρά εγκλήματα και επισύρουν ευθύνη. Το γραφείο του εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν κίνησε ποινική δίκη εναντίον του. Όλοι οι διμερείς και πολυμερείς νομικοί μηχανισμοί θα χρησιμοποιηθούν για να φέρουν τον κ. Καραμπετιάν ενώπιον της Δικαιοσύνης. Είμαστε βέβαιοι ότι ο κ. Καραμπετιάν κατανοεί πλήρως πόσο σοβαρές νομικές ευθύνες υφίστανται τις παράνομες πράξεις του.”
To CNN Greece ζήτησε από το υπουργείο εξωτερικών του Αζερμπαϊτζαν να σχολιάσει και τα δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου για την επιχείρηση χρηματισμού πολιτικών προσώπων στην ΕΕ, και τα στοιχεία της έρευνας που παρουσιάστηκαν.
Ενδεικτικά παραθέτουμε δύο συνδέσμους:
http://www.sueddeutsche.de/politik/lobbyismus-von-kaviar-und-verkauften-seelen-1.3652313
Η απάντηση του κ. Αλίγιεφ είναι η ακόλουθη:
“Οι αποκαλούμενοι ισχυρισμοί ή η ενορχηστρωμένη εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης κατά του Αζερμπαϊτζάν είναι ένα έντονο παράδειγμα ψεύτικων ειδήσεων και προπαγάνδας. Εκείνοι που ήταν πίσω από αυτό δεν μπόρεσαν να διατυπώσουν σοβαρά επιχειρήματα και απέτυχαν όπως αναμενόταν. Αρμενικές ομάδες λόμπι, συμπεριλαμβανομένου του EAFJD, έπαιξαν ρόλο στο να πολλαπλασιάσουν ανεπιτυχώς αυτές τις ψεύτικες ειδήσεις σε κάποια άλλα μέσα ενημέρωσης.”